Mandel
From Wikipedia
De Mandel is e zyriviere van de Leie die etwoarsn tussn Passchendoale en Rôzebeke ontspriengt.
De riviere passeert vervolgens deur de volgende gemêentn: Ooglee, Roeseloare, Izzegem, Iengelmunster, Mullebeke, Ôostrôzebeke, Dentergem en Wielsbeke woar da ze utmondt in de Leie.
Deur dat de riviere deur e dichtbevolkt gebied strôomt, komt er ôok vele ongezuverd rioolwoater in terechte. De Mandel is ton ôok e dôde riviere. De geure wos e poar joarn geleedn ip warme doagn ondroaglyk. Tegenwoorde is't e bitje verbeterd, moa d'r is nog veel werk an de wienkel.
In de loate Middelêeuwen, wier de Mandel gebruukt vô't transport over't woater. D'r kostn allêene moar klêne en korte bôotn gebruukt weirn angezien de riviere niet te vele ginne diepgank eit en ôok nie ol te brêed is.
Vanof de neegntiende êeuwe, wos de Vlasverwerkienge ne belangryke verveuler van de rivier. Zjuste gelyk de Leie, wos de Mandel styf in trek vôo de vlasrôotienge: d'r zat ôok winne tut gin kalk in't woater. Een crucioal iet vôo e goeie rôotienge!
In de twintiste êeuwe is de riviere gedêeltelyk overwelfd geroakt. Ollesis in Izzegem en Iengelmunster moe je ol goe kiekn woar da ze nog were te vindn is.
