Koninklijk Concertgebouworkest
Van Wikipedia
Het Koninklijk Concertgebouworkest (afgekort: KCO) te Amsterdam is het meest bekende en beroemde symfonieorkesten in Nederland. Het KCO is wereldberoemd en wordt tot de beste orkesten ter wereld gerekend. In het Engels wordt het KCO aangeduidt met Royal Concertgebouw Orchestra.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
In 1888 werd het orkest opgericht om in het nieuwe Concertgebouw te concerteren. Het eerste concert vond plaats onder leiding van dirigent Willem Kes op 3 november 1888. Grote roem vergaarde het orkest onder zijn tweede chef-dirigent, Willem Mengelberg, die vijftig jaar lang voor het orkest stond. Hij haalde Gustav Mahler naar Amsterdam om zijn symfonieën te dirigeren. De beroemde wollige strijkersklank is voor een deel te danken aan de akoestiek van de Grote Zaal van het Concertgebouw.
Van Beinum stierf op 13 april 1959 tijdens een repetitie voor zijn orkest. Naast Haitink werd eerst ook Eugen Jochum tot chef-dirigent benoemd, maar vanaf 1963 bekleedde Haitink deze functie alleen. Haitink werd in 1999 benoemd tot eredirigent. Zijn opvolger Chailly was de eerste niet-Nederlandse dirigent. In 2004 werd hij opgevolgd door de Let Jansons. Nikolaus Harnoncourt heeft vele jaren gewerkt met het orkest en is sinds 2000 honorair gastdirigent.
Bij het eeuwfeest in 1988 werd het Concertgebouworkest het predicaat 'Koninklijk' toegekend. Het orkest bestond in 2004 uit 120 leden. Concertmeesters waren toen Vesko Eschkenazy en Alexander Kerr.
In 1994 is door het Concertgebouw, het Koninklijk Concertgebouworkest en de Vrienden van het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest de jongerenvereniging Entrée opgericht. Deze vereniging heeft drempelverlaging van het Concertgebouw en het Concertgebouworkest voor jongeren als doel. Door flinke kortingen aan te bieden op een groot deel van het reguliere concertaanbod en door het organiseren van projecten gericht op jongeren, probeert de vereniging dit doel te bereiken. In september 2006 had de vereniging 3.500 leden tot en met 26 jaar.
[bewerk] Chefdirigenten
De chefdirigenten van het orkest waren:
- Willem Kes 1888 - 1895
- prof. dr. Willem Mengelberg 1895 - 1945
- Eduard van Beinum 1945 - 1959
- Bernard Haitink 1963 - 1988
- Riccardo Chailly 1988 - 2004
- Mariss Jansons sinds 2004.
Honorair gastdirigent is Nikolaus Harnoncourt. Verder kent het KCO een eredirigent, Bernard Haitink en een Conductor Emeritus, Riccardo Chailly.
De huidige concertmeester is de Bulgaar Vesko Eschkenazy, hij speelt op een Guarneri del Gesù viool uit 1738.
[bewerk] Specialiteiten
Het KCO heeft in 1920 een bijzondere naam verworven met uitvoeringen van werken van Mahler tijdens het aan hem gewijde muziekfestival. Mahler had zelf tussen 1903 en 1907 het orkest gedirigeerd. Het KCO heeft veel roem verworven met de uitvoering en interpertatie van laatromantische repertoire. Dit beperkt zich niet tot Pjotr Iljitsj Tsjaikovski en Johannes Brahms, maar ook Bruckner en Richard Strauss zijn niet weg te denken uit het repertoire van het KCO.
De respectievelijke chefdirigenten hebben elk het reportoire van het KCO uitgebreid. Willem Mengelberg heeft Mahler geïntroduceerd. Eduard van Beinum heeft na de Tweede Wereldoorlog de symfonieën van Bruckner geïntroduceerd in het vaste reportoire. Ook maakte hij samen met Rafael Kubelík de eerste Amerikaanse toernee die veel bijdroeg tot de wereldfaam van het orkest. Riccardo Chailly heeft een impuls gegeven aan de interpretatie van hedendaagse muziek en opera.
Onder Mariss Jansons heeft het KCO in 2006 veel aandacht besteed aan Sjostakovitsj.
