Tronnmint d' tere
Èn årtike di Wikipedia.
On tronnmint d' tere (on dit eto: on seyisse), c' est cwand l' tere si coscheut (bodje dizo les pîs des djins), si foirt ki les rotches del schoice teresse si polèt casser. Dins les viyaedjes et les veyes, li tronnmint d' tere fwait toumer les måjhones, et reclôre les djins padzo, ki bråmint sont rtrovés moirts.
Cwand on tronnmint d' tere arive dins ene mer, i pout cåzer on radmarêye.
Li tronnmint d' tere provént do ctchocaedje di deus plakes tectonikes, et serè bén pus corant dins les payis metous ådzeu des crevådes la k' deus sfwaitès plakes si djondnut.
Li foice d' on tronnmint si mzeure sol schåle di Mercalli u sol schåle di Richter.
Li plaece la kel tronnmint d' tere est l' pus foirt si lome li miercorin u epicinte.
[candjî] Sacwants tronnmints d' tere
- e Portugal
- Tronnmint d' tere di Lisbone e 1755.
- e Marok
- a Agadir e 1960
- a El Hoceima e 2005
- e l' Iran
- e Pakistan
- tronnmint d' tere do Cachmir e moes d' decimbe 2005 : gn a yeu dipus d' 79.000 moirts.
- el Tourkeye
- e l' Oceyan Indyin : e moes d' decimbe 2004. Li foice esteut di 9.0. Li miercorin esteut sol boird di l' iye di Soumatra. Li seyisse a cåzé on radmarêye la k' gn a yeu cåzu 300.000 moirts.
- El Walonreye : tronnmint d' tere di Lidje e 1983 (on ndè cåze dins l' roman Li famile Sinte); gn a waire yeu d' damaedjes : djusse des viyès måjhones ki les meurs s' ont findou. On l' a rsintou disk' a Bastogne.
