Schriefwies
From Wikipedia
De Schriefwies is de Oort to Schriewen. För Plattdüütsch kanns ook Plattdüütsche Orthographie dorto seggen.
[Ännern] Twee Strategien för Schriefwiesen
Dat gifft för de germanschen Spraaken, wo ook dat plattdüütsche toheurt, tominns twee Ansätt, sied dat in dat t.B. 18. un 19. Johrhunnert för dat Hoochdüütsche een grötter Diskusschoon över dat rechte Schriewen - dat Rechtschriewen geev. Dor weern de Bröder Grimm togang, de Konrad Duden un anner Lü.
- Luudschriewen (Schrief as du dat heurst)
- etymologsch-grammatikalsch Schriefwies.
Beid Oorten, dor ran to gahn, hebbt ehr Problemens:
- Bi dat Luudschriewen kümmt een mennig Woord komisch vör:
- t.B. snackt wi vun Oiropa un schriewt Europa.
- Vun Dörp to Dörp wesselt de Utspraak. De een seggt schöön un schriewt schön, den anner seggt schoin un schriewt scheun un noch een anner seggt schoin un schriewt schön.
- Na de Etymologie un de Grammatik hett dat ook sien Problemens.
- T.B. dat Schriewen un de Schrift. Wat hett dor de Priorität? Schriewen un de Schriewer is mit een lang i un mit een week w. Ik schriew hett een lang i un een week f. He schrifft hett hee kortet i un een hart f. Wi harrn schreewen is wedder een lang e un een week w. Allns hangt vun de Grammatik un de Etymologie tosomen, obers wenn wi schriewen deen He schriwwt oder wi harrn schreefen, denn wör dat bannig eegenortig utkieken.
[Ännern] Plattdüütsch hett veel Schriefwiesen
För de plattdüütsche Spraak gifft dat besünners veel Schriefwiesen. Dat kümmt dorvun, dat dat veel ünnerscheedlich Dialektens gifft. Un wenn de na de Luud schreewen warrn, denn kiekt een un datsülvige Woord anners ut.
Denn kümmt dorto, dat de latinsche Schrift nich för jeden plattdüütschen Luud een besünnern Bookstaven hett. Een Bispeel: de Luud twüschen a un o. Dat finn wi in dat Word laten / loten / laaten / låten. Dat a un dat o sünd wiss nicht korrekt. Dat aa is een Helpkonstrukschoon för dat skandinavsche å. Kanns ook op öllere Korten finnen. Dor steiht Aalborg för Ålborg. Un Smaaland för Småland.
[Ännern] Vörslä för Schriefwiesen na Grootdialekten
- För den Nordnedersassischen Grootdialekt un Mekelbörger Platt
- De Senoot vun Bremen hett Regelns rutlaaten: Regeln för dat Rechtschriewen
- Denn gifft dat een Vörsla vun de Fehrs-Gill
- Ostfreesk
- För Oostfreesland gifft dat een Vörsla vun 1975, woans een "fräisk" schriewen kann (to'n nakieken bi Holger Weigelt).
- Föör Oostfreesland gifft dat siet en paar Jahr de officielle Schrievwies van d'Oostfreeske Landskupp.
- Westfälschet Platt
- För dat Mönsterlanner Platt gifft dat wat vun Klaus-Werner Kahl
