Władysław Krajewski

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Władysław Krajewski (ur. 1919 - zm. 2006) - polski filozof pochodzenia żydowskiego zajmujący się filozofią nauki.

Wnuk Adolfa Warskiego. Urodzony w rodzinie komunistów. Jego ojciec zmienił nazwisko ze Stein na Krajewski ^[1]. W wieku 11 lat wyjeżdża z rodzicami do Związku Radzieckiego. Szkołę średnią ukończył w Moskwie, następnie w trakcie II wojny światowej ukończył Wydział Fizyko-Matematyczny jednego z tamtejszych instytutów pedagogicznych. Po studiach przez kilka lat był nauczycielem matematyki i fizyki w szkole średniej w Jasnej Polanie. W 1946 r powrócił do Polski, gdzie wkrótce zaczął pracować w Szkole Partyjnej przy Komitecie Centralnym PPR (następnie PZPR). Zarazem zaocznie studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie następnie aż do emerytury pracował w Instytucie Filozofii.

Krajewski do 1989 roku był jednym z głównych polskich filozofów marksistowskich o orientacji pozytywistycznej, uchodził za najwybitniejszego znawcę filozofii Fryderyka Engelsa. Stosował metodę materializmu dialektycznego w dziedzinie filozofii fizyki i innych nauk przyrodniczych. Po 1989 roku - wyznawca krytycznego racjonalizmu, rozwijanego przez Karla Poppera, a w filozofii nauki - hipotetyzmu i idealizacyjnej koncepcji nauki. Jak wspomina w wywiadzie z 2001 roku - jego mistrzami duchowymi byli Bertrand Russell i Karl Popper. Swój stosunek do marksizmu określił w tym wywiadzie następująco: "Odrzucam dziś historiozofię Marksa jako nienaukową i fałszywą, jednakże, w odróżnieniu od niektórych innych marksistów, nie potępiam w czambuł filozofii marksistowskiej. Sądzę, że w materializmie dialektycznym jest wiele cennych idei, które współbrzmią z krytycznym racjonalizmem i z całym realistycznym nurtem współczesnej filozofii nauki".

Wychowawca paru pokoleń polskich filozofów. Ojciec filozofa Stanisława Krajewskiego. Był wiceprzewodniczącym Polskiego Towarzystwa Filozoficznego.

[edytuj] Prace

O dialektyce marksistowskiej, wyd. Czytelnik, Warszawa 1951;
O materializmie historycznym, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1953;
Światopogląd Mariana Smoluchowskiego, wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1956;
O wieczności materii i jej ruchu, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1956;
Ontologia, wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960;
W sprawie poglądów filozoficznych Jana Łukasiewicza, [w:] "Studia Filozoficzne" nr 2, 1962;
Szkice filozoficzne, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1963;
Związek przyczynowy, wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967;
Pojęcie prawa nauki a konwencjonalizm początku XX wieku: zbiór rozpraw, wyd. Ossolineum, 1972;
Engels o ruchu materii i jego prawidłowości: główne idee "Dialektyki przyrody" z perspektywy stu lat, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1973;
Prawa nauki: przegląd zagadnień metodologicznych i filozoficznych, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1982, II wyd. 1998;
Współczesna filozofia naukowa: metafilozofia i ontologia, wyd. Wydział Filozofii i Socjologii UW, Warszawa 2005.