Wyłącznik różnicowoprądowy
Z Wikipedii
Wyłącznik różnicowoprądowy (potocznie wyłącznik przeciwporażeniowy, różnicówka, bezpiecznik różnicowo-prądowy) — zabezpieczenie elektryczne służące do ochrony ludzi przed skutkami porażenia prądem elektrycznym przy dotyku pośrednim jak i bezpośrednim oraz przed pożarem.
Spis treści |
[edytuj] Budowa
Wyłącznik można podzielić na 4 zasadnicze elementy:
- Zestyki torów prądowych wraz z zamkiem i dźwignią załączającą;
- Wyzwalacz różnicowoprądowy, najczęściej jest to przekaźnik spolaryzowany;
- Przekładnik Ferrantiego - w postaci pierścienia ferromagnetycznego, przez który przechodzą przewody fazowe i przewód neutralny;
- Obwód testowania wyłącznika - umożliwia jego sprawdzenie w trakcie eksploatacji.
[edytuj] Zasada działania
- Podczas normalnej pracy, wektorowa suma prądów płynących przez przekładnik jest równa zero (zgodnie z I prawem Kirchhoffa), stąd w uzwojeniu wtórnym (nawiniętym na rdzeniu przekładnika) nie indukuje się SEM, przekaźnik spolaryzowany jest zamknięty (zwora przyciągana przez magnes stały) a styki główne zamknięte.
- Jeżeli w chronionym obwodzie pojawi się prąd upływowy (np. przez ciało człowieka, lub przez przewód PE), to wtedy suma prądów w oknie przekładnika będzie różna od zera . W uzwojeniu wtórnym indukuje się SEM, która powoduje przepływ prądu przez cewkę przekaźnika spolaryzowanego. Pole magnetyczne wytworzone przez cewkę kompensuje pole magnetyczne magnesu stałego przekaźnika. Jeśli prąd upływu przekroczy próg zadziałania wyłącznika (IΔn), przekaźnik spolaryzowany zostaje otwarty, zwalniając zamek i otwierając styki główne, a przez to odłączając zasilanie obwodu.
[edytuj] Podział i oznaczenia
- Ze względu na czułość (prąd zadziałania IΔn):
- Wysokoczułe - IΔn nie większy od 30mA
- Średnioczułe - IΔn pomiędzy 30 a 500mA
- Niskoczułe - IΔn powyżej 500mA
- Ze względu na wykrywane rodzaje prądów upływu:
- AC - prąd przemienny sinusoidalny
- A - prąd przemienny sinusoidalny, prąd sinusoidalny wyprostowany jednopołówkowo i impulsowy
- B - prąd przemienny sinusoidalny, prąd sinusoidalny wyprostowany jednopołówkowo i impulsowy, prąd stały
- Ze względu na wbudowane zabezpieczenie nadprądowe:
- RCCB – wyłącznik różnicowoprądowy bez wbudowanego zabezpieczenia nadmiarowo-prądowego
- RCBO – wyłącznik różnicowoprądowy z wbudowanym zabezpieczeniem nadmiarowo-prądowym
[edytuj] Zastosowanie
Wyłącznik różnicowoprądowy jest stosowany jako ochrona dodatkowa, obok "samoczynnego wyłączenia zasilania" działającego przy bezpośrednim zwarciu faza-obudowa. Wykrywa on znacznie mniejsze prądy upływu, które mogłyby nie spowodować zadziałania zabezpieczeń nadprądowych ze względu na dużą rezystancję (na przykład ciała ludzkiego).
Wyłączniki różnicowoprądowe stosuje się w układach sieci TN-S, TN-C-S (na odcinku z rozdzielonymi przewodami ochronnym PE i neutralnym PN), TT, oraz (rzadko) IT]].
Jeśli chodzi o układ sieciowy TN-C, w którym nie ma osobnego przewodu ochronnego PE, tylko wspólny przewód ochronno-neutralny PEN, to norma PN-IEC 60364-5-53:1999 pkt 531.2.1.5 mówi: Zastosowanie urządzenia ochronnego różnicowoprądowego włączonego w obwody, niemające przewodu ochronnego, nie może być uznane za skuteczny środek ochrony przed dotykiem pośrednim, nawet w przypadku, gdy znamionowy różnicowy prąd zadziałania nie przekracza 30 mA.
