David van Bourgondië
Van Wikipedia
David van Bourgondië (Atrecht, ca. 1427 - Wijk bij Duurstede, 1496) was bisschop van Utrecht van 1456 tot 1496.
David van Bourgondië, bastaard van de Bourgondische hertog Filips de Goede, was vanaf 1451 bisschop van Terwaan. Dankzij een gezamenlijke inspanning van de Hollandse Kabeljauwen en de Bourgondiërs werd hij door de paus tot bisschop van Utrecht benoemd. De Utrechtse kapittels hadden echter op 7 april 1455 de Hoeksgezinde Domproost Gijsbrecht van Brederode tot bisschop gekozen. Onder dwang van Filips de Goede aanvaardde het Nedersticht Davids benoeming op 3 augustus 1456 bij het verdrag van IJsselstein. Het Oversticht moest gewapenderhand overtuigd worden. Deze situatie had een burgeroorlog tot gevolg, waarop David in 1459 besloot de wijk te nemen uit Utrecht en zich in het nieuwverworven Wijk bij Duurstede te vestigen. Dankzij Bourgondische steun en handig manoeuvreren nam zijn gezag toe. Een doorbraak betekende de gevangenname van de Brederodes in 1470. Een andere effectieve maatregel was de instelling van de Schive, een centraal hof van beroep dat boven de stedelijke rechtspraak stond.
David van Bourgondië kon zich, met de Bourgondische macht op de achtergrond, tussen 1470 en 1477 waarschijnlijk de machtigste bisschop van Europa noemen. Hij benoemde de schout, onttrok de criminele rechtspraak aan de Raad, controleerde de tollen en verminderde de invloed van de stad op het platteland. Na de dood van zijn halfbroer Karel de Stoute in 1477 veranderde deze situatie. Davids politiek leidde in 1481 tot een opstand van aanhangers van de Hoekse partij in Holland. Een nieuwe burgeroorlog brak uit waarbij David gevangengenomen werd. Maximiliaan van Oostenrijk moest eraan te pas komen om hem te bevrijden en de opstand in 1483 te beëindigen. De laatste jaren van Davids bewind stonden in het teken van het herstellen van de financiële situatie na de burgeroorlog van 1481-1483 en het laveren tussen de invloed van de Habsburgers, die inmiddels Holland bezaten, en van Gelre. David werd begraven in de kerk van Wijk bij Duurstede.
David van Bourgondië was een prachtlievend vorst die kunstenaars aan zijn hof verbond, en een krachtige impuls gaf aan de bouw van Domkerk in Utrecht. Hij moderniseerde zijn residentie, het Kasteel Duurstede bij Wijk bij Duurstede, en ook de grootse opzet van de kerk in die plaats zal aan hem te danken zijn. In het museum Catharijneconvent wordt een schitterende "koorkap van David van Bourgondië" bewaard.
| Voorganger: Gijsbrecht van Brederode |
Bisschop van Utrecht 1456-1496 |
Opvolger: Frederik IV van Baden |
