Unteriberg
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
| Technische Yschränkung: Dr koräkt Titel wär: »Underibrig« |
| Wappe | |
|---|---|
 |
|
| Basisdate | |
| Kanton: | Schwyz |
| Bezirk: | Schwyz |
| BFS-Nr.: | 1375 |
| PLZ: | 8842 |
| Koordinate: | 47° 4' n. Br. 8° 48' ö. L. |
| Höchi: | 925 m ü. M. |
| Flächi: | 46.7 km² |
| Iwohner: | 2306 (31. Dezember 2006) |
| Websyte: | www.unteriberg.ch |
| Charte | |
 |
|
 |
Dialäkt: Schwyzerdüütsch (Sihlsee) |
Underibrig isch ä Gmäind im Bezirk Schwyz, Kanton Schwyz i dr Schwiiz.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Umgäbig
S Underibrig gränzt a Einsidlä, Oberibrig, as Muätital, und as Vordertal. Früänär isch d'Gmeind midm Oberibrig zämä gsi, und häd äifach Ybrig gheissä. Wills dä öppä idä Rüüsch gärä gschtrittä hend, und will d'Oberibrigär, d'Underibrigär ä chle undrdrückt hend, isch diä Gmäind täilt wordä i Under- und Oberibrig. S Underibrig isch jetzt diä jüngscht Gmäind vom Kanton Schwyz.
Vom Underibrig us chunt mr übär d Wäglousä mid de Seilbahn is Hoch-Ybrig ufä. Ide Wäglousä hinnä häds umä 10. Juni amä äs Openair. S isch zimmli chlii, abr es gilt bi Usswärige als eis vo de Openair mit dr beschtä Stimmig. Es wird nur schwiizer Musig spillt, was öppe gliichgsinnti Lüüt aazieht, und es grosses Zämmeghörigkeitsgfühl uuslööst.
[ändere] Lüüt
Gmääss änärä wüssäschaftlichä Undersuächig vo äs paar Abstimmigä vo dä letschtä Jahr isch s'Underibrig diä konservativscht Gmäind vodr Schwiiz, was bi di eintä Stolz macht. Übär d Bewohner vom Underibrig säit mär si sigäd ussländerfiindlich und au susch sigäds zu frömdä Lüütä nid fründlich (z.Bsp. zu Zürcher). Dass sind abär nümä Grücht, bi Undersuächige isch nämli au uschou, dass d Unteribriger gar nid so Rächti sind wiä mr generell säit. S git i dere Hisicht no vill extremeri Gmeindä.
Z Dorfläbä im Ybrig isch zimmli aktiv. S git ä huufä Reschtäran, und äs paar Baarä. S git au ä huufä Veräinä, under adäräm d Fäldmusig Alpäröisli (Feldmusik Alpenrösli).
[ändere] Äigähäitä
Au ä Äigäschaft vom Ybrig sind diä vilä Fiirtigä wo gfiirät wäre, das isch abr fürä Kanton Schwyz normal. Äinä vo dä Fiirtigä häd susch niämärt, dä Stöck-Märcht. Dä isch immr am Mäntig nachm drittä Sunntig im Oktober. Dä Stöckmärcht isch ä Märcht im Ybrig, wo vo dr Dorfchrützig äwäg dur z Dorf hindärä ä huufä Ständ ufgstellt sind. Dä chanäs scho oppä gäh, dass z Dorf mit Lüütä überstellt isch, und mr nid durdur laufä chan, ohni dass dr öppär vor dä Füässä umänand trouläd. Am Abig vo dem Stöckmärcht gits imänä Fäschtzält innä nu ä bsundärä Leckärbissä: z Chatzästreblä. Au wänn das jetz nach Tiärliquälärii und Toud töint, isch dä das gar nüd ä Dertigs. Da gahts drum, dass zwäi Mänschä ä Riämä umä Hals umä am Hinderchopf machid, und uf dä Chnünä huurid. wänns dä das machid, mönds uf z Kommando bäidi hinderschi ziä, und probiärä, dä Gägnär übernä Liniä durä z ziä, ähnlich wiä Säilziä. Dä namä chund wahrschindli dahär, will mr bi derä Morgsärii ä Chatzäbuggäl macht.
Ä wiitäri Äigähäit vom Underibrig, odr insgesamt vom Ybrig, sind d Übernämä. Diä wärdid i dä Regäl uf d Flurnämä (Ortsnämä) oder uf d Ahnä bezogä. Nämä wo sich uf dä Ort beziähnd, wärid zum Biispiil: - dä Schachä R... - dä Bräntä F... - d Furli E...
und wiitäri.
Nämä wo sich uf d Ahnä beziänd, wärid: - z Joseibä A... - Twingi-Fränzäls F... - Tönämelkä T...
und au da gits nu vili mej.
Äs hed sogar äinisch anärä Fasnacht ägschtra äs Telefonbuäch gäh, wo alli Bewohner mit ihrem Übernamä drinnä ufgfüährt gsi sind.
