Communiebank
Van Wikipedia
| deel van de serie over Kerkelijk Gerei |
|
|
Waaronder de: |
|
 |
|
| Gebruikt in de Liturgie |
|
|
Liturgisch vaatwerk |
|
|
Paramenten |
|
|
Kelkgerei |
|
|
Kerklinnen |
|
|
Kerkinterieur |
|
|
Liturgische boeken |
|
|
Overige |
|
De Communiebank is een vaak rijkelijk versierde knielbank die in de katholieke kerken en kapellen de altaarruimte scheidt van het schip waar het gelovige volk zich bevindt. Een andere naam voor de Communiebank is het lichtelijk archaïsch klinkende H. Tafel (des Heren).
Oorspronkelijk ontstond de communiebank aan de wand die het altaar aan het zicht van de gelovigen onttrok. Deze wanden (soms gordijnen) werden gedurende de Middeleeuwen in het Westen steeds doorzichtiger gemaakt en werden tot een soort altaarhekken, terwijl de oostelijke christelijke liturgieën juist de geslotenheid ervan benadrukten waardoor de iconostase tot stand kwam. Bij of aan de altaarhekken of scheidingswand, ontvingen of ontvangen de gelovigen van de Latijnse ritus normaliter de H. Communie.
Aan de communiebank werd tot ongeveer 1965 de H. Communie door de priester uitgedeeld aan de gelovigen. Dit gebruik wordt nog steeds in ere gehouden in kerken waar men de H. Mis volgens de Tridentijnse liturgie viert. De gelovigen, die met gevouwde handen aan de bank knielen, ontvangen uit handen van de priester de H. Hostie direct op de tong. Hun handen houden zij onder het zogenaamde Communiedwaal, een wit versierd doek, zodat een eventueel vallende H. Hostie opgevangen kan worden.
Veel communiebanken zijn prachtige gotische en barokke kunstwerken, veelal versierd met symbolen van de eucharistie of bijbelse beeldmotieven, zoals het offer van Melchisedech en het hert aan de waterbron.
Na het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) verdwenen echter in Nederland en België veel van deze communiebanken ten gevolge van de Tweede beeldenstorm. Men verwijderde toen in de meeste Nederlandse en Belgische kerken de communiebanken, omdat zij in strijd geacht werden met de nieuwe mogelijkheid voor het ontvangen van de H. Communie (handcommunie) en de communiebanken de gelovigen teveel van de priester zouden scheiden. In oud-katholieke kerken zijn ze meestal gespaard gebleven.
In bepaalde landen zoals Polen en Slowakije is de communiebank nog altijd in gebruik. Daar wordt de H. Communie nog altijd op de tong van de gelovigen gegeven. Ook in de tegenwoordige Missen volgens de voor-conciliaire Tridentijnse ritus wordt de communiebank verplicht gebruikt.
Inhoud |
[bewerk] Kerken waar de communiebank gespaard bleef
[bewerk] België
- Poperinge - O.-L.-Vrouwekerk
[bewerk] Nederland
- Enkhuizen - Oud-katholieke kerk
