Tenrikyō

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Tenri kentinde Tenrikyo tapınağı. Tenrikyo inancı yayılmadan evvel bugünkü Tenri kenti Shoyashiki adında bir köydü.

Tenrikyō (天理教; Tenrikyō, İlahi neden(in) öğretisi ) bir başka ismiyle Tenri, Japon Şinto inancı kökenli, Budizm'den etkilenmiş bir dindir. Nakayama Miki isimli bir kadın çiftçi tarafından kurulmuştur. İnanışa göre Nakayama Miki 1838 yılından itibaren aydınlatıcı ve ilham veren çeşitli tecrübeler yaşamıştır. Bu tarihten sonra dinin bağlıları tarafından Oyasama ("Onurlu/Onurlandırılmış anne") diye anılmıştır. Dünya çapında Tenrikyo dinine bağlı yaklaşık 2 milyon kişi olduğu^[1], bu sayının yaklaşık 1,5 milyonunun Japonya'da olduğu sanılmaktadır.

Tenrikyō bazen Tenriizm olarak da adlandırılır. Ama bu isim Tengrizm içinde kullanıldığı için ikisini karıştırmamak gerekir.

[değiştir] Amacı

Dinin amacı yoki yusan veya yoki guraşi`ye ('neşeli hayat') ulaşmaktır. Bu da, hayırseverlikle; hırstan, bencillikten, nefretten, öfkeden ve kibirden uzak durarak sağlanır.

Yo (陽) "olumlu"dur, Çin'deki Yin ve Yang'ın Yang`ıyla aynı karakterdir.
Ki (氣) "ruh" veya "enerji", Çincedeki Qi ile aynı karakterdir.
Yusan (遊山) "dağlara veya açık araziye çıkış/gidiş" yani "gezinti", neşeli ve cesur bir yaşamı vurgular.
Guraşi (暮) "rızık/geçim" günden-güne yani günlük bir yaşam anlayışını vurgular.

İnananlar, tek bir Tanrı'ya, insanlığı yaratan, ilgilenen, insanlığa merhamet eden ebeveyn Tenri-O-no-Mikoto'ya, "Cennetsel [On] Nedenin İlahi Kralı"na inanırlar. Sürekli devam eden reenkarnasyon, dinin bir parçası olsa da büyük bir etkiye sahip değildir. Barındırdığı ana öğretilerden bazıları: Moto-no-Ri - orijin prensibi; Kaşimono-Karimono - insan vücudu ve Tanrı arasındaki doğa ilişkisi; Hinokişin - gönüllü emek (çoğunlukla hayır işleri veya kamu hizmeti); Tanno - sorun, hastalık ve zorluklara karşı yapıcı bir tutum ve Juzen-no-Şugo - Futatsu Hitotsu'da var olan ve yaratıma dahil olan on prensip veya ilahi takdir.

Büyük dini lidere Şimbaşira ("Ana sütun") derler.

Tenrikyo bir din olarak kabul edilebilse de, bazı bağlıları tarafından evrene dair bir öğreti olarak kabul edilmiştir ve diğer dinî inançlarla çelişmesi şart değildir. Örneğin, bir Tenrikyo bağlısının aynı zamanda bir Hristiyan olması normal görülür. Özellikle Hristiyan kilisesi ile Tenrikyo örgütünün ilişkileri iyidir. Yine de, Tenrikyo bazı baş Budist mezheplerine (örneğin Niçiren Şoşu)muhaliftir ve bu mezhepleri rakip veya düşman olarak görür.

Tenrikyo, emperyal Japon mahkemesinin antik klasik Şinto müziği olan gagaku müziğini kullanır.