Kompanio de Nova Francio
El Vikipedio
La Kompanio de Nova Francio, alinomita Kompanio de la Cent Asociuloj (franclingve Compagnie de la Nouvelle-France aŭ Compagnie des Cent-Associés) estis la unua franca komerca kompanio celinta al la sistema kolonigo de Ameriko. Ĝi naskiĝis en 1627. La cent akciuloj, interalie Samuel de Champlain kaj la kardinalo Richelieu, ĉiuj investis kapitalon da 3000 pundoj : tio konstituis grandegan sumon.
La kompanio ricevis monopolon pri peltoj dum dekkvin jaroj, dum kiuj ĝi ankaŭ devis enloĝigi 4000 koloniulojn kaj zorgi pri la religia konvertiĝo de la Indianoj, sed ankaŭ pri la defendo kaj la administrado de siaj teritorioj.
Ekde 1628, la kompanio elkondukis 400 koloniulojn al Ameriko, sed ili estis interkaptitaj de angla ŝiparo sur la rivero Sankt-Laŭrenco. Pliposte, la malamikeco de la Haudenosaunee plie malfaciligis la verkon de la kompanio. En 1663, Ludoviko la 14-a malfondis la Kompanion de Nova Francio kaj prenis sur sin mem la administradon de la kolonio (danke al la konsiloj Jean-Baptiste Colbert).
