Biđonsámegiella
Wikipedias
Biđonsámegiella | |
Eará namma | Bihtánsámegiella, bihtámasámegiella |
Iežasgillii | |
Eaŋgalasgillii | Pite Sami |
Fránskkagillii | sami de Pite |
Dieđut | |
Guovlu | Ruoŧŧa, Norga |
Virggálaš | |
Hállit | sullii 20 |
Sadji | ii čuođi stuorámusa joavkkus |
Alfabehta | ii iežas girjegiella |
Giellagáhtten | |
Gielladieđalaš klassifiseren | |
Giellagoddi | Uralalaš gielat |
Giellajoavku | Suopmelaš-ugralaš gielat Suopmelaš-permelaš gielat Suopmelaš-volgalaš gielat Suopmelaš-sápmelaš gielat Sápmelašgielat Oarjesápmelaš gielat |
Giellakodat | |
ISO 639-1 | - |
ISO 639-2 | smi (eará sámegielat) |
SIL | LPB |
Biđonsámegiella lea uralalaš giella. Dat gullá oarjesápmelaš gielaid davvijoavkku oarjejoavkui ovttas julevsámegielain. Eará oarjesápmelaš gielat leat davvisámegiella, julevsámegiella ja davvisámegiella.
Sisdoallu |
[ođasmahte] Guovlu
[ođasmahte] Jietnadatoahppa
[ođasmahte] Giellaoahppa
[ođasmahte] Nomenat
Nomenat sodjet kásusa ja logu (ol. ja ml.) dáfus. Biđonsámegielas leat 9 kásusa:
- nominatiiva
- akkusatiiva
- genetiiva
- inessiiva
- illatiiva
- elatiiva
- komitatiiva
- essiiva
- abessiiva
[ođasmahte] Vearbbat
Vearbbat sodjet logu, persovnna, vuogi ja áiggi dáfus.
[ođasmahte] Lohku
Biđonsámegiela vearbbat sodjet golbma eará logu dáfus:
- ovttaidlohku dahjege singulára
- guvttiidlohku dahjege duála
- maŋggaidlohku dahjege plurála
[ođasmahte] Persovdna
Biđonsámegiela vearbbat sodjet golbma eará persovvna dáfus:
- 1. persovdna
- 2. persovdna
- 3. persovdna
[ođasmahte] Áigi
Biđonsámegiela vearbbat sodjet guovtte eará áiggi dáfus:
- preseansa
- preterihtta
[ođasmahte] Vuohki
Biđonsámegiela vearbbat sodjet vihttá eará vuogi dáfus:
- indikatiiva
- imperatiiva
- konditionála
- potientiála
- optatiiva
[ođasmahte] Biehttalanvearba
Seamma go eará suopmelaš-ugralaš gielat biđonsámegielas lea biehttalanvearba, mii sodje vuogi (indikatiivva, imperatiivva ja optatiivva), persovvna (1., 2. ja 3.) ja logu (ovttaidlohku, guvttiidlohku ja maŋggaidlohku) dáfus:
Ind. pres. Ind. pret. sg. du. pl. sg. du. pl. 1 iv ien iehp 1 ittjiv iejmien iejmieh iep ittjijmen ittjijmeh 2 ih iehpien iehpit 2 ittjih iejtien iejtieh ehpien ihpit ittjijtien ittjijteh ihpien 3 ij iepaa ieh 3 ittjij iejkaan ittjin iepaan ittjijka
Go indikatiiva preseanssas lea eambbo go okta hápmi, nuppi lea Björkfjället-dialeavtta ja golmmas lea Svaipa-dialeavtta. Eará áigge máŋga hámi leat báldalashámit.
Imperatiiva Optatiiva sg. du. pl. sg. du. pl. 1 - - - 1 alluv iellun iellup allun allup 2 ielieh iellien iellit 2 alluh ielluten ielluteh alluten alluteh 3 - - - 3 allus ielluska ielluseh alluska alluseh
[ođasmahte] Pronomenat
[ođasmahte] Persovdnapronomenat
[ođasmahte] Sátnevuorká
[ođasmahte] Čállingiella
Biđonsámegielas ii lea árbevirolaš čállingiella.
[ođasmahte] Historjá
[ođasmahte] Girjjálašvuohta
- Lagercrantz, Eliel: Sprachlehre des Westlappischen nach der Mundart von Arjeplog. Helsinki: Suomalais-ugrilainen seura, 1926, ISSN 0355-0230.
- Lehtiranta, Juhani: Arjeploginsaamen äänne- ja taivutusopin pääpiirteet. Helsinki: Suomalais-ugrilainen seura, 1992, ISBN 951-9403-55-8.
Uralalaš gielat
aitosašgárjilgiella | anárašgiella | aunusgárjilgiella | áhkkilsámegiella | biđonsámegiella | darjjesámegiella | davvisámegiella | enetsagiella | ersagiella | esttegiella | gárjilgiella | gielddasámegiella | inkeroisgiella | julevsámegiella | juratsagiella | kamassagiella | komigiella | komipermjakgiella | liivigiella | lullisámegiella | lyydigiella | mansigiella | marigiella | matorigiella | meängiella | mokšagiella | nenetsagiella | ngasanagiella | niitumarigiella | nuortalašgiella | selkupagiella | suomagiella | ubmisámegiella | udmurtagiella | ungárgiella | vatjagiella | vepsägiella | võrogiella