Zesławice
Z Wikipedii
Zesławice niewielka wieś ok. 10 km na północny-wschód od centrum Krakowa, obecnie w granicach administracyjnych Krakowa, w administracyjnej dzielnicy XVII. Nazwa Zesławice jest patronimikiem od imion: Zysław, Zdziesław, Zdzisław. Historyczna zabudowa Zesławic zamyka się w obecnych ulicach: Jeziorany i Nad Baranówką.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsza wzmianka o wsi Zesławice pochodzi z 1348 r. kiedy była własnością zakonu Cystersów w Mogile. Prawdopodobnie stan ten nie uległ zmianie aż do roku 1832, kiedy to Komisja Włościańska oczynszowała Zesławice wraz z innymi wsiami należącymi do Cystersów. Od powstania podlegała parafii w Raciborowicach, podobnie jak wszystkie okoliczne wsie. W XVIII w. w Zesławicach była karczma, folwark i młyn na potoku Baranówka zw. Blechem.
W ramach rozbudowy Twierdzy Kraków w latach 1892-1896 w bezpośrednim sąsiedztwie Zesławic wybudowano fort pancerny Dłubnia, którego zadaniem było ryglowanie doliny Dłubni. Miał współpracować z położonym na wschodzie fortem krzesławickim i fortem mistrzejowickim na zachodzie. Natomiast nie zachował się szaniec piechoty nr IS.VI.1.
W 1914 roku w ramach przygotowań do oblężenia Twierdzy Kraków, zabudowania Zesławic zostały całkowicie rozebrane a ludność wysiedlona (częściowo do Krakowa). Czyszczeniem przedpól fortów objęto wówczas większość okolicznych wsi. Dopiero po zakończeniu działań wojennych zezwolono na ponowną zabudowę i z tego okresu zachowało się kilka drewnianych domów (nr.: 14, 19, 21).
Zesławice zostały włączone do Krakowa 1.01.1951 r. jako część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.
[edytuj] Środowisko, demografia
Zesławice były jedną z mniejszych w okolicy wsi - pod koniec XVIII w. liczyły 17 domów i ok. 110 mieszkańców, w połowie XIX wieku - nieco ponad 20 domów, w latach 30. XX w. - 14 domów. Prawdopodobnie (przejściowo) w XX. w. do Zesławic przyłączono jako przysiółek, pobliską niewielką wieś Dłubnię, liczącą latach 30. XX w. 25 domów.
Od "zawsze" Zesławice miały charakter rolniczy, czemu sprzyjały żyzne gleby Wzgórz Krzesławickich (tereny lessowe Płaskowyżu Proszowickiego). W 1952 r. w Zesławicach powstała cegielnia (oraz kopalnia odkrywkowa gliny), której produkty wykorzystywano do budowy kombinatu Huty im. Lenina (obecnie Huta im. T. Sendzimira) i osiedli dzielnicy Nowej Huty. Znalazło w niej pracę część mieszkańców Zesławic, aczkolwiek większe zmiany związane były z wywłaszczeniami z gruntów rolnych (zajętych m.in. pod cegielnie i odkrywki gliny) a przez do podcięciem tradycyjnej źródeł utrzymania i często konieczności przeprowadzenia się do blokowisk Nowej Huty.
Nazwiska typowe dla Zesławic: Baran, Perlik, Bochenek (do XIX w.).
[edytuj] Ciekawostki
Na terenie Zesławic (przy drodze do Raciborowic) znajduje się odrestaurowany w 2006 roku zabytkowy krzyż drewniany mający nie mniej niż 130 lat (widnieje już na mapie z 1878 r.).
W Zesławicach spiętrzono rzekę Dłubnię uzyskując zbiornik retencyjny będący rezerwuarem wody pitnej dla części osiedli nowohuckich.
[edytuj] Okolice Zesławic - mapa z 1933 roku
Grębałów · Kantorowice · Krzesławice · Lubocza · Łuczanowice · Osiedle Dłubnia · Osiedle Na Stoku · Osiedle Na Wzgórzach · Wadów · Węgrzynowice · Wzgórza Krzesławickie · Zesławice
[edytuj] Źródła:
1. Encyklopedia Krakowa, PWN 2000
2. materiały własne wikipedysty