Wacław Płocki
Z Wikipedii
Wacław (Wańko) Płocki (ur. ok. 1293, zm. 23 maja 1336), książę płocki od 1313, lennik czeski od 1329.
Wacław był najmłodszym synem księcia mazowieckiego Bolesława II i jego drugiej żony Kunegundy Czeskiej. Własny dział - księstwo płockie - Wacław otrzymał dopiero po śmierci ojca w 1313 (jego starsi przyrodni bracia Siemowit II i Trojden I własne dzielnice otrzymali już wcześniej).
Podczas swoich rządów książę płocki starał się prowadzić zrównoważoną politykę wobec potężnych sąsiadów - Polski Władysława Łokietka i zakonu krzyżackiego. Przejawem unikania zadrażnień z sąsiadami były niezwykle lakonicznie zeznania Wacława podczas procesu polsko-krzyżackiego w Inowrocławiu, czy też układ zawarty 14 kwietnia 1321 z mistrzem krajowym zakonu Fryderykiem von Wildenburgiem w Golubiu, w którym mazowiecki piastowicz zobowiązał się do nieprzepuszczania przez swoje terytorium Litwinów wyprawiających się przeciw Krzyżakom. Początkowo dobre stosunki łączyły Wacława także z Litwą, o czym świadczy fakt niezłupienia księstwa przez wojska litewskie podczas wyprawy przeprowadzonej w 1323 przeciwko księstwu dobrzyńskiemu. Nie bez znaczenia był również fakt poślubienia przez Wacława Elżbiety córki władcy litewskiego Giedymina.
Do porzucenia polityki neutralności Wacław został zmuszony w 1325, kiedy to na księstwo płockie niespodziewanie uderzyły oddziały Władysława Łokietka. Okoliczności tego konfliktu nie znamy, stał się on jednak przyczyną zawarcia przez książąt mazowieckich Wacława, Trojdena i Siemowita II 2 stycznia 1326 w Brodnicy układu obronnego skierowanego przeciwko Polsce.
Rok później wybuchła wojna polsko-krzyżacka. W tej sytuacji Wacław Płocki zdecydowanie opowiedział się po stronie Zakonu, co ściągnęło na księstwo wyprawę polskiego króla. Wacław z pomocą krzyżacką najazd wtedy wprawdzie skutecznie odparł, ale już wyprawa odwetowa na Kujawy zakończyła się zupełnym niepowodzeniem.
W 1329 Wacław niespodziewanie zmienił front i opowiedział się po stronie Polski. Ten brak zdecydowania zemścił się już wkrótce, gdyż gród w Płocku obległy połączone oddziały czesko-krzyżackie pod dowództwem Jana Luksemburczyka. Wacław nie widząc szans skutecznej obrony zdecydował się na kapitulację i 29 marca 1329 złożył Luksemburczykowi jako kandydatowi do korony polskiej hołd lenny.
O ostatnich latach życia płockiego dynasty wiemy już bardzo niewiele. Prawdopodobnie zrażony zarówno do Polski, jak i Krzyżaków książę wycofał się z aktywnej polityki.
Wacław Płocki zmarł 23 maja 1336 i został pochowany w katedrze w Płocku. Z małżeństwa z Elżbietą Litewską książę doczekał się syna Bolesława III i córki Anny, wydanej za mąż za księcia żagańskiego Henryka V.