Ben Hur (1959-a filmo)
El Vikipedio
| Ben Hur - Rakonto de Kristo | |
|---|---|
| Originala titolo | Ben Hur - A tale of Christ |
| Produktadlando | Usono |
| Filmita en | Italio |
| Originala lingvo | Angla |
| Kina aperdato | 1959 |
| Daŭro | 3h34m |
| Ĝenro | historia filmo |
| Buĝeto | US$ 14.600.000 |
| Reĝisoro(j) | William Wyler |
| Produktisto(j) | Sam Zymbalist |
| Scenaro | Karl Tunberg |
| Laŭ la verko de | Gen. Lew Wallace |
| Muziko-eldonisto | Miklos Rozsa |
| Laboratorio kaj Optikaj efektoj | --- |
| Produkto | Metro Goldwyn Mayer (Usono) |
| Distribuo | Turner Entertainment Co. |
Ben Hur - A tale of Christ estas usona filmo de William Wyler el la jaro 1959. La kinematografaĝo baziĝas sur la samnoma romano de Lew Wallace. La historia filmo ekhavis 11 oskarojn kaj estas nova filmigo. Por la kreiĝo estis enda 50.000 personoj.
[redaktu] Agado
La filmo priskribas la vivon de la fiktiva juda princo Juda Ben Hur (Charlton Heston) kia vivas al komenco de la 1-a jarcento ol samtempulo de Jesuo Kristo al Jerusalemo.
Lia amiko de la juneco, la romia knabo Mesala, kia havas iam savata la vivon de Juda, fariĝas ĉefkomandanto kaj estas ema al sufoki ĉiun liberalan ribelon de hebreoj. La ĝojo de revido inter Mesala, Judah, lia patrino Mirjam kaj lia fratino Tirtsa estas ega. La aĝa amikeco de du viroj ŝajnas tamen dispecetigi kiam Mesala en lia soldata ferveco postulas de Juda la perfidon al hebrean insurgentojn. Judah malkonsentas.
Kiam la bienadministranto de Ben Hur, Simonides, liveras la bilancraporton, Juda rerenkontis lia filino Ester. Ester ol posteulino de la lakeo, petas por la forpermeson al ŝia fianĉo por la nupton. Juda aprobas, kvankam li amas Esther ekde lian junaĝon.
Kiam la nova roma ekzarko Grato komencas lian servon al Jerusalemo, Tirtsa kaj Juda observas de sur la tegmento la paradon. Kiam Grato pasas sub ili, forrompas tegolo kaj trafas Graton. Ben Hur iĝis senkulpe akuzata de l’atenco al la romian aŭtoritaton. La romianoj arestas lian familion, kaj Mesala, scianta de sia senkulpeco, ne estas inklina al helpi ilin por manifesti lian povon. Juda iĝis sendata sur la galeroj kaj ĵuras venĝo al lia reveno.
La irado tra la dezerto havenon de Tiro fariĝas agonio. Al Nazareto la kaptitoj povas trinki; nur Juda ne estas permesata al trinki. Preĝanta pro malespero, Juda falas elĉerpite teren. Ia nekonata ĉarpentisto vidas lin kaj donas al li akvon. La romia gardanto volas embarasi tio, sed strange li lasas kiam li vidas la viro.
Poste tri jarojn sur la galeroj, Ben Hur renkontas la romian estron Quintus Arius kia estas imponata de la konfido en Dio de Juda. Kiam marbatolo kontraŭ ilirajn korsarojn minacas, Arius lasas elĉenigi Juda. Dum la batalo sinkas la militŝipo. Arius ŝajnas droni, sed Juda savas lin. Kolektinte la virojn la romia ŝipo, Arius ekscias ke la batalo estas estata gajnata.
Quintus Arius ricevas triumfprocesion, esti returnata Romon. La imperiestro Tiberio nuligas la kondamnon sur la galero pro havi savata la vivon de Arius. Al solenaĵo, Arius deklaras l’adopton de Ben Hur. Tamen Juda ne ekhavas trankvilon kaŭze de lia resentimento kaj la fatalo de lia familio. Arius lasas lin iri elegie.
Al lia vojaĝo hejmen, Juda renkontas Baltasaron, maljuna viro, kia serĉas la Mesion kaj lian amikon ŝejkon Ilderim, kia trejnas lian ĉevalojn pro la grandan ĉevalkonkurson al Jerusalemo. Ilderim ekkonas la talenton de Juda, bone scii trakti kurĉevalojn. Sed Juda malkonsentas participi al ĉevalkonkurso pri samekiel venĝi sin al Mesala. Li pluvagas.
Ben Hur rerenkontas Ester, kia neniam kunedziĝis kaj bonvenigas lin ĝoje. De ŝia li sciiĝas ke la tuta posedaĵo de la familio Hur estas estata konfiskata kaj ke Ester embuskas sin kun ŝia patro. Ambaŭ enamiĝas unu al l’alia. Juda aperas apud la frapita Mesala kaj admonas lin al sciiĝi, kion estas fariĝata kun Mirjam kaj Tirtsa. Aparte mencias ke ambaŭ malsaniĝis de lepro, al kio Ester raportas Juda ke ili estas mortinta.
Juda ekokupas al ĉevalkonkurso kun la ĉevaloj de la ŝejko pro mortigi Mesala. En ĉi tiu spektakla kurumo, Mesala estas mortige lezata kaj Ben Hur eliras ol venkinto. Estata mortanta, Mesala sciigas Juda, ke lia patrino kaj fratino ne estas malviva, sed ili trovas sin en la valo de lepruloj. Kiam Juda serĉas en tiu loko, li renkontas Ester kia portas manĝaĵon al ili. Ŝi povas nur pene deteni Juda al montriĝi antaŭ liaj plejkaraĵoj.
Ben Hur estas plue plena de resentimentoj; Ester kontraŭe sekvas la vortojn de paco kiu predikas Nazaretano en la nomo de Jesuo, kaj apelacias Juda de liberegi sin de la malamo. Kiam Ester iras de nove valon de lepruloj kaj Juda aperas neantaŭvidita, ili decidis al porti Mirjam kaj la morte malsanan Tirtsa ĉe la juna rabeno Jesuo. Alvenata Jerusalemon, ili sciiĝas konsternite ke Jesuo estos procesata. Sur la kalvario Juda rekonas Jesuon ol viro ke al li donis akvon sur lia irado galerojn. Ben Hur volas redoni la savan agon de Jesuo, sed li estas barata.
Juda iĝis atestanto de la krucumado de Jesuo. Kiam li demandas ĉu tio estas la finiŝo, Baltasar diras ke ĉi tio estas nur la komenco (de kristanismo). Leviĝas ŝtormo; Ester, Mirjam kaj Tirtsa serĉas rifuĝon. Kun doloroj - Jesuo mortis kaj prenis ĉiom suferon en la mondo sur sin - resanigi Mirjam kaj Tirtsa. La peto de Jesuo pri pardono por la martirantojn sur la kruco forprenas al Ben Hur "la glavon el liaj manoj". Ĉies ĉagreno estas pasinta.
