Methanol
Van Wikipedia
Methanol | |
---|---|
|
|
Drie weergaven van methanol Rood = zuurstof, wit = waterstof, lichtblauw = koolstof |
|
|
|
Molecuulformule | CH3OH |
Smiles | |
IUPAC | |
Andere namen | methylalcohol, houtalcohol, houtgeest, hydroxymethaan |
CAS-nummer | 67-56-1 |
EINECS-nummer | |
EG-nummer | |
VN-nummer | |
Beschrijving | kleurloze giftige vloeistof, ontvlambaar. |
Vergelijkbaar met | Ethanol, 1-Propanol |
|
|
F licht ontvlambaar, T giftig |
|
Carcinogeen | |
Hygroscopisch | |
Risico (R) en veiligheid (S) |
R-zinnen: |
Omgang | Uitsluitend te gebruiken in een goed geventileerde ruimte, bij voorkeur een zuurkast. Bij contact met de huid afspoelen met veel water. Bij inslikken of contact met de ogen onmiddellijk een arts waarschuwen. |
Opslag | In een afgesloten fles in een goed geventileerde ruimte. Verwijderd houden van warmte en ontstekingsbronnen. |
ADR-klasse | |
MAC-waarde | |
LD50 (ratten) | 5628 mg/kg |
LD50 (konijnen) | 14200 mg/kg |
MSDS-fiches | |
|
|
Aggregatietoestand | vloeibaar, vervluchtigt |
Kleur | kleurloos |
Dichtheid | 0,790 g/cm³ |
Molmassa | 32,04 g/mol |
Smeltpunt | -98 °C |
Kookpunt | 65 °C |
Vlampunt | 11 °C |
Zelfontbrandingstemperatuur | °C |
Dampdruk | Pa |
|
|
Oplosbaarheid in water | g/L |
Goed oplosbaar in | water |
Slecht oplosbaar in | |
Onoplosbaar in | |
Dipoolmoment | D |
Viscositeit | Pa·S |
Kristalstructuur | |
ΔfG |
kJ/mol |
ΔfG |
kJ/mol |
ΔfG |
kJ/mol |
ΔfH |
kJ/mol |
ΔfH |
kJ/mol |
ΔfH |
kJ/mol |
S |
J/mol·K |
S |
J/mol·K |
S |
J/mol·K |
C |
J/mol·K |
Evenwichtsconstanten | |
Klassieke analyse | |
Spectra | |
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar) |
Methanol is een alcohol. Het methanolmolecuul is het eenvoudigste en kleinste molecuul van alle alcoholen. De structuurformule is CH3OH.
Methanol is giftig bij inname; één van de gevolgen is blindheid en eventueel de dood. De letale dosis is ongeveer 25 gram. Het wordt toegevoegd aan spiritus. Om die reden is spiritus ondrinkbaar, en hoeft er geen drankaccijns over te worden betaald. Bij ondeskundige bereiding van alcohol ontstaat wel eens methanol als bijproduct, waardoor een zeer gevaarlijke drank ontstaat.
Bij alcoholische gisting van mengsels waarin zich vijfwaardige suikers bevinden kan methanol als bijproduct ontstaan (normale vruchtensuikers zoals fructose en glucose zijn hexosen (zeswaardig)). De vijfwaardige suiker (pentose) xylose ontstaat bij afbraak van cellulose. Wanneer deze pentosen meegisten en er zijn gisten aanwezig die deze suikers kunnen omzetten (lang niet alle giststammen doen dit) ontstaat er (ook) methanol. De meeste ongelukken met methanol gebeuren echter door het consumeren van spiritus, vaak omdat bij sommigen de mythe leeft dat men de methanol "eruit kan filteren" of door eenvoudige destillatie kan verwijderen. Filteren is niet mogelijk, en voor zuivering door destillatie is een gefractioneerde destillatie met een aanzienlijk scheidend vermogen nodig, omdat de de kookpunten van ethanol en methanol vrij dicht bij elkaar liggen.
Methanol is behalve door gisting ook eenvoudig te maken uit gangbare chemische grondstoffen. In het kader van de toenemende schaarste aan fossiele brandstoffen is methanol een van de stoffen die zou kunnen worden gebruikt om energie chemisch op te slaan en te transporteren. Boven waterstof heeft het het voordeel dat het veel gemakkelijker en veiliger op te slaan en te transporteren is. Het zou zowel in verbrandingsmotoren als direct in elektrische brandstofcellen kunnen woren gebruikt. Toshiba heeft in 2005 een brandstofcel ontwikkeld die klein genoeg is om b.v. een mobiele telefoon op te laten werken, en die eenvoudig met methanol kan worden bijgevuld. Methanol wordt gebruikt bij de productie van biodiesel.
Methanol wordt tevens gemaakt uit aardgas (hoofdzakelijk methaan, CH4) en stoom (H2O) en over een nikkel katalysator geleid, waarbij stoom in overmaat aanwezig is in een verhouding van 3:1 Aardgas wordt dan gekraakt bij ongeveer 840 oC.
-
- CH4 + H2O --> CO + 3H2
Een deel van de CO reageert dan nog door met H2O:
-
- CO+H2O --> CO2+H2
Deze reactie is hoofdzakelijk endotherm. Dit gas wordt vervolgens gecomprimeerd tot 100bar en over een koper(Cu) katalysator geleid. Hier vinden de volgende reacties plaats:
-
- CO+ 2H2--> CH3OH en
-
- CO2+ 3H2 --> CH3OH + H2O
Deze reacties zijn hoofdzakelijk exotherm. Nu ontstaat ruwe methanol, deze zal via destillatie gezuiverd worden, waar water, Alkanen, en Ethanol verwijderd worden.