چگالش بوز-اینشتین
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
ممکن است، یک حالت کوانتومی (اصولا در دماهای پایین)، توسط تعدادی ماکروسکوپی از بوزون‌ها اشغال شود که به این استحاله فازی، چگالش بوز-اینشتین می‌گویند. فاز پنجم ماده با نام ماده چگال بوز-اینشتین (Bose–Einstein condensate) که در سال ۱۹۹۵ مشاهده شد، در اثر سرد شدن ذراتی به نام بوزون ها (Bosons) تا دماهایی بسیار پایین پدید می‌آید. بوزون‌های سرد در هم فرومیروند و ابر ذره‌هایی که رفتاری بیشتر شبیه یک موج دارد تا ذره‌های معمولی شکل میگیرد. ماده چگال بوز-اینشتین شکننده است و سرعت عبور نور در آن بسیار کم است.
سال ۲۰۰۱ ، ولفگانگ کترله، جایزه نوبل فیزیک را به خاطر نشان دادن آزمایشی این پدیده از آن خود کرد.
