Сарплат
Википедири материал
Сарплат (Изванка, Тĕрĕк ушкăнь, Хурăн Элĕк ушкăнь) — Чăваш Енĕн Элĕк районĕнчи ялĕ.
Тупмалли |
[тӳрлет] Халăх йышĕ, ял тытăмĕ
Икĕ урамлă ялта — Сад тата Мир урамěсем — 273 çын (2006) пурăнать. 1859 çулхи халăх çыравĕпе Изванка ялĕнче 48 килте 117 арçынпа 132 хĕрарăм, 1897 — 205 хĕрарăмпа 173 арçын, 1926 — 96 килте 474 çын пурăннă.
1918 çулта вара ялта шкул ĕçлеме пуçланă.
[тӳрлет] Истори
1927 çулчен Етĕрне уесĕн Элĕк вулăсĕнче шутланнă. 1927 çулхи юпа уйăхĕн 1 хыççăн Элĕк районне, 1962 çулхи раштав, 20 хыççăн Вăрнар районне кĕртнĕ. 1965 çулхи пуш, 14 хыççăн хальхи вăхăтчен Элĕк районне кĕрет.
Ял 2-мĕш Элĕк обществине кĕнĕ. Пĕр архив ĕçĕнче ял пирки çапла асăннă
"Чувашам известен более под названием "Сарплат", в официальной же переписке употребляется название Изванкин (в унизительной форме). По преданию основателем поселения (ошкăн) был некто по имени "Изван". В последствии какой-то барин по имени Сарплат, узнав, что жители поселения владеют плодородной землей, вздумал превратить в крепостное состояние. Об этом замысле проведали чуваши в соседней с поселком д. Тогач и из опасения, чобы Сарплат не завладел ими, однажды Изванов поселок сожгли, а затем отправилсь в свой уездной город Курмыш хлопотать об устранении домогательства Сарплата, в чем и успели"
[тӳрлет] Этимологи
Изиван, Исиван, Пăлат — авалхи чăвашсен ячĕсем. Хурăн Элĕк тесе ял çывăхĕнче ĕлĕк хуран чылай ӳснĕрен каланă. К. В. Элле хăйĕн пĕр ĕçĕнче
"Пулат — один из чувашских старшин в Казанском крае в конце 15 в. —
тесе палăртать. Ваттисен асаилĕвĕсенче те Изванка ялне ĕлĕкрех Сарплат Элĕк, Хурăнлă Элĕк ятсемпе калани паллă.
[тӳрлет] Паллă çынсем
- Денисов Федор Денисович, - Чăваш Енĕн тава тивĕçлĕ вĕрентекенĕ.
[тӳрлет] Вуламалли
- Л. И. Ефимов, "Элĕк Енĕ", Элĕк, 1994.
