Hanteco
El Vikipedio
La brna hanteco (hantece brněnské hantec, ĉeĥe brněnský hantec) estas unika dialekto, kiun parolas enloĝantoj de la urbo Brno en Ĉeĥio. Hanteco estas unika argoto, kiu evoluis en Brno dum pluraj jarcentoj, kiam tie kunekzistis samtempe kun la ĉeĥa lingvo, parolata de la indiĝenaj moravianoj, la lingvoj de la mezepokaj koloniistoj, kiel la germanoj, la italoj kaj la judoj. En la 19-a jarcento kaj frua 20-a jarcento ĝi estis tute kutime uzata inter la subaj klasoj kaj apenaŭ komprenata de la aliaj. Hodiaŭ ĝi estas preskaŭ formortinta, konata eble nur al iuj maljunuloj. Tamen, multaj ĝiaj unuopaj vortoj kaj esprimoj estas daŭre uzataj inter la enloĝantoj de Brno, precipe inter la junularo.
[redaktu] Vortprovizo
Al la plej konataj vortoj de hanteco apartenas:
- šalina (elparolu ŝalina) = tramo (per kromnomo "Schelin" [ŝelin] de la germana "elektrische Leine" [elektriŝe linie] = "elektra linio"), ĉeĥe "tramvaj"
- hokna = laboro (verŝajne de la germana "haken" = "haki", "pioĉi"), ĉeĥe "práce"
- zoncna = suno (de la germana "Sonne"), ĉeĥe "slunce"
- čurina = amuzo, ĉeĥe "legrace"
Pliaj ekzemploj de vortoj transprenitaj de la germana estas: augle = okuloj (de "Augen"), cimra = ĉambro (de "Zimmer"), fajrovat = bruli (de "Feuer" = "fajro"), fusakle = "ŝtrumpeto" (de "Fußsack" = "piedingo" aŭ "Fuß" + "Socke" = "ŝtrumpeto"), haksna = "gambo" (de "Haxe"), hercna = "koro" (de "Herz")...
[redaktu] Vidu ankaŭ
[redaktu] Eksteraj ligiloj
- Retpaĝaro pri hanteco (ĉeĥe)
- Unu el pluraj "vortaroj" de hanteco (hanteca-ĉeĥa)