Macro-economie
Van Wikipedia
Macro-economie is het onderdeel van de economische wetenschap dat zich bezighoudt met de bestudering van economische systemen als geheel. Meestal zal de macro-economie de economische samenhangen van een land (de "volkshuishouding") bekijken. Men beschouwt dan de consumptie van alle gezinnen in een land samen, of de bestedingen die de ondernemingen in een bepaald land gezamenlijk doen voor het kopen van machines en materialen. Er wordt dus geen onderscheid gemaakt tussen de afzonderlijke producten of diensten.
Inhoud |
[bewerk] Het object van de macro-economie
De macro-economie bestudeert "geaggregeerde grootheden": grootheden die door samenvoeging, optelling tot stand zijn gekomen, waarbij individuele eigenschappen buiten beschouwing worden gelaten. Voorbeelden van zulke grootheden zijn: het nationaal inkomen, de werkgelegenheid, de nationale consumptie, de totale investeringen en het algemeen prijsniveau (of prijspeil).
De centrale vraag in de macro-economie is wat de welvaart in een volkshuishouding als geheel bepaalt. Hoe deze welvaart wordt gerealiseerd, verdeeld, gehandhaafd, en hoe deze zich ontwikkelt.
Behalve de macro-economie bestaat er ook een micro-economische theorie. "Macro" stamt van het Griekse macros, dat groot betekent; micros staat voor klein. In de micro-economie staat de prijsvorming op afzonderlijke markten centraal: wat verklaart de hoogte van de prijs van een bepaald product (gegeven een aantal (ceteris paribus-)voorwaarden)? Daarbij komt bijv. ook de prijsvorming van productiefactoren op een bepaalde markt aan de orde (dus het inkomen van een bepaalde leverancier van de productiefactor).
Terwijl dus de macro-economie grootheden op nationaal niveau bestudeert, en de micro-economie de prijsvorming op afzonderlijke markten, wordt soms ook nog een meso-niveau onderscheiden ("meso" staat voor midden): het niveau van de bedrijfstak(-ken) en sectoren, zoals de agrarische of de industriële sector. Men beschouwt niet het gedrag van afzonderlijke bedrijven op een markt, maar men beschouwt de ontwikkeling van de bedrijfstak als geheel (t.o.v. andere bedrijfstakken).
[bewerk] Macro-economie en economische politiek
De praktische doelstelling van macro-economisch onderzoek is veelal om bij te dragen aan het economisch beleid van de overheid. Daarbij wordt getracht één of meer van de volgende doelstellingen te realiseren:
- volledige werkgelegenheid
- stabiel prijspeil
- evenwicht op de lopende rekening van de betalingsbalans
- evenwichtige economische groei
- zorg voor het milieu
- redelijke inkomensverdeling
Overigens is de macro-economie ook van groot praktisch belang voor economisch analisten bij banken en internationale ondernemingen.
[bewerk] Geschiedenis van de macro-economie
In den beginne bestond er geen onderscheid tussen micro- en macro-economie. De ideeën van de grote Engelse econoom John Maynard Keynes brachten hier in de dertiger jaren van de 20e eeuw verandering in. Tijdens de "Grote Depressie" bleek hoezeer het zgn. "klassieke" economische instrumentarium tekortschoot. Ondanks verwoede pogingen van toenmalige regeringen om de lonen en prijzen laag te houden groeide de werkloosheid tot enorme hoogten. Keynes kwam met een radicaal andere benadering. In het kort komt het erop neer dat hij de ontwikkeling van het nationaal inkomen op de korte termijn verklaart op grond van de effectieve vraag. Via "deficit spending" (openbare werken gefinancierd met leningen) zette de overheid werkloze mensen aan het werk waardoor het nationaal inkomen meer dan evenredig toenam o.a. door het multiplicatoreffect.
[bewerk] Twee stromingen
De zgn. "klassieke" benadering heeft ook onder hedendaagse economen nog belangrijke aanhangers. De nadruk op de aanbodzijde (supply-side) als uiteindelijke verklarende factor in de economische ontwikkeling vinden we bij aanhangers van het klassieke denken, maar ook bij de neoklassieken en de monetaristen.
Daartegenover benadrukken keynesianen en neo-keynesianen het belang van de vraagzijde in het economisch proces.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Literatuur
- Paul A. Samuelson – Handboek Economie; o.a. uitgegeven als Aula pocket / paperback (Utrecht / Antwerpen 1969 / 1978)
