Enid Blyton

Van Wikipedia

Enid Blyton (11 augustus 1897 - 28 november 1968) was een Brits schrijfster van kinderboeken. In Nederland is zij vooral bekend geworden met de serie De Vijf (The Famous Five).

[bewerk] Biografie

Ze werd geboren in East-Dulwich, Zuid-Londen. Haar vader was Thomas Carey Blyton; haar moeder heette Theresa Mary Harrison. Ze had twee jongere broers, Hanly en Carey. Ze kon beter met haar vader dan met haar moeder opschieten.

Van 1907 tot 1915 ging ze naar de 'St. Christophers School for girls' in Beckenham in Zuidoost - Londen. Haar vader wilde dat ze pianiste zou worden.

In 1910 scheidden haar ouders. In die tijd begon ze te schrijven, mogelijk om zich terug te trekken in een fantasiewereld. Samen met haar vriendinnen Mirabel Davis en Mary Attenborough richtte ze een tijdschrift op met de naam DAB, de beginletters van hun achternamen.

Op haar 19de ging ze voor onderwijzeres leren. Hierna gaf ze 2 jaar les en daarna woonde ze 4 jaar als gouvernante bij het gezin Surbiton in Zuid-Londen. In 1922 kwam de dichtbundel Child Whispers uit. In 1924 gaf ze haar baan op.

In augustus 1924 trouwde ze met Hugh Pollock (haar redacteur bij de uigeverij Newnes). In 1926 verhuisden ze naar Elfin Cottage (Elfenhuisje) in Beckenham. Ze verdiende in 1926 reeds 1200 pond (ca € 75.000 in valuta 2007). Ze publiceerde onder andere veel in Teacher's World. In een interview vertelde ze dat ze zou blijven schrijven zolang er nog een kind was dat plezier aan haar werk beleefde.

Later verhuisden ze naar 'Old Thatch' In Buckinghamshire. Daar schreef ze onder meer haar eigen weekblad 'Sunny Stories'.

In 1931 kreeg ze haar eerste dochter Gillian en in 1935 haar tweede dochter Imogen.

In 1938 kocht ze 'Green Hedges', een huis in Beaconsfield, 40 km ten westen van Londen. Hier heeft ze tot haar dood gewoond. Volgens haar dochter Imogen was ze niet echt een 'moeder'. De dochters werden dan ook al snel naar een internaat gestuurd. Haar huwelijk liep in de oorlog op de klippen.

In oktober 1943 trouwde ze met de chirurg Kenneth Darrell Waters. In de periode van haar leven op 'Green Hedges schreef ze haar 'grote series' Ze was ook veel bezig het het schrijven en beantwoorden van brieven.

In 1960 kreeg ze de eerste verschijnselen van de ziekte van Alzheimer. In 1967 overleed haar man, zij een jaar later.

Haar werk bestaat onder andere uit boekenseries met steeds terugkerende personages voor verschillende leeftijdscategorieën. De boeken zijn fantasierijk, maar meestal zonder magie. De boeken zijn populair in Engeland en Australië, maar zijn ook in 40 talen vertaald.

[bewerk] Literaire kritiek

Enid Blyton heeft een oeuvre van ongeveer 600 titels. Ook heeft ze in veel tijdschriften geschreven. Er wordt wel verteld dat ze soms 10.000 woorden per dag schreef, hierdoor is wel eens gesuggereerd dat ze hulp moet hebben gehad van andere schrijvers, maar deze zijn nooit gevonden. In een interview legde ze haar methode van werken uit: een avontuur van De Vijf stond in 4 dagen op papier.

Sleutelwoorden in haar boeken zijn 'geheim' en 'avontuur'. Er komen vaak tunnels en geheime kamers in voor. De hoofdpersonen zijn vaak prepuberale kinderen. De rol van de volwassenen is zeer beperkt. Enid Blyton was een van de voorlopers in dit 'volwassenloze' genre jeugdliteratuur.

Hoewel ze zeer populair is en was bij kinderen, waren ouders, leraren en ook bibliothecarissen vaak tegen haar boeken gekant omdat ze van slechte literaire kwaliteit zouden zijn.

Een ander bezwaar is inhoudelijk. Sinds de eerste publicatie zijn de inzichten m.b.t. sekseverschillen, klassenverhoudingen en rassenverschillen grondig gewijzigd en dat wordt in de boeken van Enid Blyton soms tenenkrommend duidelijk. In de boeken van 'de Vijf' zijn zigeuners bijvoorbeeld meestal schurken. In 2002 is er o.a. van De Vijf een hervertaling gemaakt, waarin imperialistische, seksistische, snobistische en racistische trekken zijn weggewerkt. De vertaler van de nieuwe versie werkt onder het pseudoniem J.H. Gever. De nieuwe versie is gebaseerd op het Engelse origineel.

[bewerk] Overzicht van de series

• De dolle tweeling is al wel vertaald als de olijke tweeling
• Pitty
• De grootste belhamel
• circus serie
• Noddie
• Mini Muis
• Verhalen boeken
• De Vijf
• Avonturen serie
• Geheime eiland serie
• De avontuurlijke vier
• Robert Jan
• De vijf detectives