Wikipedia:Na današnji dan/januar
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Izabrane godišnjice za januar | ||||||
Po | Ut | Sr | Če | Pe | Su | Ne |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | ||||
Arhiv historijskih godišnjica koje se pojavljuje na početnoj stranici Raspored dana u 2007. |
[uredi] 1. januar
- 404. - Posljednja gladijatorska bitka u starom Rimu.
- 1880. - Početak radova na Panamskom kanalu (na slici).
- 1893. - Japan prihvaća gregorijanski kalendar.
- 1915. - Rodio se Branko Ćopić, bosanski književnik
- 1993 - Podjela Čehoslovačke.
- 2003. - Umro Ahmet Hromadžić, bosanskohercegovački književnik
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 2. januar
- 1642. - Rodio se Mehmed IV (na slici), sultan Osmanlijskog carstva.
- 1793. - Poljska podijeljena između Rusije i Prusije.
- 1920. – Rodio se Isaac Asimov, američki pisac naučne fantastike
- 1959. - Lansiran prvi umjetni satelit Luna 1 od strane SSSR-a
- 1982. - Umro Nikola Šop, bosanski i hrvatski pjesnik
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 3. januar
- 106. p.n.e. - Rođen Ciceron, državnik i najveći rimski govornik.
- 1322. - Umro Filip V, kralj Francuske.
- 1496. - Leonardo da Vinci iskušava bez uspjeha model letjelice.
- 1521. - Papa Leo X ekskomunicira Martina Luthera.
- 1924. - Engleski egiptolog Howard Carter u Dolini kraljeva u blizini Luksora u Egiptu našao sarkofag faraona Tutankamona.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 4. januar
- 1643. - Rodio se Isaac Newton, engleski fizičar, matematičar i astronom
- 1960. - Umro Albert Camus (na slici), francuski pripovjedač, dramatik, esejist i novinar, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1957. godine
- 1989. - Francuz Christian Pollas otkrio asteroid Toutatis
- 2004. - Spirit, vozilo NASE, se uspješno spušta na površinu Marsa.
- 2006. - Umro Nijaz Abadžić, bosanskohercegovački novinar, publicista i urednik FTVBiH
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 5. januar
- 1524. - Umro Marko Marulić, hrvatski pjesnik.
- 1895. - Wilhelm Conrad Röntgen, otkrio vrstu radijacije, koja će kasnije biti poznata kao X-zrake.
- 1952. - Rodio se Nermin Tulić, bosanskohercegovački filmski i pozorišni glumac.
- 1982. - Rodila se Janica Kostelić (na slici), hrvatska alpinistica.
- 1997. - Ruske snage se povlače iz Čečenije.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 6. januar
- 1412. - Rodila se Ivana Orleanska (na slici), francuska nacionalna junakinja i svetica Katoličke crkve.
- 1693. - Umro Mehmed IV, sultan Osmanlijskog carstva.
- 1883. - Rodio se Kahlil Gibran, libanonski pjesnik i umjetnik
- 1919. - Umro Theodore Roosevelt, 26. predsjednik Sjedinjenih Američkih Država.
- 1929 - Kralj Srba, Hrvata i Slovenaca, Aleksandar Karađorđević, ukida državni ustav kada nastupa Šestojanuarska diktatura.
- 1940. - Njemci vrše masovna pogubljenja Poljaka u Poznanu.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 7. januar
- 1558. - Francuska zauzima Calais, zadnji kontitentalni posjed Engleza u Francuskoj.
- 1879. - Rodio se Osman Đikić, bosanskohercegovački pjesnik
- 1927. - Desio se prvi međunarodni telefonski poziv između New Yorka i Londona
- 1943. - Umro veliki jugoslovenski izumitelj, fizičar, mehanički i električni inžinjer Nikola Tesla (na slici).
- 1998. - Umro Vladimir Prelog, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 8. januar
- 1297 - Monako proglašava nezavisnost.
- 1642 - Umro Galileo Galilej, fizičar i astronom.
- 1916 - Prvi svjetski rat: Saveznici se povlače sa Galipolja.
- 1926 - Abdul-Aziz ibn Saud postaje kralj Hejaza i preimenuje je u Saudijska Arabija.
- 1959 - Osvajanje Kube od strane Fidel Kastra.
- 1994 - Ruski kosmonaut Valeri Polyakov ostaje na svemirskoj stanici Mir do 22. marta 1995, odnosno rekordnih 437 dana u svemiru.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 9. januar
- 1793. - Jean-Pierre Blanchard izveo prvi let balonom iznad sjevernoameričkog kontinenta.
- 1908. - Umro Wilhelm Busch, njemački slikar i književnik.
- 1945. - Počelo iskrcavanje američkih trupa u Drugom svjetskom ratu na najveće filipinsko ostrvo Luzon. Borbe okončane 15. augusta kapitulacijom japanskih snaga.
- 1954. - Rodio se Mirza Delibašić, bosanska košarkaška zvijezda.
- 1996. - Obustavljen vazdušni humanitarni most za Sarajevo, najveći vazdušni most u historiji vazduhoplovstva poslije sovjetske blokade Berlina. Tokom tri i po godine agresije na BiH, obavljeno 13.000 humanitarnih letova kojima je dopremljeno više od 160.000 tona pomoći.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 10. januar
- 49.p.n.e. - Gaj Julije Cezar izgovorio „Kocka je bačena“, prešao rijeku Rubikon i počeo građanski rat protiv Pompeja i Senata.
- 1863. - U Londonu otvorena prva linija podzemne željeznice u svijetu.
- 1902. - Rodio se hrvatski pjesnik Dobriša Cesarić.
- 1920. - Osnovana Liga naroda.
- 2006. - Umro bosanskohercegovački pjevač, Fadil Toskić.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 11. januar
- 347. - Rodio se rimski car Teodozije I Veliki.
- 1922. - U Kanadi, liječnici naučnici prvi put upotrijebili inzulin.
- 1928. - Umro Thomas Hardy, engleski književnik.
- 1942. - Japanci osvojili Kuala Lumpur za vrijeme Drugog svjetskog rata.
- 1946. - Ustavotvorna skupština u Tirani proglasila Narodnu republiku Albaniju.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 12. januar
- 1876. - Rodio se Jack London, američki književnik.
- 1932. - Hattie W. Caraway postala prva žena izabrana u Senat SAD.
- 1970. - Kapitulacijom Biafre završio se građanski rat u Nigeriji.
- 1976. - Umrla britanska književnica Agatha Christie.
- 1998. - 19 evropskih država potpisalo dokument o zabrani kloniranja ljudskih bića.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 13. januar
- 1864. - Rodio se Wilhelm Wien (na slici), njemački fizičar i dobitnik Nobelove nagrade za fiziku.
- 1898. - Emile Zola objavljuje članak "J'accuse".
- 1915. - U potresu u Avezzanu (Italija) poginulo više od 29.000 osoba.
- 1930. - Izašao prvi strip Mickey Mouse.
- 1994. - Umro Goran Ipe Ivandić, bosanskohercegovački rock bubnjar.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 14. januar
- 1742. - Umro engleski astronom Edmond Halley (na slici).
- 1784. - SAD ratifikovale mirovni ugovor s Velikom Britanijom, čime je i formalno okončan Američki rat za nezavisnost.
- 1875. - Rodio se Albert Schweitzer, njemački liječnik i filozof; dobitnik Nobelove nagrade za mir.
- 1900. - U Rimu održana premijera Giacomo Puccinijeve opere Tosca.
- 1907. - Zemljotres razorio grad Kingston na Jamajci i usmrtio oko 1.000 ljudi.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 15. januar
- 1582. - Poljska i Rusija, uz posredovanje pape Grgura XIII, potpisale mirovni ugovor kojim je Rusija izgubila izlaz na Baltičko more.
- 1924. - Rodio se bosanski političar i državnik Hamdija Pozderac (na slici).
- 1955. - Umro Isak Samokovlija, bosanskohercegovački književnik.
- 1992. - Evropska Unija službeno priznala nezavisnost Hrvatske i Slovenije od Jugoslavije.
- 2001. - Početak rada na engleskoj verziji Wikipedije.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 16. januar
- 1547. - Ivan Grozni (na slici) postao ruski car.
- 1841. - Rodio se ruski historičar i pisac Vasilij Osipovič Ključevski.
- 1962. - Umro Ivan Meštrović, hrvatski kipar i arhitekta.
- 1969. - U centru Praga češki student Jan Palach izvršio samoubistvo spaljivanjem u znak protesta zbog okupacije Čehoslovačke.
- 1992. - Službeni Salvador i vođe pobunjenika potpisali mirovni sporazum u Meksiku kojim je nakon 12 godina i 75.000 mrtvih završen građanski rat.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 17. januar
- 1468. - Umro Skanderbeg, albanski nacionalni heroj.
- 1600. - Rodio se španski dramatičar Pedro Calderón de la Barca (na slici).
- 1891. - Liliuokalani nasljedila tron od svog brata Kalakaue.
- 1929. - Prvi put se pojavio Popaj u stripu Thimble Theatre.
- 1995. - Katastrofalni potres pogodio japanski grad Kobe. Poginulo je više od 6.000 ljudi, a šteta je procijenjena na 95 milijardi američkih dolara
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 18. januar
- 1535. - Španski konkvistador Francisco Pizarro osnovao Limu, sada glavni grad Perua.
- 1778. - Britanski moreplovac James Cook otkrio Havaje, koje je nazvao Sendvič ostrva (Sandwich Islands).
- 1871. - U Versaju pruski kralj Wilhelm I proglašen za prvog cara novostvorenog Njemačkog carstva.
- 1955. - Rodio se Dario Džamonja, bosanskohercegovački novinar i pisac kratke priče.
- 1977. - U avionskoj nesreći blizu Sarajeva poginuli predsjednik vlade SFR Jugoslavije Džemal Bijedić (na slici), njegova supruga Razija i još šest putnika.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 19. januar
- 1736. - Rodio se škotski izumitelj James Watt (na slici).
- 1853. - U Rimu prvi put izvedena Verdijeva opera Trubadur.
- 1945. - Sovjetska Crvena armija u prodoru ka Berlinu u Drugom svjetskom ratu zauzela poljski grad Krakov.
- 1966. - Indira Gandhi izabrana za šefa Vlade Indije.
- 1970. - Umro bosanskohercegovački književnik Hamza Humo.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 20. januar
- 1639. - Umro Mustafa I (na slici), sultan Osmanlijskog carstva.
- 1667. - Završen trinaestogodišnji rat Rusije i Poljske, koji je izbio kada su pobunjeni ukrajinski Kozaci priznali vrhovnu vlast ruskog cara.
- 1775. - Rodio se francuski fizičar i matematičar André-Marie Ampère.
- 1990. - U Beogradu održan poslednji kongres Saveza komunista Jugoslavije, 14. Vanredni kongres SKJ.
- 1996. - Jaser Arafat izabran za predsjednika Palestinske Uprave.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 21. januar
- 1338. - Rodio se francuski kralj Carlo V, zvan Mudri.
- 1911. - U Monte Carlu održan prvi auto-reli.
- 1924. - Umro sovjetski marksist i revolucionar Vladimir Iljič Lenjin.
- 1954. - SAD porinule "Nautilus", prvu podmornicu na atomski pogon.
- 1976. - Nadzvučni putnički avion concorde ušao u komercijalni promet.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 22. januar
- 1561. - Rodio se Francis Bacon (na slici), engleski filozof i tvorac empirizma.
- 1840. - Prvi britanski doseljenici stigli na Novi Zeland.
- 1901. - Umrla kraljica Viktorija, kraljica Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Irske i carica Indije.
- 1980. - Sovjetski disident, fizičar Andrej Saharov, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1975, uhapšen, oduzete mu počasti i protjeran iz Moskve u Gorki.
- 1994. - Tokom opsade Sarajeva izvršen masakr na Alipašinom Polju. U masakru poginulo šestero djece, a povrijeđeno još šestero, dok su se sankali.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 23. januar
- 1719. - Lihtenštajn postao nezavisna kneževina u okviru Svetog rimskog carstva.
- 1832. - Rodio se francuski slikar Édouard Manet.
- 1913. - Prvi balkanski rat: Izbila pobuna Mladoturaka, na čelu sa Enver-begom, pri čemu je Nazim-paša ubijen a vlada oborena.
- 1989. - Umro Salvador Dali (na slici), katalonski slikar iz Španije.
- 2006. - Najmanje 46 lica poginulo i 130 povrijeđeno u teškoj željezničkoj nesreći kraj Bioča.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 24. januar
- 41. - U zavjeri Senata, vojske i pretorijanaca, pripadnici pretorijanske garde ubili rimskog cara Kaligulu.
- 76. - Rodio se rimski car Hadrijan (na slici).
- 1933. - Rodio se bosanski nogometaš Asim Ferhatović.
- 1965. - Umro Winston Churchill, britanski političar i državnik.
- 1984. - Predstavljen prvi Apple Macintosh lični računar.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 25. januar
- 1627. - Rodio se Robert Boyle, engleski hemičar.
- 1878. - U rusko-turskom ratu potopljen turski brod nakon što su ga Rusi pogodili torpedom. To je bio prvi brod pogođen i potopljen tim podvodnim oružjem.
- 1919. - Osnovana Liga naroda, preteča Ujedinjenih nacija.
- 1978. - Umro bosanski književnik Skender Kulenović (na slici).
- 1999. - U seriji zemljotresa u Kolumbiji, koji je pogodio regiju uzgajivača kafe, poginulo oko 2.000 ljudi, a stotine hiljada ostalo bez domova.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 26. januar
- 1823. - Umro Edward Jenner (na slici), engleski liječnik koji je pronašao vakcinu protiv malih boginja.
- 1934. - Treći Reich: Njemačka i Poljska potpisale 10-godišnji pakt o nenapadanju.
- 1953. - Rodio se danski političar Anders Fogh Rasmussen.
- 1965. - Hindi postao službeni jezik Indije, uz dotadašnji engleski i još 21 jezik naveden u indijskom Ustavu.
- 2006. - Pronađena najmanja planeta, OGLE-2005-BLG-390Lb, slična Zemlji van Sunčevog sistema.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 27. januar
- 98. - Trajan postao rimski car nakon smrti cara Nerva.
- 1756. - Rodio se Wolfgang Amadeus Mozart, austrijski kompozitor.
- 1901. - Umro italijanski kompozitor Giuseppe Verdi (na slici).
- 1926. - Engleski pronalazač John Logie Baird u Londonu prvi put javno demonstrirao televiziju.
- 1992. - Rat u BiH: Proglašena tzv. Hrvatska zajednica Središnje Bosne.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 28. januar
- 814. - Umro Karlo Veliki, franački kralj i rimski car.
- 1540. - Rodio se Ludolph van Ceulen (na slici), holandski matematičar njemačkog porijekla.
- 1889. - Auguste Charlois otkrio asteroid 282 Clorinde.
- 1935. - Island postao prva zemlja u kojoj je legalizovan abortus.
- 2006. - U Katowicama u južnoj Poljskoj srušio se krov dvorane u kojoj se održavala izložba golubova; poginulo 60, a povrijeđeno 141 osoba.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 29. januar
- 1499. - Rodila se Katharina von Bora (na slici), njemačka reformatorka i žena Martina Luthera.
- 1886. - Njemački inženjer Karl Benz patentirao prvi uspješan automobil na benzin.
- 1916. - Prvi svjetski rat: njemački cepelini prvi puta bombardiraju Pariz.
- 1954. - Umro Edhem Mulabdić, bosanskohercegovački književnik.
- 2002. - Predsjednik SAD George W. Bush izjavio u Kongresu SAD da počinje rat protiv terorizma.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 30. januar
- 1882. - Rodio se Franklin D. Roosevelt, američki političar i državnik, 32. predsjednik Sjedinjenih Američkih Država.
- 1889. - Nadvojvoda Rudolf, nasljednik Austro-Ugarskog prijestolja, pronađen mrtav u dvorcu Mayerling zajedno s ljubavnicom Marijom Vetsera.
- 1933. - Adolf Hitler imenovan za kancelara Njemačke.
- 1948. - Ubijen Mahatma Gandhi (na slici), indijski političar i državnik, borac za ljudska prava.
- 1996. - Skupština Bosne i Hercegovine izabrala novu bh. vladu koju će voditi premijer Hasan Muratović.
vidi - diskusija - uredi - historija
[uredi] 31. januar
- 1797. - Rodio se Franz Schubert (na slici), austrijski kompozitor.
- 1950. - Američki predsjednik Harry Truman naredio američkoj komisiji da konstruiše termonuklearnu bombu, koja se često naziva hidrogenska bomba.
- 1958. - Prvi američki satelit, Explorer I, uspješno poslan u orbitu.
- 1995. - Umro George Stibitz, američki istraživač.
- 1998. - Skupština Republike Srpske na zasjedanju u Banja Luci odlučila da se sjedište vlade Republike Srpske sa Pala premjesti u Banju Luku.