Пăлхарсем
Википедири материал
Пăлхарсем (протопăлхарсем, пропăлхарсем) — авалхи Атăлçи Пăлхар халăхĕ.
[тӳрлет] Истори
Атăлçи пăлхарĕсем кутригур йăхĕсенчи протопăлхарсем е прапăлхарсем шутланнă, вĕсем урăх халăхсемпе хушăнман, çĕнĕ этноса куçман. Брокгаузпа Ефрон пĕчĕк энциклопеди сăмахсарĕ булгарсем е болгарсем тесе çырса тĕрĕс мар палăртать. Паянкунхи булгар халахĕ протопăлхарсем балкан славянĕсемпе, фракисемпе хушăнса кайнă хыççăн пулса тăнă. Авалхи тата Вăтам ĕмĕрсенче «пăлхар» тесе пропăлхар (протопăлхар) халăхĕ пирки каланă. Ăна X ĕмĕрте уйăрас шутпа усă курма тытăннă.
"Протопăлхар (пропăлхар)" йăхĕсен мăнукĕсем хальхи чăвашсем, хусан тутарĕсем пулаççĕ. Пин çул май каялла атăлçи пăлхарĕсен пĕр пайĕ ислам тĕнне йышăнма тытăннă, хăйсен ячĕсене арап ячĕсем çине куçарнă, малашни ĕмĕрсенче кăпчак йăхĕсен çыннисемпе пĕрлешсе-тăванланса вĕсен чĕлхинчи сăмахесене пăлхар чĕлхине кĕртсе пынă. Тепĕр ушкăнĕ çеç аслашшĕсен авал тĕнне тытса пынă. Вĕсем хальхи чăвашсем пулаççĕ.
[тӳрлет] Çавăн пекех пăхăр
- Eremian, Suren. Reconstructed map of Central Asia from ‘Ashharatsuyts’.
- Shirakatsi, Anania, The Geography of Ananias of Sirak (Asxarhacoyc): The Long and the Short Recensions. Introduction, Translation and Commentary by Robert H. Hewsen. Wiesbaden: Reichert Verlag, 1992. 467 pp. ISBN 9783882264852
- Bakalov, Georgi. Little known facts of the history of ancient Bulgarians. Science Magazine. Union of Scientists in Bulgaria. Vol. 15 (2005) Issue 1. (in Bulgarian)
- Dobrev, Petar. Unknown Ancient Bulgaria. Sofia: Ivan Vazov Publishers, 2001. 158 pp. (in Bulgarian) ISBN 9546041211