Diglosia
Wikipedia(e)tik
Hizkuntzalaritzan diglosia honako hau da: jendarte jakin batean bi hizkera daude elkarrekin harremanetan. Horietatik bat prestigiotsua izango da eta normalean gobernuak erabiliko du testu formaletan. Beste hizkera prestigio gutxikoa da eta normalean bertakoek erabiltzen dute ahoz. Ohikoa da prestigio altuko hizkera formalizatuago egotea. Gainera, egoera hau egonkorra da.
Diglosiaren lehen definizioek hizkuntza bakarraz hitz egiten zuten eta, horren barruan, bi aldaerez. Charles Fergusonen definizio klasikoa da hau. Diglosia honi ere barne diglosia deitzen zaio. Adibidez, Marokon gertatzen dena. Erregistro xeheetan bertakoek erabiltzen dute arabiera, baina horrek ez dauka zerikusirik erregistro jasoetan (administrazioan, erlijioan, komunikabideetan, ...) erabiltzen duten arabierarekin. Gainera, egoera hau egonkorra da. Izan ere, erabilera esparruak erabat konpartimentatuak daude. Inork ez luke erabiliko arabiera arrunta erlijioan, ezta arabiera jasoa lagunarteko harremanetan.
Dena den, soziolinguistikan diglosiak arrakasta izan badu, ez da izan kontzepzio klasiko honengatik. Joshua Fishmanek diglosia kontzeptua eraldatu egin zuen. Hizkuntza bakarraz hitz egin beharrean, bi hizkuntzez egin zuen berba. Horietatik bat prestigioduna, gobernuak erabilia, idatzizkoa, ... Bestea, ordea, prestigio gabea, herriak erabilia, ahozkoa, ... Diglosia kontzeptu honek bete-betean asmatu zuen Euskal Herriko eta beste hainbat herritako egoerarekin. Diglosia honi kanpo diglosia ere deitu izan zaio.
