Пăрачкав

Википедири материал

Пăрачкав, — Чăваш Енри Пăрачкав районĕн тĕпĕ. Ял Сăр юханшывăн хĕрринче вырнаçнă.

Тупмалли

1 Истори
2 Паллă çыннисем
3 Культура
4 Каçăсем

[тӳрлет] Истори

Пăрачкав ялне Иван Грознăй Хусана илнĕ хыççăн никĕсленĕ. 1591 çулхи çулçырăвĕ тăрăх паллă ĕнтĕ, Мускав патшалăхĕнче пăлхав çĕкленнĕ. Пăлхава пусарнă хыççăн 500 патнелле кнеçе, бояра тата ытти сумлă çынсене пушă çĕрлĕ Сăр тăрăхне хăваласа янă. Çамккисем çине паллă лартнă пулнă — ыттисем çав йĕксĕк ĕçе хутшăнасран хăраччăр тесе. Çав çамка çинчи паллăсем пирки малтан яла Лобачёвка (Çамкакасси) ят панă пулнă. Каярах ку вырăна ытти çынсем пурăнма киле пуçланă — мăкшăсем, тутарсем, чăвашсем. Ял урамĕ тăсăла-тăсăла юханшыв хĕррине çитнĕ. Çынсем яла вара «по реце» (хальхи выр. по реке, чăв. шыв тăрăх) теме пуçланă. Çапла вара ял ячĕ те улшăннă.

Историллĕ хутсенче яла пĕрремĕш хут 1616 çулта асăннă. Çур ĕмĕр иртсен вăл вулăс тĕпĕ пулса тăнă. Крепосла правăна пăрахăçлаччен ку çĕрсем пĕр хуçаран тепĕр хуçана куçнă. Малтан А.Сицкий кнеçĕн çĕрĕ пулнă, каярах Морозовсемпе Нарышкинсен пултаруллă боярсен. Вăхат иртсен вăл Анна Иоановна патша майри юратнă Салтыков графа лекнĕ. Темиçе çул хушши ку çĕрсем çинче I-мĕш Пётр ывăлĕ, Алексей тикки хуçаланнă. Юлашки вăхăтра ку çĕрсем П.Мятлева аллинче пулнă.

Перрехинче Пăрачкаври Кожин А.А. çер айĕнче пурлăх шыраса тупнă. Пер самантра пуйса кайнăскер вăл кивĕ йывăç чиркӳ вырăнне хăтлă чулран тунă чиркӳ туса лартма шутланă. Çапла вара Пăрачкавра 1723 çулта Троицки собор çĕкленсе ларнă.

[тӳрлет] Паллă çыннисем

Мишутин Николай Степанович, çыравçă.
Мятлев Иван Петрович, Пăрачкавра çĕр хуçи пулнă, сăвăç.
Петухов Пётр Михайлович, çыравçă.
Сусленников Николай Петрович, сăвăç.
Ухов Пётр Федотович, литература тĕпчевçи, филологи ăслăлăхĕсен кандидачĕ.
Фролов Иван Александрович, çыравçă.
Шлямин Борис Александрович, çыравçă, геологи ăслăлăхĕсен тухтăрĕ.

[тӳрлет] Культура

Пăрачкавра вăтам шкул, профессипе техника училищи, лаша спорчĕн шкулĕ, ача-пăча ӳнер шкулĕ, историпе краеведени музейĕ, 2 вулавăш, Культура Керменĕ пур. Ялта вырăсла «Порецкие вести» (Пăрачкав хыпарĕсем) хаçат тухса тăрать.