Hipoteka
Z Wikipedii
Hipoteka – jedno z ograniczonych praw rzeczowych na nieruchomości, służące zabezpieczeniu oznaczonej wierzytelności pieniężnej i pozwalające uprawnionemu dochodzić zaspokojenia wierzytelności z nieruchomości, niezależnie od tego, czyją ona stała się własnością (tzn. zbycie nieruchomości przez dłużnika nie narusza prawa wierzyciela do dochodzenia roszczeń). Dodatkowo zaspokojenie to ma pierwszeństwo przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości.
Uprawniony z tytułu hipoteki to wierzyciel hipoteczny, natomiast właściciela nieruchomości obciążonej określa się mianem dłużnika hipotecznego.
Hipoteka jest prawem akcesoryjnym pozostającym w ścisłym związku z wierzytelnością, którą zabezpiecza. W zasadzie hipoteka może istnieć tylko o tyle, o ile istnieje prawo główne (wierzytelność, którą zabezpiecza). Nie może powstać bez wierzytelności i nie może być bez tej wierzytelności przeniesiona, a wygaśnięcie wierzytelności powoduje wygaśnięcie hipoteki.
Hipoteka zabezpiecza wyłącznie wierzytelności pieniężne i może być wyrażona jedynie w oznaczonej sumie pieniężnej. Gdy zabezpieczaną wierzytelnością jest pożyczka lub kredyt, nazywa się ją, odpowiednio, hipoteczną pożyczką lub kredytem hipotecznym.
Spis treści |
[edytuj] Powstanie hipoteki
Hipoteka może być ustanowiona w drodze czynności prawnej lub na podstawie decyzji sądu, ale powstaje dopiero z chwilą wpisu do księgi wieczystej.
[edytuj] Hipoteka umowna
Podstawą wpisu hipoteki do księgi wieczystej jest oświadczenie właściciela nieruchomości obciążanej o ustanowieniu hipoteki złożone w formie aktu notarialnego. Jeżeli ustanowienie hipoteki następuje na rzecz banku, to oświadczenie może być złożone w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Rygor formy nie dotyczy oświadczenia składanego przez drugą stronę (wierzyciela hipotecznego).
[edytuj] Hipoteka przymusowa
Podstawą wpisu do księgi wieczystej może być:
- postanowienie sądu o udzieleniu zabezpieczenia
- tytuł wykonawczy
- postanowienie prokuratora
- nieostateczna decyzja administracyjna
- zarządzenie zabezpieczenia
Hipoteka ta powstaje bez woli właściciela obciążanej nieruchomości.
[edytuj] Przedmiot hipoteki
Hipoteka może obciążać nieruchomość, użytkowanie wieczyste, spółdzielcze prawo do lokalu, wierzytelność zabezpieczoną hipotecznie, w całości lub w części ułamkowej, stanowiącej udział współwłaściciela.
[edytuj] Szczególne postaci hipoteki
- hipoteka łączna
- Hipoteka, która obciąża kilka nieruchomości w ten sposób, że wierzyciel może żądać zaspokojenia się z dowolnej nieruchomości spośród obciążnych, wedle własnego wyboru. Celem hipoteki łącznej jest ułatwienie i obniżenie kosztów ustanawiania zabezpieczenia pojedynczej wierzytelności na większej liczbie nieruchomości należących do jednej bądź większej ilości osób. Dzięki szerokiemu uprzywilejowaniu interesów wierzyciela, ten rodzaj hipoteki umożliwia uzyskanie zabezpieczenia rzeczowego o wartości wielokrotnie przenoszącej wartość zabezpieczonej nieruchomości. Hipoteka łączna może być jednocześnie hipoteką kaucyjną bądź przymusową – po spełnieniu wymagań przewidzianych dla tych odmian hipoteki. Należy jednak zaznaczyć, że hipoteka łączna przymusowa może zostać ustanowiona wyłącznie na nieruchomościach, których właściciele są współdłużnikami solidarnymi albo jeśli są one już obciążone inną hipoteką łączną. Hipoteka łączna może powstać również na skutek podziału wcześniej obciążonej nieruchomości. Obciąża wówczas wszystkie nowo powstałe grunty.
- hipoteka kaucyjna
- Hipoteka, która zabezpiecza wierzytelności o wysokości nieustalonej, zarówno istniejące, jak i dopiero mogące powstać w przyszłości. Dla takich hipotek oznacza się sumę pieniężną, do wysokości której wierzyciel hipoteczny może domagać się zaspokojenia z obciążonej nieruchomości.
[edytuj] Wygaśnięcie hipoteki
Hipoteka wygasa z chwilą zapłaty wierzytelności zabezpieczonej albo złożenia sumy tej wierzytelności do depozytu sądowego połączonego ze zrzeczeniem się prawa do odebrania tej kwoty. W razie bezpodstawnego (np. omyłkowego) wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej, wygasa ona po upływie 10 lat.