Neus
Van Wikipedia
De neus is een orgaan. Bij de meeste gewervelde dieren zit de neus centraal op het gezicht of aan het eind van de snuit. In een neus zitten bij de meeste dieren twee neusgaten. Ademhalen gebeurt voornamelijk door de neus. De neus heeft als functie de lucht te reinigen, te verwarmen en tevens dient de neus om te ruiken.
[bewerk] De menselijke neus
In de ingang van de neus zitten neusharen. Neusharen voorkomen dat grotere schadelijke deeltjes in de longen terechtkomen. De neus gaat over in de neusholte, die van het aangezichtsvlak tot achterin de keel doorloopt. In de neusholte bevinden zich links en rechts symmetrisch drie dunne, met slijmvlies beklede botplaten (conchae) die het inwendig oppervlak van de neusholte sterk vergroten. Deze plooien vangen de kleinere deeltjes die in de ingeademde lucht aanwezig zijn op. Ze zijn goed doorbloed en verwarmen zo de lucht die ingeademd wordt, maar zorgen ook voor een turbulentie in de luchtstroom die ervoor zorgt dat geurstoffen naar het reukslijmvlies, dat zich bovenin de neusholte bevindt (onder de schedelbasis, tussen de oogkassen) worden getransporteerd.
De linker- en rechterneusholte zijn van elkaar gescheiden door het neustussenschot of neusseptum. Dit bestaat uit een voorste deel van kraakbeen en een achterste gedeelte van bot. In het slijmvlies van het tussenschot lopen veel oppervlakkige bloedvaatjes en de meeste neusbloedingen vinden hier hun oorsprong. Het voorste deel van het tussenschot wordt locus Kiesselbachi genoemd.
Bij prikkeling van het neusslijmvlies treedt een beschermende reflex in werking, het niezen. Er treedt een onwillekeurige inademing op gevolgd door een explosieve uitademing door de neus, waardoor eventuele vastzittende of prikkelende deeltjes met het neusslijm naar buiten komen.
Sommigen hebben de gewoonte het neusslijm met een vinger te verwijderen. Dit wordt neuspeuteren genoemd.
De neus heeft een uiterlijk zichtbare vorm. Zo is er de wipneus, een neus met omhoogstaande punt en de haakneus, waarbij de punt naar beneden wijst. Mensen hebben de neiging bepaalde karaktereigenschappen toe te schrijven aan de eigenaars van deze neuzen. Hiervoor bestaat echter geen wetenschappelijk bewijs of statistische onderbouwing.
De neus staat midden in het gezicht en is dus sterk bepalend voor het uiterlijk. Een kleine verandering kan een grote verbetering voor iemand betekenen. Reden waarom een neuscorrectie een veelgevraagde cosmetisch chirurgische ingreep is. Bij een neuscorrectie kunnen grootte en vorm van de neus veranderd worden.
[bewerk] Uitdrukkingen met betrekking op de neus
- Met de neus vooraan staan: hij is overal het eerst bij.
- Zijn neus in andermans zaken steken: hij is nieuwsgierig.
- Niet verder kijken dan zijn neus lang is: kortzichtig
- Met de neus in de boter vallen: ergens onverwacht voordeel van hebben.
- Ergens je neus voor ophalen: iets te min vinden.
- Doen alsof je neus bloedt: doen alsof er niets aan de hand is.
- Je neus stoten: (figuurlijk, en in negatieve zin) onverwachts gestopt worden.
- Wie zijn neus schendt, schendt zijn aangezicht: als je een wond aan je neus hebt, zie je er minder mooi uit.
- Het neusje van de zalm: het beste van het beste.
[bewerk] Trivia
- Een parfumeur wordt ook wel "neus" genoemd.
- Je neus zit niet bij je kont, maar boven je mond; Zo luidt een uitspraak van Gaye Hyircisalza
- Date heeft zijn neus in zijn kont; Zo luidt een uitspraak van Gaye Hyircisalza
| {{{afb_links}}} | Uitwendige delen van het menselijk lichaam | {{{afb_rechts}}} |  |
|---|---|---|---|
|
