Draadgentiaan
Van Wikipedia
| Gentiaanfamilie | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
| soort | |||||||||||||||||||
| Cicendia filiformis (L.) Delarbre |
Draadgentiaan (Cicendia filiformis). Een minuscuul plantje uit de Gentiaanfamilie (Gentianaceae). Het plantje wordt vaak, naar het oordeel van de vegetatiekundige Victor Westhoff, beschouwd als het kleinste bloeiende plantje van Nederland
Inhoud |
[bewerk] Uiterlijk
Het plantje is 2 tot 15 millimeter groot. Aan de voet heeft de plant twee tot drie in een rozet groeiende bladparen. De bloeistengel, die tijdens de bloei van onderen af bruinrood verkleurt, heeft aan het eind een zwavelgele bloem. Vaak is echter de bloeistengel vertakt, met aan ieder uiteinde een bloeiwijze. Aan de bloeistengel zitten twee lancetvormige schutblaadjes. De bloemen zijn viertallig, de kelk heeft korte driehoekige tanden. De bloemkroon is tot op de helft gespleten in langwerpige slippen.
[bewerk] Bloeitijd
Draadgentiaan is een eenjarig plantje. Het plantje kiemt in de zomer nadat de groeiplaats, die 's winters onder water staat, is drooggevallen. De bloei valt in de nazomer, van half juli tot in oktober.
[bewerk] Ecologie
Draadgentiaan komt voor op vochtige, iets humeuze zandgronden op open plekken. De voorkeur gaat uit naar voedselarme terreinen die in de winter onder water staan, maar in de loop van het voorjaar droog vallen. Van belang is dat de bovenste bodemlagen iets verdicht zijn. Groeiplaatsen zijn te vinden in duinvalleien, op zandpaden, langs de randen van poelen in heidevelden, in zandafgravingen, op ijsbanen en langs vers gegraven greppels. Draadgentiaan maakt deel uit van het Cicendietum filiformis, een plantengemeenschap behorende tot het Dwergbiezenverbond. Draadgentiaan kan dan ook worden aangetroffen samen met andere dwergplantjes, zoals Dwergvlas, Dwergrus, Dwergzegge, Borstelbies, Dwergbloem, Wijdbloeiende rus, Waterpostelein en Oeverkruid.
[bewerk] Voorkomen in Europa
Draadgentiaan komt voor in West-Europa tot 53 graden N.Br. Verder zijn er verspreid groeiplaatsen aangetroffen in het Middellandse Zeegebied en op de Azoren.
[bewerk] Voorkomen in Nederland
Nederland gold jarenlang als een van de belangrijkste bolwerken van de soort. Op de zandgronden was de soort soms plaatselijk algemeen, onder andere in Twente. Vanaf 1950 is Draadgentiaan echter sterk achteruitgegaan, en uit grote delen van Nederland verdwenen. De belangrijkste groeiplaatsen zijn te vinden op het Waddeneiland Terschelling, het enige gebied in de Nederlandse duinen waar de soort bestendig voorkomt. Elders in Nederland zijn momenteel slechts enkele groeiplaatsen bekend. Soms kan Draadgentiaan na jarenlange afwezigheid weer opduiken, nadat op vochtige, voedselarme zandgrond de bodem is geplagd. Onlangs is Draadgentiaan als resultaat van een natuurontwikkelingsproject teruggekeerd in de graslanden bij het Bergumermeer in Friesland.
[bewerk] Bescherming
De soort komt voor op de Nederlandse en Belgische Rode Lijst (Planten). In Nederland is de soort niet wettelijk beschermd.
[bewerk] Externe links
- SoortenBank.nl beschrijving en afbeeldingen
- Waarnemingen op Waarneming.nl Waarnemingen van Draadgentiaan
