Xolotl
Z Wikipedii
Xolotl (nah. "pies", "pan ciemności", "pan gwiazdy wieczornej", "poroniony płód", "podwójny", "bliźniak") - w wierzeniach indian Mezoameryki, w szczególności u Azteków i Tolteków bóg poronień i personifikacja planety Wenus (nazywanej także Gwiazdą Wieczorną), a także strażnik słońca towarzyszący mu w nocnej wędrówce przez świat podziemny, skąd według legend wykradł niegdyś dla ludzi ogień (stąd niekiedy nazywany "Panem Światła" ). Często identyfikowany z bogiem ognia Azteków Xocotlem.
Bliźniaczy brat Quetzalcoatla (dlatego często uważany był za bóstwo bliźniąt), któremu towarzyszył pod postacią psa w wyprawie przez dziewięcioramienną rzekę do piekła, Mictlanu (umarłym często wkładano do grobu psa, zwłaszcza w wierzeniach indian Otomi)
U Zapoteków odprowadzający ludzi w zaświaty opiekun lub przewodnik zmarłych rozłupujący ziemię w celu odnalezienia najlepszej drogi do podziemnego świata, także bóg piorunów.
Patron gry Ulama (w czasach azteków będącej w istocie krwawym obrzędem religijnym), przedstawiany zwykle jako człowiek (często przypominający ludzki szkielet) z głową psa. Matką Quetzalcoatla i Xolotla była bogini-dziewica Coatlicue.
Xolotl był także bóstwem 17 dnia miesiąca (Ollin) według kalendarza azteckiego.