Dilophosaurus
Van Wikipedia
| Dilophosaurus | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Dilophosaurus Welles, 1970 |
Dilophosaurus wetherilli was een vroege theropode uit de groep van de Ceratosauria. Het reptiel is herkenbaar aan de twee kammen op zijn kop, dit komt ook terug in de wetenschappelijke naam; di betekent twee, lophos betekent kam en sauros betekent letterlijk "hagedis", maar in wetenschappelijke namen "reptiel".
[bewerk] Algemeen
Dilophosaurus kon waarschijnlijk een halve ton zwaar worden en zes meter lang. Fossielen zijn bekend uit het Navajo-indianen reservaat ten westen van Tuba City in de Amerikaanse staat Arizona. Slechts centimeters onder de aangetroffen botten zijn grote voetsporen gevonden van dinosauriërs, die misschien wel behoren tot deze soort.
Het meest karaktistieke van Dilophosaurus waren de twee ronde kammen op zijn schedel, die waarschijnlijk werden gebruikt om mee te pronken. Studies door Rob Gay in 2001 (zie referenties) laten zien dat de kammen van de ene sekse groter waren dan die van de andere.
[bewerk] Classificatie
Dilophosaurus is als zodanig geen soort maar een geslacht, er is echter maar één erkende soort en van de enige andere soort (D. sinensis) wordt de status betwist. De eerste beschrijving was van de paleontoloog Samuel Welles in 1954, hoewel het reptiel in die tijd beschouwd werd tot een ander geslacht van theropoden, Megalosaurus. In 1970 werd de huidige status erkend. Welles herschreef later het gehele geslacht in 1984 in een meer complete indeling. Dilophosaurus was waarschijnlijk een primitief lid van de klade Ceratosauria of Neotheropoda. Oudere bronnen deelden hem in bij de Coelurosauria, toen nog een parafyletische groep die alle lichtere theropoden omvatte. Gevonden vermeende 'huidafdrukken' en de vorm van de voetafdrukken wezen op de aanwezigheid van veren. Uit recentelijke studies is echter gebleken dat de afdrukken van plantaardig materiaal zijn en niet van de huid van een dinosauriër.
Dilophosaurus werd oorspronkelijk omschreven als een aaseter vanwege zijn vermeend zwakke kaken en gevoelige kammen. Tegenwoordig denkt men dat het een roofdier was die zijn prooi achterna zat en in stukken scheurde met de klauwen. Als een prooidier eenmaal tegen de grond was gewerkt kon deze worden uitgeschakeld met een enkele slag van de met scherpe klauwen voorziene poten. Daarna werd het karkas opengereten en gebruikte Dilophosaurus zijn grote tanden om de stukken vlees af te scheuren.
[bewerk] Jurassic Park
In 1993 werd het reptiel opgevoerd in de kaskraker Jurassic Park, naar het boek van Michael Crichton waarop de film is gebaseerd. De film veroorzaakte vanwege zijn grote merchandising een wereldwijde opleving in de paleontologie, hoewel de informatie over Dilophosaurus niet bepaald accuraat was. In de film was een opvouwbare halskraag te zien, die lijkt op die van de moderne kraaghagedis (Chlamidosaurus kingii). Ook spuugde Dilophosaurus gif, en mikte op de ogen om de vijand te verblinden en uit te schakelen, waar de moderne brilcobra berucht om is. Deze eigenschappen maken Dilophosaurus een stuk enger op het witte doek, maar er is geen enkel bewijs voor. Ook de afmetingen van het exemplaar in de film zijn kleiner; ongeveer 1,5 meter lang en een meter hoog. Dit werd gedaan om niet te veel competitie te creëren voor de echte 'ster'; de Tyrannosaurus rex die een grote rol speelt in de film. Ook wordt wel aangevoerd dat het zou gaan om een jong exemplaar dat nog niet volwassen is.
