Alfonso X
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Alfonso X (23 November 1221- 4 April 1284), Koning van Kastilië (1252-1284) en León en keiser van die Heilige Romeins-Duitse Ryk (1267-1272), ook bekend as El Sabio (Die Geleerde), sluit in die jaar 1265 die Christelike verowering van Andalusië af. Met die ondersteuning van die Emir van Granada bevestig hy sy heerskappy oor die Guadalquivirvallei en poog om Marokko te beset.
In 1267 word hy tot keiser van die Romeins-Duitse Ryk verkies, tog besoek hy Duitsland nooit en kan sodoende hierdie titel nie bevestig nie. Met die verkiesing van Rudolf van Habsburg tot nuwe keiser word hy gedwing om afstand van die troon te doen.
Alfonso is voortdurend lastig geval deur die More en adellikes. Die Huis van Lara kom in 1270 in opstand teen sy heerskappy en eis die afskaffing van 'n antal belastings en dienste. Die rebellie word eers na vyf jaar onderdruk. Na die dood van sy oudste seun en troonopvolger Ferdinand van La Cerda in 1275 eis sy jongste seun Sancho die erfdeel. As gevolg is die koninkryk in twee partye verdeel. Die Cortes van Valladolid besluit om Alfonso af te sit, terwyl die Cortes van Sevilla Sancho as 'n rebel beskou.
Alfonso staan veral bekend vir sy groot belangstelling in die letterkunde, wetenskap en regspraak. Hy het verskeie Hebreeuse en Arabierse geskrifte oor godsdienstige, sterrekundige en astrologiese onderwerpe oorvertaal in Latyn. Hy bevorder die uitbou van die Kastiliaanse taal as nuwe skryftaal om Latyn te vervang. Hy het onder andere ook verskeie oorsterse Alchemie geskrifte laat vertaal in Kastiliaans deur Joodse vertalers.
Alfonso gee die aanleiding vir die eerste amptelike Spaanse geskiedskrywing, nooi digters en troubadours na sy hof uit en begin ook self om 'n aantal gedigte te skryf. Sy vernaamste versameling van godsdienstige werke is die Cantigas de Santa Maria, wat uit 427 himnes ter ere van Maria bestaan. Hy is verder bekend vir Die Boek van Skaak, die opstel van die beroemde wetboek "Libro de las leyes" asook sy bevordering en bydrae tot filosofie en astronomie.
