Giołogía
Da Wikipedia, ła ençiclopedia libara.
Giología la xe na paroła che la deriva dal griego "GE" (tera) + "LOGOS" (discorso). Co pi presisión ła vol dir "Studio de ła tera" ma ła conprende el studio de ła màsa sołida, ła conpoxisión, strutura, storia e evołusión de tuti i corpi sełesti. La xe ła rejina de łe siensie de ła tera.
I giologi i ga stabilío che ła etá del nostro planeta la xe pi o manco de 4.6 mijardi de ani. En pí i ga determiná che ła łitosfera, che ła conprende ła scorsa, ła xe framentá en racuante plache tetóniche che łe se move sora a on manteó superiore ciamá astenosfera. Senpre graxie ai giologi se posibiłe jestionar mejo łe risorse naturałi de la Tera, cofá el petrojio, el carbón, el gas, i metałi, cusí come l´aqua soteranea.
El primo homo che ga scumisiá usar ła parola giologia el xe stá Richard de Bury en el 1473, che la utiłixava pa far na distinsión fra la jurisprudensa terena e teołogica. Jean-André de Luc el xe stá el primo che el ga utiłisá sto lèma co on significato compagno ai tenpi moderni.
Facoltà o dipartamenti de giologia inte łe Venethie:
