Κάμινος (αστερισμός)
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
| Κάμινος | |
|---|---|
| Εικόνα:Formax constellation map.png πατήστε για μεγαλύτερη εικόνα |
|
| Συντομογραφία | For |
| Λατινικό όνομα | Fornax |
| Γενική | Fornacis |
| Έκταση | 397,5 τετ. μοίρες (0,964 %) Κατάταξη 41ος |
| Αριθμός άστρων (μέγεθος ≤ 6,5) |
59 |
| Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 50°N - 90°S |
|
Η Κάμινος (Λατινικά: Fornax, συντομογραφία: For) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός και συνορεύει με 4 άλλους αστερισμούς, που είναι οι εξής: Ηριδανός, Κήτος, Γλύπτης και Φοίνιξ. Παρά το γεγονός ότι βρίσκεται ολόκληρη στο νότιο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, η Κάμινος είναι ορατή στο σύνολό της από την Ελλάδα, τα βράδια του Δεκεμβρίου.
Ο LaCaille, που τον δημιούργησε από αστέρες του νοτίου μαιάνδρου του Ηριδανού, την απεκάλεσε αρχικώς Fornax Chemica ή Fornax Chymiae, δηλαδή το χημικό καμίνι, και οι αστρονόμοι του τέλους του 19ου αιώνα συντόμευσαν την ονομασία σε Fornax. Ο Γιόχαν Μπόντε τροποποίησε το όνομα το 1782 σε Apparatus chemicus προς τιμή του Γάλλου χημικού Αντουάν Λαβουαζιέ. Η γερμανική μετάφραση ήταν Chemische Apparat ή Chymische Ofen και η γαλλική l' Apparat Chimique.
Δεν υπάρχει σε όλο τον αστερισμό κάποιος σχετικώς φωτεινός αστέρας και έτσι κανένας δεν έχει ιδιαίτερο όνομα, ωστόσο ο Γκουλντ απέδιδε στην Κάμινο 110 αστέρες μέχρι έβδομου μεγέθους.
[Επεξεργασία] Οι φωτεινότεροι αστέρες
- Ο α (άλφα) Καμίνου έχει φαινόμενο μέγεθος 3,87 και φασματικό τύπο F8 V. Διπλός με συνοδό έβδομου μεγέθους και διαχωρισμό 4 δευτερόλεπτα του τόξου.
- Ο β Καμίνου έχει φαινόμενο μέγεθος 4,46 και φασματικό τύπο K0 III.
[Επεξεργασία] Αξιοσημείωτα στον αστερισμό
- Ο αστέρας S Καμίνου, ορατός και με κιάλια (φαιν.μέγεθος 8,65), είναι παρόμοιος με τον Ήλιο (φασμ.τύπου G1 V) αλλά παρουσιάζει υπερεκλάμψεις με πλάτος 2,9 μεγέθη, δηλαδή η λαμπρότητά του αυξάνει κατά 14 ως 15 φορές για λιγότερο από 100 λεπτά της ώρας. Βρίσκεται σε απόσταση 480 ετών φωτός από τη Γη.
- Ο φαιός νάνος LP 944-20, σε απόσταση 16 ετών φωτός από τη Γη, έχει διάμετρο το 1/10 της διαμέτρου του Ήλιου και μάζα το 6% της ηλιακής. Σε αυτόν σημειώθηκε η πρώτη έκλαμψη που παρατηρήθηκε ποτέ από φαιό νάνο (15 Δεκεμβρίου 1999).
- Επειδή βρίσκεται μακριά από το γαλαξιακό επίπεδο, η Κάμινος είναι πλούσια σε άλλους γαλαξίες:
- Στο κέντρο του αστερισμού δεσπόζει ο φαινόμενου μεγέθους 9,5 NGC 1097 ή Arp 77, του οποίου ο τύπος είναι ραβδωτός σπειροειδής (SB), και πάνω του προβάλλεται ο 14ου μεγέθους NGC 1097A.
- Ο NGC 1316 ή Arp 154 είναι φακοειδής αλλά με μάλλον ακανόνιστο σχήμα (τύπου S0 pec), έχει φαιν.μέγεθος 8,5 και είναι ανιχνεύσιμος και ως ραδιοπηγή με την επωνυμία Fornax A.
- Ο NGC 1365, κοντά στο σύνορο με τον Ηριδανό, είναι το καλύτερο παράδειγμα ραβδωτού σπειροειδούς, αλλά με πολύ λαμπρό πυρήνα (ανήκει στους γαλαξίες τύπου Σίφερτ), έχει φαιν.μέγεθος 9,6 και απέχει 60 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη.
- NGC 1399 είναι ένας επίσης ωραίος ελλειπτικός γαλαξίας τύπου E1.
- Ο Νάνος της Καμίνου είναι μέλος της Τοπικής Ομάδας, σε απόσταση «μόλις» 440 ως 550 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη.
- Σε απόσταση περί τα 60 εκατομμύρια έτη φωτός από μας βρίσκεται το σμήνος γαλαξιών που είναι γνωστό ως Σμήνος της Καμίνου.
 |
|---|
| Αετός • Αιγόκερως • Αλώπηξ • Ανδρομέδα • Αντλία • Ασπίς • Βέλος • Βόρειος Στέφανος • Βοώτης • Βωμός • Γερανός • Γλύπτης • Γλυφείον • Γνώμων • Δελφίν • Διαβήτης • Δίδυμοι • Δίκτυον • Δοράς • Δράκων • Εξάς • Ζυγός • Ηνίοχος • Ηρακλής • Ηριδανός • Θηρευτικοί Κύνες • Ινδός • Ιππάριον • Ιπτάμενος Ιχθύς • Ιστία • Ιχθύες • Καμηλοπάρδαλις • Κάμινος • Καρκίνος • Κασσιόπη • Κένταυρος • Κήτος • Κηφεύς • Κόμη Βερενίκης • Κόραξ • Κρατήρ • Κριός • Κύκνος • Λαγωός • Λέων • Λυγξ • Λύκος • Λύρα • Μεγάλη Άρκτος • Μέγας Κύων • Μικρά Άρκτος • Μικρός Κύων • Μικρός Λέων • Μικροσκόπιον • Μονόκερως • Μυία • Νότιον Τρίγωνον • Νότιος Ιχθύς • Νότιος Σταυρός • Νότιος Στέφανος • Οκρίβας • Οκτάς • Οφιούχος • Όφις • Παρθένος • Περιστερά • Περσεύς • Πήγασος • Πρύμνα • Πτηνόν • Πυξίς • Σαύρα • Σκορπιός • Ταύρος • Ταώς • Τηλεσκόπιον • Τοξότης • Τουκάνα • Τράπεζα • Τρίγωνον • Τρόπις • Ύδρα • Ύδρος • Υδροχόος • Φοίνιξ • Χαμαιλέων • Ωρίων • Ωρολόγιον |
