Frans-Vlams
From Wikipedia
Et Frans-Vlams (Nederlands: Frans-Vlaams) es de oorsproenkelyke West-Vlamsche streektoale van de Vloamiengn in 't noord'n van Vrankryk. Frans-Vloandern makt deel uut van 't Fransche departement Nord-Pas-de-Calais. De Fransche Vloamiengn noemn under oorsproenkelyke streektoale nuuze Vlaamsche tale of et Vlemsch.
Inoud |
[bewerk'n] Toestand
Tot an den Twidd'n Weireldôorloge sproak'n ze courant West-Vlams in Frans-Vloandern. Sinsdien es 't styf achteruut gegoane. Ollene nog oedere menschn up de buutn ken et nog. Volgens en onderzoek deur de EU[1] zyn d'r nog apeupres 20 000 doagelykse sprekers en rond de 40 000 occasionele sprekers. De joenge Frans-Vloamiengn spreek'n et "Vlams van over de schreve" elegansn nie mei. Ze zyn meer geïnteresseerd in Nederlands om werk te viendn bie nuus.
De verwachtiengn vo 't Frans-Vlams zyn ronduut slicht. Tegen de volgende generoasje goat bykan niemand niemand et nog spreek'n. D'Akademie voor Nuuze Vlaamsche Tale probeert 't ty te doen keern deur 't organiseern van cursussn Vlaams. In 2006 woarn d'r meer of 300 studentn, surtout grote mienschn die in 't Frans zyn upgebrocht moa die de toale van under ouders were willn leern kenn'n.
[bewerk'n] Stoatus
't Vlams in Vrankryk eit gin één wettelijke stoatus of omkoaderienge bekomm'n van de Fransche regerienge. D'r komm'n dus ook gin initiatievn uut van de Fransche overeid om 't Vlams t'ondersteun of up te wardeern.
[bewerk'n] Verenigiengn
Recentelyk zyn der wel nen oop privoate verenigiengn ontstoan die trachtn de Vlamsche toale, cultuur en tradisjes were te doen erleevn:
- ANVT: Akademie voor Nuuze Vlaamsche Tale
- MDSK: Vlaanderen in Frankrijk met de Michiel de Swaen-kring
- Het Reuzekoor: cultureel-muzikoale verenigienge
- Yser Houck: verenigienge vo de beschermienge van 't istorisch patrimonium van Volckerinckhove en omstreek'n
- De Katjebei: verenigienge vo d'eruplevienge van de Vlamsche cultuur in Vrankryk
- Le Comité Flamand de France
- SOS Blootland
- Menschen lyk wyder: Volkstoneel vo Frans-Vloandern
- Flor Barbry's Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen
- Association Foirante
Die verenigiengn zyn dikkers folkoristisch. Sommigste verenigiengn oud'n nie lange uut, lyk et ter ziele gegoane Tegaere Toegaen da upgericht wos vo Vlams onderwis te geevn in colleges.
Jean-Louis Marteel, nen activist uut Duunkerke, eit ne cursus[2] over 't Vlams (fonetisch) uutgegeven, geschreven in 't Frans. Zie ook de koppeliengen vo een stukske uut dien boek.
Je kut oek ne cd besteln ip de site van 't ANVT, a'j de poahina in 't Frans zet, ku'j doa stikskes van worn.
[bewerk'n] Hedendoagse literature
Jean-Noël Ternynck es nen Frans-Vlamschn dichter die in 't Vlams schrift en cultureel styf actief es.
[bewerk'n] Muzikantn
- Maryse Collache uut Duunkerke
- Raymond Declercq uut Coudekerque
- Het Reuzekoor, en 35-koppig gezelschap uut Duunkerke
- Edmonde Vanhille uut Duunkerke
[bewerk'n] Radio
Radio Uylenspiegel zendt 10 % van under tyd uut in 't Vlams. Ze zendn uut vanuut Kassel up 91.8 FM.
[bewerk'n] Woord'nboek
Cyriel Moeyaert, oud-voorzitter van het Komitee voor Frans-Vlaanderen, eit vichtig joar lank et Vlaamsch in Vrankryk beluusterd en up papier gezet. 't Es moa in 2005 dat 'n zynen Frans-Vlamschn woord'nboek[3] eit uutgebrocht.
[bewerk'n] Externe koppeliengn
- Akademie voor Nuuze Vlaamsche Tale
- Vlaanderen in Frankrijk met de Michiel de Swaenkring
- Het Reuzekoor
- Yser Houck
- De Katjebei
- Vlams van over de schreve
- Frans-Vlamsche tekst over Sinte-Anne
- Starrelied: gezongen Frans-Vlaams Kerstlied
- Tienste Lesse (Dixième Leçon)
- Zuid Vlaamse Jeugd - Over Jean-Marie Gantois, ne Frans-Vlamschen paster activist
- Nieuw Vlaemsch-Fransch woordenboek 1842 Dowloadable
[bewerk'n] Referesjn
- ↑ http://ec.europa.eu/education/policies/lang/languages/langmin/euromosaic/fr6_en.html
- ↑ "Cours de Flamand, Het Vlaams dan men oudders klappen, Méthode d'apprentissage du dialecte des Flamands de France (Westhoek)", 1992, Dunkerque, Miroirs Éditions, Het Reuzekoor, ISBN 2-84003-005-5, 447 pp.
- ↑ Woordenboek van het Frans-Vlaams, Uitgeverij Davidsfonds Literair, 2005, ISBN 97 890 6306 5270