Sarız, Kayseri

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sarız, Türkiye
Kayseri İdari Bölümler Haritası
Harita
Türkiye'de yeri
Bilgiler
Şehir nüfusu	14.596[] (2000)
İlçe nüfusu	4.404[] (2000)
Yüzölçümü	1410 km²
Rakım	1560 metre
Koordinatlar	38°28′45″N, 36°30′2″E
Posta kodu	38660
Alan kodu	0352
İl plaka kodu	38
Yönetim
Ülke	Türkiye
Coğrafi Bölge	İç Anadolu Bölgesi
İl	Kayseri
Kaymakam	Mehmet Parlak
Belediye başkanı	Hasan Aktürk
İnternet sitesi	[]
İlçe resmî sitesi	www.sariz.gov.tr

Sarız, Kayseri ilinin bir ilçesidir. Türk kilim kültürünün yaşatıldığı bir ilçedir. Doğal kaynak sularıyla Türkiye'nin ender su kaynaklarından biridir.

[değiştir] Tarihi

İlçenin tarihi çok eskilere dayanmaktadır. M.Ö.700'lü yıllara kadar uzanmaktadır. Klikya, Bizans İmparatorluğu ve beyliklerden Dulkadiroğulları Beyliği hakimiyetinde kalmış olup, Osmanlı İmparatorluğuna Yavuz Sultan Selim döneminde dahil edilmiştir. Adana yöresinde yaşamakta olan Avşar boylarından bir kısmı Sarız yaylalarında göçebe hayatı yaşarken 1840'lı yıllarda yerleşik hayata geçmişlerdir.

Sarız 1946 Tarihinde ilce olarak kurulmuştur bu Tarihe kadar Sarız Kayserinin Pınarbası ilcesine bir Köy olarak bağlıymıs. Sarız ilçesinin içinden geçen Sarız Çayı mevcuttur. Avşarlar çay etrafında biten çimenlere Öz ismi verdiklerinden ve ilkbaharda çay etrafında sarı güzel Çiçekler yetiştiği için Halk dilinde Sarıöz ismiyle söylenerek Sarız ismine dönüştüğü rivayet edilmektedir. Bu isim yörenin genel adı olup, merkezin eski adı Köyyeridir. Son yıllarda okuma oranı hızla artmakta olup dan %98 e kadar çıkmıştır

[değiştir] Coğrafi Yapısı

Sarız ilçesi, il merkezinin doğusunda, 128 km uzaklıkta bulunmaktadır. Coğrafi bakımdan iç anadolu, doğu anadolu ve akdeniz bölgesinin kesiştiği bölümde yer almaktadır. Sarız, Kayseri'nin Tomarza ve Pınarbaşı, Sivas'ın Gürün, Adana'nın Tufanbeyli, Kahramanmaraş'ın Afşin ve Göksun ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 1410 km2 olup, deniz seviyesinden 1530 metre yüksektedir. İlçenin batısı Tahtalı dağları, doğusu Binboğa dağları, kuzeyi ise Soğanlı, Koçdağı ve Maşat dağları ile çevrilidir. İlçe ekonomik ve coğrafi yapı itibariyle tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.

Sarız ilçesi karasal iklim koşullarını taşımaktadır. İlçede kışları çok soğuk, yağışlı ve çetin geçmekte, yazları kurak ve serindir. 2003 yılında en yüksek hava sıcaklığı ortalama 33 derece, en düşük hava sıcaklığı -24.1 derece olmuştur. İlçenin bitki örtüsü keven, kirpi otu, yabani ayrık otundan ibaret olup, yer yer ardıç, meşe ve kısa boylu fundalık orman örtüsüyle kaplıdır. Dağlarda yoğun erozyon ve toprak derinliğinin azlığı nedeniyle fazla bitki bulunmamaktadır. Başlıca akarsuyu, Seyhan Nehrinin bir kolu olan Sarız Çayıdır.

[değiştir] İdari Yapı

İlçenin 1 merkez ve 1 kasaba belediyesi olmak üzere iki adet belediyesi mevcuttur. İlçenin 37 köyü ve 5 mezrası bulunmaktadır. İlçe merkezinde 8 mahalle, Yeşilkent belediyesinde ise 4 mahalle olmak üzere 12 mahallesi mevcuttur.

2000 yılı genel nüfus sayımına göre ilçenin merkez ve köylerinde 14.596 kişi yaşamaktadır. Bu nüfusun 4.404'ü ilçe merkezinde 10.192 kişi kasaba ve köylerde yaşamaktadır. İlçe devamlı göç vermektedir. Yıllık nüfus artış hızı şehir merkezinde binde -19.47, köylerde ise –33.11 olup, toplamda ise -29.19 nüfus azalması görülmektedir.

Özellikle bazı köylerin % 80'i yabancı ülkelerde yaşamaktadır. Yurtdışına gidemeyenler ise genelde Bursa ve Balıkesir başta olmak üzere büyük kentlere göç etmektedir. İlçe nüfusu 1990 sayımından bu yana 4.919 kişi göç vermiştir.

[değiştir] Ekonomik Yapı

İlçe, coğrafi yapısı itibariyle tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Yaygın olarak kilim ve halı dokumacılığı yapılmaktadır. İlçe merkezi ve köylerde büyükbaş hayvan, küçükbaş hayvan ile 12.000 civarında arı kolonisi mevcuttur. Ayrıca havuzlu su ürünleri yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlçenin ekilebilir tarım arazisi 60.000 hektardır. Çiftçiler buğday, nohut, mercimek ve şeker pancarı ekmektedir. Tarımda modernizasyon yeterli değildir. Birkaç köyün dışında sulama kanalı yoktur.

İlçede önemli bir sanayi yatırımı bulunmamaktadır. Birkaç un değirmeni, soğuk demir atölyeleri ve oto tamir atölyeleri bulunmaktadır. İlçede herhangi bir sanayi yapısı ve iş sahası bulunmadığından ilçede işsizlik sorunu hat safhadadır.

Karapınar, Çavdar ve Kıskaçlı köylerinde kömür rezervi bulunmaktadır. Bunlardan Tekneli köyü Cesurlar mezrasındaki kömür rezervi özel sektör tarafından işletilmeye başlanılmıştır.

İlçede diğer gelir kaynakları olarak el dokuma Kök boyalı Sarız kilimleri Türkiye’de ün yapmıştır. Vatandaşların kendi evlerinde kurmuş oldukları tezgahlarda kilim dokuyarak ev ekonomisine katkıda bulunmaktadırlar.

[değiştir] Köyleri

**Sarız köyleri ve nüfusları (2000)**
Köy	Nüfus
Akoluk	37
Altısöğüt	152
Ayranlık	433
Büyükörtülü	65
Büyüksöbeçimen	644
Çağşak	266
Çavdar	381
Büyükörtülü	65
Çörekdere	740
Dallıkavak	188
Damızlık	378
Darıdere	84
Dayıoluk	251
Değirmentaş	69
Fettahdere	281
Gerdekmağara	296
Gümüşali	80
İncemağara	180
Kamer	356
Karakoyunlu	63
Karapınar	72
Karayurt	196
Kırkırsak	564
Kıskaçlı	153
Kurudere	164
Küçükkabaktepe	58
Küçükörtülü	23
Küçüksöbeçimen	66
Mirzaağa	75
Mollahüseyinler	151
Oğlakkaya	194
Ördekli	101
Sancakağıl	99
Tavlaköy	304
Tekneli	290
Yaylacı	656
Yedioluk	145
Yeşilkent (kasaba)	1.939

[değiştir] Dış bağlantılar

	Sarız beldeleri ve köyleri
İl: Kayseri \| İlçe Merkezi: Sarız Beldeler: Yeşilkent Köyler: Akoluk \| Altısöğüt \| Ayranlık \| Büyükörtülü \| Büyüksöbeçimen \| Çağsak \| Çavdar \| Çörekdere \| Dallıkavak \| Damızlık \| Darıdere \| Dayoluk \| Değirmentaş \| Fettahdere \| Gerdekmağara \| Gümüşali \| İncemağara \| Karakoyunlu \| Karapınar \| Karayurt \| Kemer \| Kırkısrak \| Kıskaçlı \| Kurudere \| Küçükkabaktepe \| Küçüksöbeçimen \| İmirzaağ \| Mollahüseyinler \| Oğlakkaya \| Ördekli \| Sancakağıl \| Tavlaköy \| Tekneli \| Yaylacı \| Yedioluk \|
Kayseri ilçeleri: Kayseri \| Akkışla \| Bünyan \| Develi \| Felahiye \| Hacılar \| İncesu \| Kocasinan \| Melikgazi \| Özvatan \| Pınarbaşı \| Sarıoğlan \| Sarız \| Talas \| Tomarza \| Yahyalı \| Yeşilhisar