Kanaal (Mars)
Van Wikipedia
De Marskanalen zijn donkere lijnen die sommige astronomen in de 19e eeuw en begin 20ste eeuw waarnamen op de planeet Mars.
Inhoud |
[bewerk] Giovanni Schiaparelli
De Italiaanse sterrenkundige Giovanni Schiaparelli was de eerste die deze lijnen in 1877 vastlegde tijdens de grote oppositie (astronomie) van Mars. Hij noemde ze canali, hetgeen Italiaans is voor kanalen of waterlopen, natuurlijk of kunstmatig. Net als bij de zeeën op de Maan werd hierbij niet aan water gedacht, aanvankelijk tenminste niet.
Het woord canali werd echter in het Engels (en bijgevolg in veel andere talen) misleidend vertaald als canals in plaats van channels. Een kanaal (canal) is een kunstmatige waterloop, terwijl het woord channel de oorsprong in het midden laat. Aangezien het om rechte lijnen ging veronderstelden velen dat ze dus wel het werk van intelligente Marsbewoners moesten zijn. Schiaparelli zelf was uiteindelijk wel van mening dat er water door zijn canali stroomde, maar hij liet zich niet uit over de hypothese van de Marsbewoners.
[bewerk] Percival Lowell
Het verhaal van de kanalen werd nog eens extra gevoed door de waarnemingen en boeken (1895-1908) van de amateurastronoom Percival Lowell. Hij was er stellig van overtuigd dat de canali kunstmatige kanalen waren, en besteedde een groot deel van zijn tijd aan het observeren en in kaart brengen ervan. Tevens veronderstelde hij het bestaan van een hoogontwikkelde Marsbeschaving, die de kanalen volgens hem gebruikte om water te transporteren van de polen naar de equatoriale gebieden, voor irrigatiedoeleinden.
[bewerk] Gezichtsbedrog
De rage van de Marskanalen woei over: men kwam tot de conclusie dat ze niet bestonden. Ze waren het gevolg van de neiging van de menselijke hersenen (visuele cortex) om patronen te herkennen waar die er niet zijn (gezichtsbedrog of optische illusie). De Marskanalen ontstonden door het verbinden van lichte en donkere punten op het oppervlak van Mars door middel van (denkbeeldige) lijnen.
[bewerk] Water op Mars?
De vraag of water ergens voorkomt op de Maan of Mars - zij het niet in kanalen - is tot op heden niet beslist. Wel worden met ruimtesondes als de Mars Global Surveyor aanwijzingen gevonden dat er mogelijk ooit water - of iets anders - heeft gestroomd op Mars en spreekt men wel weer eens van ...kanalen (zie link).
[bewerk] Zie verder
- http://www.daviddarling.info/encyclopedia/S/Schiaparelli.html Engelse minibiografie Schiaparelli
- Italiaanse webpagina over Schiaparelli
- Space.com spreekt van moderne kanalen op Mars
