พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ พระราชโอรสพระองค์ที่ ๖๐ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเหม ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๘ แรม ๗ ค่ำ ปีจอจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๒๔ (๑๘ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๐๕) ทรงเป็นต้นราชสกุลโศภางค์

พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ ทรงรับราชการหลายตำแหน่ง เลขานุการในพระองค์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมอักษรพิมพการ(โรงพิมพ์หลวงอักษรพิมพการ สำนักงานพิมพ์หนังสือราชกิจจานุเบกษา) และอธิบดีกรมพยาบาล ทรงเป็นกำลังสำคัญในการก่อตั้งศิริราชพยาบาล ร่วมกับพระองค์เจ้าดิศวรกุมาร

เมื่อครั้งที่พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ ทรงจัดตั้งศิริราชพยาบาล ทรงอยู่ในลำดับที่ได้รับกรมเป็นลำดับต่อจาก กรมหมื่นดำรงราชานุภาพ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงให้เจ้ากรมพระอาลักษณ์คิดชื่อกรมไว้ว่า กรมหมื่นศุภกาพย์กวีการ แต่สิ้นพระชนม์เสียก่อนรับกรม ชื่อกรมนี้จึงสูญไป

เมื่อประชวรครั้งจะสิ้นพระชนม์นั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวถึงออกพระโอษฐ์ว่า "ไม่รู้เลยว่าใช้ศรีเกินกำลัง" เป็นพยานแห่งพระเกียรติยศสูงสุดที่ได้ถวายงานสนองพระเดชพระคุณในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๑๑ แรม ๒ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑ (๑๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๓๒) พระชันษา ๒๘ ปี

พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ มีผลงานพระนิพนธ์เรื่อง ผีหลอก ตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๔ เป็นผลงานที่ไม่แพร่หลาย แต่เป็นผลงานเรื่องแรกที่ได้รับเลือกขึ้นมาจัดพิมพ์เผยแพร่ในรูปแบบดิจิตอล โดย คุณโกศล ช่อผกา http://www.asianrarebook.com

[แก้] พระโอรส-ธิดา

พระองค์ทรงมีหม่อมเพียงคนเดียวคือ หม่อมสาย และทรงมีพระโอรส-ธิดารวม ๒ พระองค์

• หม่อมเจ้าปิยสรรพางค์ โศภางค์ (พ.ศ. ๒๔๒๓-๒๔๕๓) เษกสมรสกับหม่อม ๑ คน
• หม่อมเจ้าหญิงสุรางค์ศรี โศภางค์ (พ.ศ. ๒๔๒๗-๒๕๐๗)

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น

• http://www.matichon.co.th/art/art.php?srctag=0604010348