Apsis (architectuur)
Van Wikipedia
De apsis of absis dan wel abside, is een halfronde, of veelhoekige, nisvormige ruimte aan een kerk of kathedraal. Deze ruimte gold in eerste instantie als zetel van de bisschop en priesters.
Later is de apsis gaan gelden als afsluiting van het koor, nadat de ruimte groter gewenst was omdat de priesters en monniken zich naast het altaar opstelden om te zingen. Toen werd ook het hoofdaltaar verplaatst van de kruising naar de apsis. De term apsis wordt vooral gebruikt in het kader van de romaanse stijl; bij de gotiek wordt vaak van een koorsluiting gesproken.
Bij veel kerken is de apsis niet duidelijk te onderscheiden van het koor, de hoogte van de apsis is gelijk aan de hoogte van het koor. Bij een groot deel van de kerken is echter de hoogte van de apsis lager dan de hoogte van het koor, waardoor de apsis aan de buitenkant duidelijk te onderscheiden is van het koor.
Daarnaast kan een apsis ook tegen een zijbeuk of een transeptarm worden gebouwd als sluiting van een kapel. Aan de achterzijde zijn in dit geval 3 apsides naast elkaar te zien. De kerk van St. Maria in Gengenbach (Duitsland) bezit zelfs 5 apsides, een afsluiting van het koor, 2 afsluitingen van de zijbeuken en 2 afsluitingen aan de transeptarmen
|
|
---|---|
Onderdelen kruiskerk: Apsis | Chevet | Crypte | Doksaal | Kerktoren | kloostergang | Kooromgang | Kruising of viering | Narthex | Oksaal | Priesterkoor | Transept | Schip | Straalkapel | Vieringtoren | Westwerk | Zijbeuken |
|
Bouwkundige onderdelen: Arcade | Boog | Gordelboog | Kapiteel | Kraagsteen | Kruispijler | Latei | Lichtbeuk | Luchtboog | luchtboogstoel | Steunbeer | Travee | Triforium | Ui | Zuil |
|
Gewelfsvormen: Koepelgewelf | Kruisgewelf | Kruisribgewelf | Netgewelf | Stergewelf | Tongewelf | Waaiergewelf |
|
Decoratieve onderdelen: Archivolt | Dakruiter | Frontaal | Gebrandschilderd glas in lood | Hogel | Kruisbloem | Lantaarn | Maaswerk | Pinakel | Register | Roosvenster | Timpaan | Waterspuwer | Zwik |