Seleukided

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

Istor Iran

Rouantelezh Elamat Impalaeriezh ar Veded Tiernelezh an Akemenided Impalaeriezh ar Seleukided Impalaeriezh ar Barted Tiernelezh ar Sasanided Tiernelezh ar Ziyarided Tiernelezh ar Samanided Tiernelezh ar Vouyided Tiernelezh ar c'haznevided Impalaeriezh turk ar Seldjoukided Impalaeriezh Khorezmian Houlagided Tiernelezh ar Vuzaffarided Tiernelezh an Dimourided Tiernelezh ar Sefevided Tiernelezh an Afsharided Tiernelezh Zand Tiernelezh Pahlavi Tiernelezh Kadjar Dispac'h Iran Rep. islamek Iran

Un diernelezh krouet gant Seleukos (gresianeg: Σέλευκος Νικάτωρ) unan eus jeneraled Aleksandr Veur eo ar Seleukided. Goude marv Aleksandr ez eas an darn vrasañ eus e impalaeriezh gant Seleukos. En em ledañ a rae ar vro eus ar mor Kreizdouar d'an Indus. Padet eo ren ar Seleukided eus -305 betek -64.

Dre ziouer a hêr talvoudus (ur bugel da c'henel hag un hantervreur bresk e spered) eo bet rannet impalaeriezh Aleksandr Veur (marvet d'an 23 a viz Mezheven -323) etre e bevar jeneral tostañ. Kemeret e vo ganto an titl a Diadoked, ar pezh a dalvez "hêr" e gresianeg.

Unan anezho, Seleukos I^añ Nikator a dap evitañ rann aziat impalaeriezh Aleksandr. Krouiñ a ra e gêr-benn da zont, Seleukia (a zeuio da vezañ Antiokeia diwezhatoc'h, ha pa chomfe amsklaer ar gronologiezh), war aod ar mor Kreizdouar. Mont a ra an diernelezh da get e -64, gant Antiokos XIII Asiaticus, digarget eus e ditl gant Pompeius bet sujet gantañ Siria, anezhañ tamm diwezhañ ar rouantelezh seleukid, a zeu da vezañ ur broviñs roman.

Mont a ra d'ober tiernelezh ar Seleukided :

1. Seleukos I^añ Nikator ("an Trec'hour e gresianeg), bet o ren eus -305 da -280
2. Antiokos Iañ Sôter ("Ar Salver"), eus -281 da -261, mab d'e ziagentad.
3. Antiokos II Theos ("an doueel"), eus -261 da -247 kt JK, mab d'an diagentad.
4. Seleukos II Callinicos ("An trec'hour meur"), eus -246 da -225, mab d'an diagentad.
5. Antiokos Hierax ("Ar sparfell"), eus 241 da -226, breur d'an diagentad.
6. Seleukos III Sôter ("Ar Salver"), eus -225 da -223, mab d'an diagentad.
7. Antiokos III Megas ("Ar Bras), eus -223 da -187, bet gounezet gantañ un trec'h splann war al Lagided e-kerzh emgann Panion.
8. Seleukos IV Filopator (" a gar e dad"), eus -187 da -175, mab d'an diagentad.
9. Antiokos IV Epifan, ("Diskuliadur doueel"), eus -175 da -163, breur d'an diagentad, a glaskas unavaniñ e rouantelezh dre ar sevenadur gresian, ar pezh a zisoc'ho war emsavadeg ar Vakabeed e Judea.
10. Antiokos V Eupator ("mat e dad"), eus 163 da -162, mab d'an diagentad.
11. Demetrios I^añ Sôter ("Ar Salver"), eus -162 da -150
12. Aleksandr I^añ Balas, ar skraper, eus -152 da -145
13. Antiokos VI Dionysos, -145 da -142, mab da Aleksandr Iañ Balas
14. Demetrios II Nikator, -145 da -125, mab da Demetrios Iañ Sotêr
15. Antiokos VII Evergetes Sidetes, eus -138 da -127.
16. Seleukos V Nikator, eus -124 da -125 bet enebet ouzh Aleksandr II Zabinas.
17. Aleksandr II Zabinas, skraper, eus -126 da -122
18. Antiokos VIII Filometor, eus -125 da -96, mab da Demetrios II Nikator.
19. Antiokos IX Kizikenos, eus -96 da -95,mab d'an diagentad.
20. Seleukos VI Epifan ("Diskuliadur doueel"), mab da Antiokos VIII Filometor, eus -96 da -93
21. Antiokos X Eusebius ("an Deol"), eus -94 da -92
22. Antiokos XI Filadelfos ("kar e vreur"), eus -93 da -90, mab da Antiokos VIII Filometor.
23. Fulup I^añ Filadelfos eus -93 da -83
24. Demetrios III, eus -95 da -88
25. Antiokos XII Dionisos, e -83, mab da Antiokos VIII Filometor.
26. Antiokos XIII Asiaticus ("An Aziad"), eus -69 da -64, mab da Antiokos X Eusebius.

Displegañ a reer ar prantadoù boutin dre ar skraperioù hag an tabutoù galloud.