Anselmus van Canterbury
Van Wikipedia
Anselmus (1033–1109) was aartsbisschop van Canterbury en een scholastiek theoloog. Paus Alexander VI verklaarde Anselmus in 1494 heilig. In 1720 plaatste Clemens XI hem onder de kerkleraren.
Inhoud |
[bewerk] Leven
Anselmus stamde uit Italië en had gedoceerd in het Normandische klooster van Bec. Hij volgde in 1089 Lanfranc van Bec op als aartsbisschop van Canterbury.
[bewerk] Theologie
Belangrijke punten uit Anselmus' theologie en filosofie:
- Anselmus zag geen tegenstelling tussen geloven en wijsgerig kennen: "Het geloof zoekt naar redelijk inzicht" (fides quaerens intellectum).
- Het verstand moet in dienst staan van de openbaring.
- Alleen de gelovige kent de werkelijkheid.
- Anselmus trachtte zonder bijbelse gegevens te bewijzen dat God bestaat als het hoogste goed en het hoogste zijn.
- Met bijbelse gegevens trachtte hij aan te tonen waarom God mens werd (Cur Deus homo): de menselijke schuld was te groot dat een mens er de boete zou voor kunnen dragen. De schuld werd gedragen door Gods Zoon (Christus), die de relatie met de mens herstelde.
Het ernstig nemen van de zonde laat zien dat hij met het werk van Augustinus vertrouwd was.
[bewerk] Godsbewijs
Anselmus van Canterbury was de eerste die een logisch bewijs van het bestaan van God formuleerde. Dit zogeheten ontologische godsbewijs laat zich als volgt samenvatten:
- God is, per definitie, het volmaaktste wezen dat denkbaar is: id quo maius nihil cogitari potest.
- Het is beter te bestaan dan niet te bestaan, dus iets dat niet bestaat kan nooit volmaakt zijn.
- Een niet bestaande God is minder volmaakt dan een bestaande.
- Dus moet God bestaan.
Dit bewijs werd in de twintigste eeuw geformaliseerd met behulp van de modale logica door Kurt Gödel.
[bewerk] Werken
- Proslogion
- Monologion
- Cur Deus Homo
[bewerk] Invloed
Zijn verzoeningsleer kreeg grote invloed, ook later in de reformatorische theologie. In de 20e eeuw verzorgde Dom F. Schmitt een moderne uitgave van Anselmus' werken. De beroemde Engelse historicus Sir Richard William Southern (1912-2001) wijdde verschillende studies aan Anselmus.
| {{{afb_links}}} | Kerkleraren | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Albertus de Grote - Alfonsus van Liguori - Ambrosius van Milaan - Anselmus van Canterbury - Antonius van Padua - Athanasius van Alexandrië - Augustinus van Hippo - Basilius de Grote - Beda Venerabilis - Bernard van Clairvaux - Bonaventura van Bagnoregio - Catharina van Siena - Cyrillus van Jeruzalem - Efrem de Syriër - Franciscus van Sales - Gregorius de Grote - Gregorius van Nazianze - Hiëronymus van Stridon - Hilarius van Poitiers - Isidorus van Sevilla - Johannes Chrysostomus - Johannes Damascenus - Johannes van het Kruis - Laurentius van Brindisi - Leo de Grote - Petrus Canisius - Petrus Chrysologus - Petrus Damiani - Robertus Bellarminus - Theresia van Avila - Theresia van Lisieux - Thomas van Aquino |
