Slowàkai
Aus Wikipedia
Der Àrtikl is im Dialekt „Mischdialekt (Idiolekt)“ gschriem worn. |
Slowàkai Slowàkischè Rèpubblik (sèitn Slowàkièn) Slovenská republika |
|||||
|
|||||
Ãmtsspråch | Slowàkisch | ||||
Hauptstådt | Prèssburg | ||||
Stååtsform | Repubblik | ||||
Stååtsobahaupt | Prèsidènt Ivan Gašparovič | ||||
Regiarungsschef | Ministaprèsidènt Robert Fico | ||||
Flächn | 49.035 km² | ||||
Eînwohnazåih | 5.431.363 | ||||
Bevökarungsdichtn | 110 Eînwohna pro km² | ||||
Währung | Slowàkische Kronè
(geplante Slowàkische Airominzn) |
||||
Grindung | 1. Jènna 1993 | ||||
Nazionàlhymne | Nad Tatrou sa blýska | ||||
Zeitzone | UTC+1 MEZ UTC+2 MESZ (März - Oktowa) |
||||
Kfz-Kennzeichn | SK | ||||
Internet-TLD | .sk | ||||
Telefonvorwåih | +421 | ||||
D' Slowàkai (slowàkisch: Slovensko) is a Stååt in Mittlairopa, weicha 1992/1993 aus da Toalung vo da Tschèchoslowàkai hervurgãnga is. Er grènzt ãn Èstaraich, Tschèchai, Daitschlãnd, Poin, d' Ukrainè und Ungàrn. Said 'm 29. Mèrz 2004 is d' Slowàkei a Mitgliad vo da NATO und said 'm 1. Mai 2004 ghert 's zur Airopèischn Union.
Inhaltsverzeichnis |
[dro werkln] Gèogràfie
Hauptàrtikl: Gèogràfie vo da Slowàkai • Listn vo d' Fliss in da Slowàkai
D' Slowàkai bèstèht im Nordn und in da Mittn aus de zua d' Karpàtn ghering Gebirng Tàtra (Tatry) und d' Niadan Tàtra (Nízke Tatry), Kloane Fàtra (Malá Fatra), Grouse Fàtra (Velká Fatra), 'm Slowàkischn Erzgèbirg (Slovenské rudohorie) und vui ãndare. 's Lãnd biat vur åim in da Tàtra a åipins Buidl, im Sidn dastreggt sa si bis in d' Ungarische Tiafèwènè. D' hèchstè Erhèwung is d' Gerlsdorfa Spitzn (Gerlachovský štít) in da Houhn Tàtra mid 2.655 Mèta.
D' grèèstn Fliss vo da Slowàkai san d' Doana (ãm mittlan Åbschnitt), d' Thaiss, d' Wååg, d' Màrch und d' Gràn.
[dro werkln] Vawåiungsgliadarung
Hauptàrtikl: Vawåitungsgliadarung vo da Slowàkai
[dro werkln] Lãndschãftsvabènd (kraj)
D' Slowàkai is in åcht Lãndschåftsvabènd („kraj“) eîtoalt.
|
|
[dro werkln] Grèèstè Stèdt
→(Stãnd: 31. Dèzèmba 2004)
- Prèssburg - 425.155
- Košice - 235.006
- Prešov - 91.767
- Nitra - 85.742
- Žilina - 85.268
- Banská Bystrica - 81.704
- Trnava - 69.140
[dro werkln] Bèveikarung
[dro werkln] Voiksgrubbm
Hauptàrtikl: Èthnische Èntwigglung vo da Slowàkai
Im Lãnd lèèm etwoa 5,43 Millionen Laid. D' Bevèikarungsentwigglung is seid da Unåbhènigkeit èha stagniart. Mid am Durchschnittsåita vo 35,5 Jåhr ghert d' Slowàkai zua d' jungdlichan Stååtn vo Airopa.
Nèèm 85,8 % Slowàkn bèstèht d' Bevèikarung vo da Slowàkai aus 9,5 % Ungarn, 1,8 % Roma, 0,8 % Tschèchn (offizièllè Zåihn, da tåtsèchliche Ãteil wird wèsntlich hèha aîgeschètzt), 0,4 % Ruthèna, 0,2 % Ukraina und 0,1% Daitsche [1].
[dro werkln] Rèligiona
In da Slowàkai gibt 's 15 stååtlich ãakãnnte Glààmsgmoãschåftn. D' oadaitig grèèste is d' Rèmisch-Katholische-Kira. Laut da Voikszählung vo 2001 ghern dera 68,9 % ã.
Waidanè grèssarè Gmoãschåftn san:
- Èwangèlischè-Augschburga-Kira 6,9 %
- Griachisch-Katholische-Kira 4,09 %
- Èwangèlisch-Reformiarte-Kira 2,04 %
- Mèthodistn
- Orthodoxè Kira 0,94 %
- Jidische Gmoã
Danèèm existiarn à no Båptistngmoãschåftn und Gmoãna vo de Siabtn-Tåg-Àdwèntistn.
Es gibt à 11.269 àktiave Zaing Jèhowas in da Slowàkai, de in da Zait vo da CSSR vabotn gwesn san. Im Jåhr 2007 san 's in 160 Gmoãna in da gãnzn Slowàkai tätig gwesn.
12,9 % vo da Bevèikarung san konfessionslos und 2,99 % håm koâ Ãgåb gmåcht. Unta de sunsting 1,24 % befindn si unta ãndam Judn, de vurm Kriag zåihraiche Gmoãna ghåbt håm. Haidztåg existiarn wieda mehrane Gmoãna, zwoa in Prèssburg (800 Mitgliada), oanè in Košice (700 Mitgliada), sowia ind d' Städt Prešov, Nové Zámky, Komárno, Dunajská Streda, Galanta, Nitra und Trnava. Währndm Kommunismus håd 's in da Slowakai fàktisch koâ jidischs Lèèm mehra gèèm. Vui Jåhr håd d' jidische Gmoã koanè religiesn Owahaipta ghåbt. Erst nåch da „Sãmtan Rewuluzion“ is da haitigè Owarabbina vo da Slowàkai, da Baruch Myers aus d' USA und da Rabbina Goldstein aus Israèl, de d' Gmoãna in Prèssburg und Košice loatn, ins Lãnd kemma.
Aussadèm lèèm à no mehra wia 2.700 Muslimè in da Slowàkai.[2].
[dro werkln] Vakèhr
's Vakèhrsnetz is bizèntrisch auf 's im Wèstn glèngne Prèssburg und auf 's im Ostn glèngne Košice ausgrichtt. 's orièntiart si ãn d' Tèla und Fliss in da sehr gebirging Slowàkai.
[dro werkln] Aisnbãh
Wichtigste Bãhvabindunga sand de èlèktrifiziarte Ost-West-Vabindung vo da Ukrainè iwa Košice nåch Prèssburg mid da Fortsetzung in d' Tschèchai, nåch Èstaraich und Ungarn. Danèèm is d' Vabindung vo da Tschèchai iwa Prèssburg nåch Ungarn vo Bedaitung. Wichtige Aisnbãhgsèischåftn sand dåbai fir 'n Personènvakèhr d' Železničná spoločnosť a.s. (ŽSSK), fir 'n Gitavakèhr d' Železničná spoločnosť Cargo Slovakia a.s. (ŽSSK Cargo), åis Schienènnetzbètraiba d' Železnice Slovenskej republiky (ŽSR) und d' regionàl opariarnde Bratislavská regionálna koľajová spoločnosť (BRKS).
[dro werkln] Oânzlnåchwaise
- ↑ FAZ vom 28. April 2004
- ↑ http://www.statistics.sk/webdata/slov/scitanie/tab/tab4a.htm
[dro werkln] Litaratur
- André Micklitza: Slowakei, Michael Müller Verlag, 2007, ISBN 978-3-89953-355-2
- The Encyclopaedia of Slovakia and the Slovaks, VEDA, 2007 (Eine Enzyklopädie der Slowakischen Akademie der Wissenschaften)
- Frieder Monzer: Die Slowakei entdecken, Trescher 2004, ISBN 3-89794-059-0
- Renata Sako-Hoess: Reisetaschenbuch Slowakei, DuMont 2002, ISBN 3-7701-4889-4
- Susanna Vykoupil: Slowakei, Becksche Länderreihe, 1999, ISBN 3-406-39876-6
- Gabriele Matzner-Holzer: Im Kreuz Europas: Die unbekannte Slowakei, Wien 2001, ISBN 3-85493-047-X
- Eva Gruberova & Helmut Zeller: Slowakei, Reise Know-How 2005, ISBN 3-8317-1375-8
- Ernst Hochberger: Das große Buch der Slowakei, Sinn 2003, ISBN 3-921888-10-7
- Katharina Sommer: Slowakei, Iwanowski 2006, ISBN 3-933041-23-6
- Aurel Emeritzy & Erich Sirchich: Nordkarpatenland - Deutsches Leben in der Slowakei, Karlsruhe 1979, ISBN 3-7617-0168-3
[dro werkln] Weblinks
Wiktionary: Slowakei – Bedeitungsaklärungen, Woatherkunft, Synonyme und Übasetzungen |
- Offizièlle Websaitn vo da Slowàkischn Regiarung (Slowàkisch/Ènglisch)
- Offizièlle Websaitn vom Slowàkischn Turismus
- Ländaprofui iwa d' Slowàkai vom Stàtistischn Bundesãmt
- Umfãngraich ergänzade Infos auf Slowakei-Net.de
- SK TODAY - Nåchrichtn aus da Slowàkai in Ènglisch
Koordinaten: 48° 39' 29" N, 19° 33' 30" O
Albanien | Andorra | Belgien | Bosnien und Herzegowina | Bulgarien | Dänemark2 | Deitschlånd | Estlånd | Finnlånd | Frånkreich2 | Griechnlånd | Irlånd | Islånd | Italien2 | Kasachstan1 | Kroàzien | Lettlånd | Liechtnstâ | Litaun | Luxmburg | Malta | Mazedonien | Moldawien | Monaco | Montenegro | Niedalånde2 | Norwegn2 | Östareich | Poin | Portugal2 | Rumänien | Russlånd1 | San Marino | Schwedn | Schweiz | Serbien | Slowakei | Slowénien | Spanien2 | Tschechei | Türkei1 | Ukraine | Ungarn | Vatikanståd | Vaeinigts Kinireich2 | Weißrusslånd
1 Liegt zan gresstn Deu in Asien. 2 Håd zusätzliche Gebiete außahåib vo Europa.
Belgien | Bulgarien | Dänemark | Deitschlånd | Estlånd | Finnlånd | Frånkreich | Griechnlånd | Irlånd | Italien | Lettlånd | Litaun | Luxmburg | Malta | Niedalånde | Östareich | Poin | Portugal | Rumänien | Schwedn | Slowakei | Slowénien | Spanien | Tschechei | Ungarn | Vaeinigts Kinireich | Zypern