William S. Burroughs
Z Wikipedii
William Seward Burroughs (II) (ur. 5 lutego 1914 w St. Louis, zm. 2 sierpnia 1997 w Lawrence) – pisarz i poeta amerykański. Wiele fragmentów jego twórczości zawiera elementy autobiograficzne; sam widział swoje dzieła jako jedną, wielką księgę. Współtwórca ruchu znanego jako Beat Generation.
[edytuj] Życiorys
Syn Edmunda Burroughsa oraz Laury Lee Burroughs. Rodzice prowadzili sklep z antykami, najpierw w St. Louis, a następnie w Palm Beach na Florydzie. Jego dziadek, William Seward Burroughs (I), był znanym wynalazcą; zasłynął znacznym udoskonaleniem bankowej maszyny liczącej i został głównym udziałowcem doskonale prosperującej firmy Burroughs Adding Machine Company.
W latach 1929–1932 przyszły pisarz uczęszczał do szkół John Burroughs School w St. Louis i The Los Alamos Ranch School w Nowym Meksyku. Prowadził wówczas pamiętniki, w których ujawniała się już jego homoseksualna orientacja. Ze szkoły w Los Alamos został wyrzucony za przyjmowanie wodzianu chloralu i wrócił do innej szkoły w St. Louis. W 1932 zdał na Uniwersytet Harvarda na którym studiował literaturę amerykańską do 1936. W tym okresie zapoznał się z kulturą gejowską Nowego Jorku. Wraz ze swoim bogatym przyjacielem, Richardem Sternem, często odwiedzali razem kluby gejowskie w dzielnicach Harlem i Greenwich Village.
Po zakończeniu studiów, wyjechał do Europy. W Wiedniu i Budapeszcie zobaczył na własne oczy życie Europy weimarskiej. W czasie tej podróży Borroughs poznał Niemkę żydowskiego pochodzenia, Ilsę Herzfeld Klapper, z którą następnie ożenił się w Dubrowniku.
W 1938 wznowił studia antropologiczne na Uniwersytecie Cambridge oraz zaczął spotykać się z Kellsem Elvinsem. Razem napisali pierwszą wersję Ostatnich zórz o zmierzchu.
Do września 1949 mieszkał w USA. W Nowym Jorku poznał Allena Ginsberga (1943) i Jacka Kerouaca (1944), a przez nich – Joan Vollmer, z którą zamieszkał w 1945. W 1947 parze urodził się syn, William Seward Burroughs Jr.
W 1946 Burroughs uzależnił się od heroiny, morfiny i alkoholu, od tego momentu był również handlarzem narkotyków. W 1949 poeta musiał wyjechać do Meksyku, z powodu podejrzeń o posiadanie marihuany. 6 września 1951 w mieście Meksyk doszło do tragedii: w obecności dwóch przyjaciół William zastrzelił Joan, celując z pistoletu do szklanki z ginem, którą Vollmer na jego prośbę umieściła na swojej głowie. Jednak dzięki manipulacjom, jakich dokonał znajomy adwokat i dzięki fałszywym zeznaniom Burroughs wyszedł na wolność po trzynastu dniach aresztu. Po kilku miesięcy pisarz opuścił Meksyk i wyjechał do Ameryki Południowej w poszukiwaniu yage - narkotyku, który miał łagodzić skutki uzależnienia od opium.
W Meksyku powstały dwie powieści Ćpun (Junkie, wydana w 1953 pod pseudonimem William Lee) oraz Pedał (Queer, ukazała się dopiero w 1985).
W 1953 Burroughs przebywał głównie w Kolumbii i Peru. W 1959 wydany został Nagi lunch. Książka powstawała głównie w Tangerze, w którym przebywał w latach 1954–1958. W trylogii tej zastosowana została kolażowa metoda cut-up, zainicjowana wraz z Brionem Gysinem (następnie wspólnie napisali książkę o pisarsko-filozoficznym aspekcie reguły cut-up–The Third Mind (1978)).
W 1969 wydana została książka The Job, zawierająca rozmowy przeprowadzone pomiędzy Burroughsem a francuskim dziennikarzem Danielem Odierem.
Burroughs do końca życia podróżował. Przez dłuższy czas mieszkał w Londynie (1966–73), Nowym Jorku (1974–81) i Lawrence (od 1981 – wówczas na marskość wątroby zmarł jego syn).
W latach siedemdziesiątych Burroughs stał się źródłem inspiracji dla wielu twórców. W Nowym Jorku odwiedzili go między innymi Frank Zappa, Lou Reed, David Bowie, David Byrne, Patti Smith i Joe Strummer.
Zmarł na serce 2 sierpnia 1997 w Lawrence.
[edytuj] Twórczość
- Ćpun (Junkie, 1953) - powieść
- Nagi lunch (Naked Lunch, 1959) - powieść
- Minutes To Go (1960)
- The Exterminator (1960) (razem z Brionem Gysinem)
- The Soft Machine (1961) - powieść
- The Ticket That Exploded (1962) - powieść
- Dead Fingers Talk (1963) - powieść
- The Yage Letters (1963) (razem z Allenem Ginsbergiem)
- Nova Express (1964) - powieść
- Valentine's Day Reading (1965)
- Roosevelt After Inauguration and Other Atrocities (1965; wydane ponownie w 1979)
- Time (1965)
- APO-33 (1966)
- So Who Owns Death TV? (1967)
- The Dead Star (1969)
- The Job (1969) (razem z Danielem Odierem)
- The Last Words of Dutch Schultz (1969)
- Jack Kerouac (1970) (razem z Claude'em Pelieu)
- Ali's Smile (1971)
- The Wild Boys (1971) - powieść
- Electronic Revolution (1971)
- Brion Gysin Let the Mice In (1973) (razem z Brionem Gysinem)
- Exterminator! (1973) (inna książka niż pozycja z 1960) - opowiadania
- White Subway (1973)
- Mayfair Academy Series More or Less (1973)
- Port of Saints (1973) - powieść
- The Book of Breething (1974)
- Sidetripping (1975) (razem z Charlesem Gatewoodem)
- Snack... (1975)
- Cobble Stone Gardens (1976)
- The Retreat Diaries (1976)
- Colloque de Tangier (1976) (razem z Brionem Gysinem)
- Letters to Allen Ginsberg 1953-1957 (1976)
- The Third Mind (1977) (razem z Brionem Gysinem)
- Ali's Smile/Naked Scientology (1978)
- Colloque de Tangier Vol. 2 (1979) (razem z Brionem Gysinem i Gérardem-Georges'em Lemaire)
- Blade Runner, A Movie (1979)
- "Dr. Benway" (1979)
- "Ah Pook is Here!" (1979)
- Streets of Chance (1981)
- Early Routines (1981)
- Cities of the Red Night (1981) - powieść
- Ah Pook is Here, Nova Express, Cities of the Red Night (1981)
- "Sinki's Sauna" (1982)
- The Place of Dead Roads (1983) - powieść
- "Ruski" (1984)
- The Four Horsemen of the Apocalypse (1984)
- The Burroughs File (1984)
- The Adding Machine: Collected Essays (1985)
- Pedał (Queer, 1985) - powieść
- The Cat Inside (1986) (razem z Brionem Gysinem) - nowela
- The Western Lands (1987) - powieść
- The Whole Tamale (c.1987-88)
- Interzone (1987) - opowiadania
- Apocalypse (1988) (razem z Keithem Haringiem)
- Tornado Alley (1989) - opowiadania
- Uncommon Quotes Vol. 1 (1989)
- Ghost of Chance (1991) - nowela
- "Seven Deadly Sins" (1992)
- Paper Cloud; Thick Pages (1992)
- Selected Letters (1993)
- My Education: A Book of Dreams (1995) - powieść
- Word Virus : The William Burroughs Reader (1998)
- Burroughs Live : The Collected Interviews of William S. Burroughs, 1960-1997 (2000)
- Last Words: The Final Journals of William S. Burroughs (2000)