AH-1 Kobra

Vikipedi, özgür ansiklopedi

AH-1 Cobra

Tanımı
Türü	Saldırı
Dönemi	Soğuk Savaş ve Sonrası
Üretici	Bell Helicopter Textron
İlk uçuş	7 Eylül 1965
Hizmete giriş	1967
Hizmetten çıkış	?
Üretim adeti	?

AH-1 Kobra, Bell Helicopter Textron (Bell Helikopter Firması) tarafından üretilen başta ABD, Güney Kore, İsrail, İran, Japonya, Pakistan, Tayvan ve Türkiye olmak üzere birçok ordu tarafından kullanılan saldırı helikopteri. Türünün öncülerindendir ve geliştirilmiş modelleri bugün dünyanın birçok ordusu tarafından hâlâ kullanılmaktadır. Yüksek performans ve ateş gücünü küçük bir gövdeye sığdırmış nadir savaş helikopterlerindendir.

[değiştir] Gelişim Süreci

ABD, Vietnam Savaşı'nı kazanmanın yolunun helikopterlerden geçtiğini düşünerek taşıma amaçlı modeller üretmeye karar verdi. Bu amaçla, sivil benzerleri gözönüne alınarak bazı taşıma helikopterleri yapıldı. Ancak bu ilk örnekler, kapıya monte edilen makineli tüfekler dışında çok savunmasızdı. Acil bir durum olduğunda Jet uçakları helikopterlerin yardımına gidebiliyordu fakat çoğu zaman bu yeterli değildi. Ayrıca jet motorlu uçakların helikopterler gibi yavaş uçan araçlarla birlikte hareket ederek onlara refakat etmesi çok zordu.

Bell firması 1950'den beri helikopter üretiyordu, ürettikleri UH-1 ABD Ordusu'nda geniş çaplı olarak kullanılıyordu. Tasarlanan yeni savaş helikopteri ise küçük, hafif, yüksek performanslı ve ince gövdeli olmalıydı. Gövdenin ince tutulması helikopterin ateş yeme şansını azaltacaktı.

Vietnam Savaşı'nın uzamasıyla birlikte daha çok helikoptere ihtiyaç duyulmaya başlandı. Bu savaşta kullanılması düşünülen Lockheed firmasının Ah-56 Cheyene helikopterinin eksikleri vardı ve çok hantaldı. Bunun üzerine AH-1'lerin kullanılmasına karar verildi. Kısa süre sonra AH-1'ler vazgeçilmez olduklarını kanıtladılar. O zamanki AH-1'lerin ateş gücü; burnun altındaki 20 mm.'lik üç namlulu otomatik top, TOW Anti-tank füzeleri ve Hydra roketlerinden oluşuyordu.

AH-64 Apache'lerin gelmesiyle ABD ordusu elindeki AH-1'lerin neredeyse tamamını Apache'lerle değiştirmiştir. Şu anda sadece Amerikan Hava Süvari Taburu AH-1 kullanmaktadır. Diğer AH-1 ve UH-1'ler Ulusal Muhafız'lara tahsis edilmiştir. AH-1'lerin tasfiye edilmesi askerler tarafından pek iyi karşılanmamıştır. Daha geniş elektronik donanıma sahip olsa da AH-64, AH-1'lerin hızına ve manevra kabiliyetine sahip değildi. Bu yüzden Amerikan Deniz Piyadeleri ilerde AH-1W Super Cobra helikopterlerini kullanmayı düşünmektedir.

Super Cobra, normal AH-1'den daha kuvvetli motora ve daha yeni elektronik ekipmana sahiptir. Ayrıca Super Cobra'lara AIM-9 Sidewinder (Saydvayndır) havadan havaya füzeleri ve HELLFIRE(Helfayr) füzeleri monte edilebilir.

[değiştir] Kullanıldığı Muharebeler

ABD Ordusu tarafından 1968'de Vietnam Savaşı'ndaki Tet saldırısında kullanılan AH-1 Kobra, 1983 yılındaki Grenada işgali sırasında da Deniz Piyadeleri'ni desteklemekle görevlendirildiler.

İran-Irak Savaşı'nda Irak ordusuna ait 6 adet Mi-24 İran AH-1J'ler tarafından düşürüldü. Buna karşılık Irak Mi-24'leri 10 adet AH-1J'yi düşürmeyi başarmıştır.

Çöl Fırtınası Operasyonu'nda Amerikan Deniz Piyadelerine ait 78 adet AH-1 Cobra ve Sea Cobra 1.273 sorti yapmış ve hiç kayıp vermemiştir.

İsrail geçmişte bu helikopterleri Suriye'ye ait tankları yok etmekte de kullanmıştır. Bunların arasında modern T-72 Sovyet tankları da vardır.

Türkiye uzunca bir süredir AH-1'leri PKK'ya karşı düzenlenen operasyonlarda kullanmaktadır.

[değiştir] Kullanan Ülkeler

20mm'lik otomatik top

AH-1'in ön taraftan görünüşü(ince gövdeye dikkat)

ABD
- Amerikan Ordusu
- Amerikan Deniz Piyadeleri
  - AH-1W (yaklaşık 269 adet)
- Amerikan Deniz Kuvvetleri
  - AH-1W (7 adet)
Bahreyn
- AH-1E (12 adet)
- TAH-1P eğitim (6 adet)
Güney Kore
- AH-1S (42 adet)
- AH-1F (20 adet)
İran
- AH-1J (202 adet)
İsrail
- AH-1S "Zefa" צפע (yaklaşık 50 adet)
Japonya
- AH-1S (Fuji Heavy Industries tarafından üretilmiş 89 adet)
Pakistan
- AH-1S (20 adet)
- AH-1F (20 adet + 20 adet sipariş verildi)
Tayland
- AH-1F (3 adet)
Tayvan
- AH-1W (63 adet)
Türkiye
- AH-1W (9 adet)¹
- AH-1P/S (32 adet)¹
Ürdün
- AH-1F (33 adet)

Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından, PKK ile mücadelede ihtiyaç duyulması dolayısıyla alınmaya başlanmıştır. Şu anda Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde 41¹ adet AH-1 Kobra helikopteri vardır.

¹Resmi değildir

[değiştir] AH-1 Modelleri

(kronolojik olarak sıralanmıştır)

AH-1G - ABD için üretilen ilk model, 1966
AH-1Q - tamamen yeni silah ve hedefleme sistemleri, bütün ekipmanların motorun altına alındı
AH-1S - Amerikan ordusunu modernleştirme projesi gereği TOW roketlerinin silah ateşleme sistemleri yenilenmiştir, 1980
AH-1P - denemeler için yeni GFK rotorları takıldı, kokpit ve gece görüş ekipmanları yenilendi
AH-1E - denemeler için ana silah teknolojisi yenilendi
AH-1F - Standart Cobra olarak bilinen model, hedefleme sisitemi ve radar uyarı sistemi yenilendi.
AH-1J Sea Cobra - Amerikan Deniz Piyadeleri ilk model, 2 türbinlidir
AH-1T Sea Cobra - performans artırıldı
AH-1W Super Cobra - çoğu parça tamamen değiştirildi, performans artırıldı, yeni silah ve elektronik uçuş sistemleri takıldı
AH-1Z King Cobra - 4 palalı pervaneye geçildi, gece görüş sistemi geliştirildi ve Lockheed Martin üretimi hedefleme sistemi takıldı

[değiştir] Teknik Veriler

[değiştir] AH-1S

AH-1F modelinin çizimi

Fiziksel Özellikler
Ağırlık	yüksüz → 2.993 kg (6.6600 lb), yüklü → ? kg
Uzunluk	13,6 m (44 ft, 7 in)
Genişlik	rotorla → 13,41 m , rotorsuz → ?
Yükseklik	4,1 m (13 ft 5 inç)
Mürettebat	2; pilot, silahçı (aynı zaman yardımcı pilot)
Performans
Motor	1× Lycoming T53-L-703 turboşaft motoru, 1.800 SBG (1.300 kW)
Hız	195 km/s, 120 mil/s
En Yüksek Kalkış Ağırlığı	4.535 kg (10.000 lb)
Menzil	510 km, 315 mil
Hizmet Tavanı	3.720 m , 12.200 ft
Güç/Ağırlık Oranı	?
Ateş Gücü
Birincil Silah	M197 20 mm'lik otomatik top
Güdümlü Füzeler	TOW
Roketler	?
Ek Donanımlar
Elektronik Donanımlar	?

[değiştir] AH-1W

AH-1W Super Cobra

Fiziksel Özellikler
Ağırlık	yüksüz → 3.294 kg (? lb), yüklü → ? kg
Uzunluk	16,26 m (? ft)
Genişlik	kanatlarla → 13,41 m , kanatsız → ?
Yükseklik	4,17 m (? ft)
Mürettebat	2; pilot, silahçı (aynı zaman yardımcı pilot)
Performans
Motor	2× General Electric 2 × 1.690 BG T-700-GE-401 türbinli motor
Hız	281 km/s, ? mil/s
En Yüksek Kalkış Ağırlığı	4.535 kg (10.000 lb)
Menzil	590 km, ? mil
Hizmet Tavanı	4.720 m , ? ft
Güç/Ağırlık Oranı	980 kg
Ateş Gücü
Birincil Silah	M197 20 mm'lik otomatik top
Güdümlü Füzeler	TOW, AIM-9
Roketler	12
Ek Donanımlar
Elektronik Donanımlar	AHB Bigisayar donanımı