Schwyz (Bezirk)
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
 |
Dialäkt: Züridütsch (See) |
Dr Bezirk Schwyz (Uusschprach [ʃviːts]), isch en Bezirk vom Kanton Schwyz i dr Schwyz.
Dr Bezirk Schwyz umfasst mit 506.5 km² öppe d Hälfti vo dr Kantonsflächi, aber nur knapp zwei Fünftel (49'106) vo de Iiwohner. Er isch bezüglich Iiwohner und Flächi dr mit Abschtand gröschti vo de sechs Bezirk.
[ändere] Geografischi Laag
Dr Bezirk Schwyz umfasst d Gegend zwüsched Zugersee und Vierwaldschtättersee, s Moutital und s Bibertal Richtig Einsidle. Er entschpricht ungefähr em alte Land Schwyz, wo während Jahrhunderte als Schtand Schwyz gschichtlichi Bedüütig ghaa hät.
Zum Bezirk ghöred 15 Politischi Gmeinde. S Gebiet umfasst also au nördlich vo dr Wasserscheide am Mythe glegeni Teil, was uf d Landerwiiterig i dr Alte Eidgenosseschaft zruggzfüehre isch.
[ändere] Politischi Gmeinde
| Wappe | Name vo dr Gmeind | Iiwohner (Dez. 2005) |
Flächi in km² |
BFS-Nr |
|---|---|---|---|---|
 |
Alpthal | 511 | 22.9 | 1361 |
 |
Arth | 9918 | 48.6 | 1362 |
 |
Illgau | 776 | 10.9 | 1363 |
 |
Ingebohl | 7863 | 16.2 | 1364 |
 |
Lauerz | 943 | 9.2 | 1365 |
 |
Morschach | 893 | 23.4 | 1366 |
 |
Moutital | 3543 | 172.4 | 1367 |
 |
Oberiberg | 771 | 32.9 | 1368 |
 |
Riemeschtalde | 75 | 11.2 | 1369 |
 |
Rotheturm | 2017 | 22.8 | 1370 |
 |
Sattel | 1566 | 17.3 | 1371 |
 |
Schwyz | 14'302 | 53.3 | 1372 |
 |
Schteine | 3004 | 11.8 | 1373 |
 |
Schteinerberg | 890 | 7.0 | 1374 |
 |
Underibrig | 2289 | 46.5 | 1375 |
| Total | 49'361 | 506.4 | 0506 |
[ändere] Ortschafte
| PLZ | Name vo dr Ortschaft | Gmeind |
|---|---|---|
| 8849 | Brunni | Alpthal |
| 6415 | Arth-Goldau | Arth |
| 6410 | Goldau | Arth |
| 6414 | Oberarth | Arth |
| 6410 | Rigi Chlöschterli | Arth |
| 6410 | Rigi Kulm | Arth |
| 6410 | Rigi Scheidegg | Arth |
| 6410 | Rigi Schtaffel | Arth |
| 6440 | Brunne | Ingebohl |
| Underschönebuech | Ingebohl | |
| Axeschtei | Ingebohl | |
| 6436 | Schtoos SZ | Morschach Moutital |
| 6436 | Bisistal | Moutital |
| 6436 | Hindertal | Moutital |
| 6436 | Ried SZ | Moutital |
| 6418 | Altmatt | Rotheturm |
| 6438 | Ibach | Schwyz |
| 6430 | Oberschönebuech | Schwyz |
| 6432 | Rickebach SZ | Schwyz |
| 6423 | Seewe SZ | Schwyz |
| 6430 | Svitto | Schwyz |
| 6422 | Altebode bi Schteine | Schteine |
| 8842 | Hoch-Ybrig (Wäglousä) | Underibrig |
| 8845 | Schtuudä SZ | Underibrig |
[ändere] Gschicht
Schwyz ghört mit Uri und Underwalde zu de Alte Drei Ort, wo 1291 d Eidgenosseschaft gründet händ. Wichtig für d Gschicht vo dr Talschaft isch dr Schtriit mit em Chloschter Einsidle worde. Die Abtei, wo 934 vo Schtrassburg uus gründet worde isch, hät vo de schwäbische Herzög und de römisch-düütsche Kaiser grossi Ländereie gschenkt überchoo. Dezue händ au Sihl, Alp und Biber ghört. Im 11. Jahrhundert hät sich dänn d Grossviehhaltig verbreitet. Für die hät mer meeh Weideland und Alme bruucht. Die häts uf dr andere Siite vo dr Wasserscheide (Biberegg–Haggenegg–Holzegg–Ibergeregg) und eso also uf Chloschtergebiet ghaa. Büürlichi Rodige und d Entfüehrig vo de Mönch dur d Schwyzer händ zumene Rachefeldzug vo de Habsburger gfüehrt, wo sit 1283 d Herre vo dr Waldschtatt gsii sind. Dr Siig i dem militärische Konflikt (Schlacht am Morgarte vo 1315) hät de Schwyzer schliesslich de Bsitz vo beträchtliche Gebiet jensiits vo de Mythen gsicheret.
[ändere] Weblinks
Dr Artikel basiert uf ´ra freie Ibersetzung vum Artikel „Schwyz (Bezirk)“ us dr dytsche Wikipedia. E Lischte mit de dörtige Autore kasch dörte aluege
