Будапешт
Википедири материал
| Будапешт | |
| Хула гербě |
|
| Патшалăх: | Венгри |
|---|---|
| Регион: | |
| Никěсленě: | 1873 |
| Хула, çултан: | 1873 |
| Халăх йышě, пин çын: | 1 800 (2004) |
| Хула лаптăкě: | 525,16 км2 |
| Геогр. широти: | 47°28′19″ ç.ш. |
| Геогр. долготи: | 19°03′01″ х.т.д. |
Будапешт, — Венгри патшалăхен тĕп хули. 1873 çулта Пешт, Буда тата Обуда хулисем сыпăннипе пулнă. Дунай хĕрринче ларать.
1896 çулта кунта Европăри пĕрремĕш метрона уçнă.
[тӳрлет] Истори
Пирĕн эрăчен 1 ĕмĕрте кунта кельтсен Ак-Инк ялĕ вырнаçнă пулнă. Пирĕн эрăн 1 ĕмĕрте кунта римлянсем килнĕ хыççăн ку çĕрсене Рим провинцине кĕртнĕ. 106 çулта Ак-Инка Аквинкум çине улăштарса ăна провинци центрĕ туса хунă. Ку вăхăтра çав хулара 20 пин çын пурăннă, римлянсен гарнизонĕ вырнаçнă пулнă. 450 çулсем çитес вăхăта римлянсене хуннсем улăштарнă.
895 çулсем патнелле ку тăрăха венгр халăхĕсем килнĕ. Аквинкума Обуду ят панă, Венгрин пĕрремĕш политикăллă центрĕ пулса тăнă. XII ĕмĕрте Дунай юханшывăн сулахй çыранĕсем çинче, Пешт вырăнĕнче, пурăнма пуçланă.
1241 çулта Буда тата Пешта монголсем çаратса аркатса хăварнă.
1473 çулта хулара венгрсен пĕрремĕш кĕнекине пичетлесе кăларнă.
1873 çулта хулана каçхине çутатма электричествăпа çунакан хунарсемпе усă курма пуçланă. 1887 çулта хулара трамвайпа усă курма пуçланă. Телефон хулара 1885 çулта çутă курнă.
Европăри ытти хуласенчен маларах 1896 çулта кунта метро уçнă.
[тӳрлет] Каçăсем
- Будапешт порталĕ
- Будапешт метро линийĕсем
- Budapest info and Hotel guide (en)
- Budapest public transport map
- History of Budapest
| Европăн тěп хулисем |
|---|
| Амстердам | Андорра-ла-Вьеха | Афин | Белград | Берлин | Берн | Братислава | Брюссель | Будапешт | Бухарест | Вадуц | Валлетта | Варшава | Ватикан | Вена | Вильнюс | Дублин | Загреб | Киев | Кишинёв | Копенгаген | Лиссабон | Лондон | Любляна | Люксембург | Мадрид | Минск | Монако | Мускав | Осло | Париж | Прага | Рейкьявик | Рига | Рим | Сан-Марино | Софи | Скопье | Таллин | Тирана | Сараево | Стокгольм | Хельсинки |
