Jan II Carondelet
Van Wikipedia
Jan (Jean) II Carondelet (° Dôle, 1469 – † Mechelen, 7 februari 1545), was een Bourgondische geestelijke, politicus en rechtsgeleerde, en een der belangrijkste adviseurs van Karel V.
Hij werd in 1469 geboren te Dôle als tweede zoon van de jurist Jan I Carondelet. Hij studeerde kerkelijk en Romeins recht in zijn geboortestad, werd geestelijke en begon in 1493 zijn roemvolle carrière als deken van het kathedrale kapittel te Besançon, werd vervolgens in 1497 raadsheer in de Grote Hertogelijke Raad van Filips de Schone, in 1504 kerkelijk raadsheer in de nieuw opgerichte Grote Raad van Mechelen en tenslotte in 1508 lid van de Geheime Raad, de hoogste regeringsinstelling. Van 1517 tot 1519 vergezelde hij Karel V naar Spanje en deze benoemde hem in 1522 tot voorzitter van de Geheime Raad. In deze hoedanigheid vormde hij, samen met Margaretha van Oostenrijk, de spil van het bestuur over de Bourgondische Nederlanden. Na het overlijden van de regentes in 1530 gaf Jan, samen met Antoon I van Lalaing en in afwachting van de benoeming van Maria van Hongarije tot regentes, leiding aan het bestuur over de Nederlanden. Toen Karel V in 1531 een grondige hervorming van zijn bestuursapparaat doorvoerde (o.m. door de oprichting van zgn. Collaterale Raden), wist Carondelet zijn positie te handhaven: hij bleef het hoofd van de Geheime Raad en werd voorzitter van de Raad van State te Brussel. Tot zijn ontslag –op eigen verzoek- in 1540 bleef hij de centrale figuur in het bestuur van de Nederlanden.
Door de hoge bescherming van de landheren kon Carondelet ook zonder moeite opklimmen in de kerkelijke hiërarchie. In 1519 werd hij aangesteld tot aartsbisschop van Palermo, waaraan het primaatschap van Sicilië verbonden was, een functie die hij tot aan zijn dood bekleedde. Het feit dat hij nooit zijn aartsbisdom bezocht, en zelfs nooit één voet op Siciliaanse bodem heeft gezet, verhinderde hem niet te profiteren van de talrijke inkomsten verbonden aan dit ambt. Bovendien werd hij in 1520 proost van het Sint-Donaaskapittel te Brugge, de rijkste kerkelijke beneficie in de Nederlanden. Verder was hij onderemer proost van Sint-Walburgis te Veurne en van Sint-Piatus te Seclin, alsook kanunnik van de Sint-Guidokerk te Anderlecht, en volgde hij zijn broer Ferry op als abt van Montbenoît. De cumulatie van al deze functies bezorgde hem uiteraard rijke inkomsten. Hij betrok een paleis, het zogeheten Hof van Palermo in de Zakstraat te Mechelen, waar hij in 1545 overleed.
Carondelets rijkdom en invloed stelden hem in staat een uitgebreid mecenaat uit te bouwen. Hij betoonde zich zeer vrijgevig tegenover zijn vrienden, tot wie hij ook Erasmus mocht rekenen. Schilders als Jan van Scorel, Barend van Orley en Jan Gossaert kregen van hem opdrachten toegewezen. Ook zijn geboortestreek Franche-Comté profiteerde van zijn vrijgevigheid, meerbepaald de kathedraal van Besançon en de collegiale kerk van Dôle.
Hij werd in de Sint-Donaaskathedraal in Brugge begraven onder een indrukwekkend praalgraf, waarvan een deel thans nog te zien is in de Sint-Salvatorkathedraal.
