Federale loyauteit
Van Wikipedia
De federale loyauteit is het staatsrechtelijk principe dat in een federale staat de verschillende deelstaten en de federale/nationale overheid om constructief samen te werken en elkaar niet tegen te werken.
De federale loyauteit geldt in drie richtingen: de federale overheid moet loyaal zijn ten aanzien van de deelstaten, de deelstaten moeten onderling loyaal zijn en ook ten aanzien van de federale overheid.
[bewerk] België
In België wordt de toepassing van dit principe opgelegd door art. 143 §1 van de Grondwet. Dit principe kan omschreven worden als de verplichting voor de federale overheid en de deelstaten om bij de uitoefening van hun bevoegdheden het evenwicht van de federale constructie niet te verstoren. Meer concreet mag men de economische en monetaire unie niet schaden en moet men rekening houden met de andere entiteiten. Het Arbitragehof is bevoegd om de naleving van dit principe te controleren, wat gebeurt door de wet, het decreet of de ordonnantie te toetsen aan de criteria van redelijkheid en evenredigheid. Het Hof heeft dit al meermaals geformuleerd als "het niet onmogelijk of overdreven moeilijk maken" voor de andere entiteit om zijn bevoegdheden uit te oefenen (waaruit blijkt dat dit principe van belang is voor de voorkoming van belangenconflicten).
[bewerk] Alarmbelprocedure
Ingeval er door de federale regering of een gewestregering een maatregel dreigt te worden genomen die één der gewesten zou benadelen kan een communautaire alarmbelprocedure ingesteld worden.
In 1997 is het Decreet-Suykerbuyk, aangenomen in het Vlaams Parlement en omvattende een schadeloosstelling van de slachtoffers van de repressie en epuratie bijna getroffen door een communautaire alarmbelprocedure van Waalse zijde. Uiteindelijk besloot de senaat het decreet ter vernietiging aan het Arbitragehof voor te dragen, dat in die zin besliste.
In de recente parlementaire geschiedenis is het dreigen met het inzetten ervan door Wallonië een pressiemiddel geworden in de kwestie van de splitsing van de kieskring en het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde.
