Algemene Begraafplaats Meppelerstraatweg
Van Wikipedia
Begraafplaats Meppelerstraatweg is een algemene begraafplaats die ligt aan de Meppelerstraatweg in Zwolle. Deze is op 1 oktober 1824 geopend. Deze algemene begraafplaats ligt direct naast het Rooms-Katholieke kerkhof. Het is een rijksmonument.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
In 1823 kocht de gemeente Zwolle de grond aan en liet deze ophogen om zodoende de lijken boven de grondwaterspiegel te kunnen begraven.[1] Het was lange tijd de enige gemeentelijke begraafplaats in de stad. Aanvankelijk werd het in de volksmond het Nieuwe Kerkhof genoemd. De begraafplaats is sober aangelegd. Dit is opvallend, omdat het in deze tijd gebruik was om begraafplaatsen door een tuinarchitect te laten inrichten als Engelse landschapstuin.
De begraafplaats werd bij de de oprichting onderverdeeld in de maatschappelijke klassen die indertijd golden. Dit werd aangegeven met bordjes. Deze zijn nog steeds aan te treffen op de begraafplaats.[2] Sinds 1954 worden er geen nieuwe graven meer uitgegeven. Wel zijn er soms nog bijzettingen in familiegraven.
[bewerk] Graven van bekende Nederlanders en Zwollenaren
[bewerk] Rhijnvis Feith
Op de begraafplaats ligt de auteur Rhijnvis Feith. Hij werd hier als één van de eersten begraven. Oorspronkelijk werd hij dit in de Grote of Sint-Michaëlskerk, maar in 1825 werd hij herbegraven. Rhijnvis Feith pleitte gedurende zijn leven voor afschaffing van het begraven in de kerk, omdat dit in zijn ogen onhygiënisch zou zijn. Zijn monument kostte 4937 gulden en werd betaald door middel van bijdragen uit heel Nederland.[3]
De tekst op de plaat voor het monument is een tekst die werd gevonden in de papieren die Feith naliet na zijn dood. Deze tekst luidt:
Dat alles wat ik was of had de dood vrij roove;
Gods waarheid wankelt niet, wie immer op haar bouw.
Ik geloof in Jesus, en ik stierf in dat gelove,
Mijn stof rust in dit graf op zijn verdienste en trouw.
Het monument bestaat uit een obelisk met daarop een urn die is afgedekt met een doek. Aan de ene kant is een medaillon te zien met daarop afgebeeld een ouroboros in de vorm van een lemniscaat die door een lier kronkelt. Daaronder twee omgekeerde toortsen als symbool voor de eindigheid van het leven. Daartussen staat een olielampje. Daaronder een afbeelding in marmer van een persoon die wordt gelauwerd.
Aan de andere kant is een beeltenis te zien van Rhijvis Feith en een plaat waarop de geboorte- en sterfdatum staan vermeld.
[bewerk] Johannes ter Pelkwijk
Op begraafplaats Meppelerstraatweg is ook een monument geplaatst ter nagedachtenis aan de staatsman Johannes ter Pelkwijk. Het is betaald door de stad Zwolle. Dit monument is bijzonder, omdat het één van de weinige gietijzeren grafmonumenten in Nederland is. Het is gemaakt door de ijzergieterij Nering Bögel. Johannes ter Pelkwijk ligt hier overigens niet begraven, maar in de Sint Michaëlskerk in Zwolle.
[bewerk] Willem Jan Schuttevaer
Willem Jan Schuttevaer (17 januari 1798 - 11 augustus 1881) is de oprichter van de Koninklijke Schippersvereniging Schuttevaer. De leden van de vereniging hebben geld ingezameld voor dit monument. Het bestaat uit een afgebroken obelisk, als symbool voor de eindigheid van het leven. Hierop staat aan iedere kant een tekst:
Hulde van de Schippersvereeniging Schuttevaêr aan haar stichter
Onthuld 2 februari 1882
W.J. Schuttevaer, geboren 17 januari 1798, overleden 11 augustus 1881
Zacht ruste zijne assche
Voor de obelisk ligt een plaat met daarop de beeltenis van een gebroken anker.
[bewerk] Gerhard Heinrich Senden
Gerhard Heinrich Senden is een hervormde predikant en theologisch doctor[4] die behoorde tot de vriendenkring van Rhijnvis Feith. Hij had contacten met de koninklijke familie. Zo vergezelde hij Marianne der Nederlanden, de dochter van Willem I der Nederlanden, op een zeereis naar het Midden-Oosten.
Het graf is een obelisk die geplaatst is op een sarcofaag. Het graf heeft veel symboliek. Het is voorzien van een slangencirkel, het symbool van onsterfelijkheid. Ook is er een rups in een cocon afgebeeld met daaronder de tekst in nidulo meo moriar (ik zal sterven in mijn nestje). De afgebeelde vlinder is voorzien van de tekst ut phoenix multiplicabo dies (ik zal als een feniks mijn dagen vermenigvuldigen).[4] Van de rups en de vlinder is enkel nog de vlinder te zien. De begeleidende teksten zijn geheel verdwenen. Dit komt doordat erosie het monument heeft aangetast (2007).
[bewerk] Baron van Ittersum
De grafkelder van de familie Van Ittersum is de enige grafkelder op de begraafplaats. In de kelder staan zes vervallen houten kisten. Het is de bedoeling dat de beenderen in de toekomst in één kist worden gelegd, zodat er ruimte ontstaat voor nieuwe bijzettingen.[2]
[bewerk] Gebouwen
De begraafplaats kent twee gebouwen. Een lijkenhuis met een houten gevel. Deze doet tegenwoordig (2006) dienst als ruimte voor de onderhoudsploeg van de gemeente.
Naast de toegangspoort staat een dienstwoning die van rond 1900 dateert. Deze staat nu leeg en wordt af en toe verhuurd voor bewoning om zodoende leegstand en verpaupering te voorkomen.
Aan de Meppelerstraatweg is ook een toegangshek waar een begrafenisstoet gebruik van kan maken.
[bewerk] Flora en fauna
Oude begraafplaatsen zijn vaak biotopen voor allerlei flora en fauna. Op de Begraafplaats Meppelerstraatweg zijn de winterakoniet, het lenteklokje, helmbloem, driekleurig viooltje en oude treurwilgen te vinden.
Ook zijn er de vlindersoorten dagpauwoog, gehakkelde aurelia en klein koolwitje te vinden.
[bewerk] Trivia
- Aan de kant van de Meppelerstraatweg staat een boom die met een spuitbus is bewerkt. Deze is hiermee voorzien van een angstaanjagend gezicht (2006).
- De begraafplaats is officieel geopend van zonsopgang tot zonsondergang, maar is ook 's nachts toegankelijk omdat het hek niet wordt gesloten.
[bewerk] Literatuurverwijzingen
- ↑ De Boer, S. (2001). Funeraire Cultuur Zwolle. Soesterberg: Uitgeverij Aspekt.
- ↑ 2,0 2,1 De Stentor van 13-09-1999
- ↑ De Stentor van 13-03-2003
- ↑ 4,0 4,1 Schelhaas, H. & Molenaar, B. (1980). Graven en begraven in Overijssel. Zwolle: Waanders.
|
|
 |
|---|---|
| Bergklooster | Joodse Begraafplaats | Kranenburg | Meppelerstraatweg | Rooms-katholiek kerkhof | Grote of Sint-Michaëlskerk
|
|
