Nikos Kazantzakis

Van Wikipedia

Níkos Kazantzákis (ook getranslittereerd als Kazandzákis) (Grieks: Νίκος Καζανζάκης) (Heraklion 18 februari 1883 - Freiburg im Breisgau, 26 oktober 1957) was een der belangrijkste Griekse schrijvers van de 20e eeuw. Hij studeerde rechten in Athene en filosofie in Parijs bij Henri Bergson. Het begin van zijn carrière had weinig met literatuur te maken: op jeugdige leeftijd reeds bekleedde hij een directeursfunctie op het Griekse ministerie van Sociale Zaken, en na de Eerste Wereldoorlog kreeg hij de leiding van een commissie voor de repatriëring van Griekse vluchtelingen die, op de vlucht voor het oorlogsgeweld in Turks Klein-Azië, naar de Kaukasus en Zuid-Rusland waren gevlucht. Door zijn optreden werden 150.000 Grieken gered van een hongerdood in Rusland.

Kazantzakis heeft zeer veel en vaak gereisd. Na 1945 stichtte hij een kleine socialistische partij die alle niet-communistische linkse splintergroepen in Griekenland wilde verenigen. Voor korte tijd was hij minister in de regering Sofoulis, maar hij nam spoedig ontslag en werkte daarna voor de UNESCO. De laatste jaren van zijn leven kreeg hij steeds meer last met de gezondheid. Kazantzakis overleed op 74-jarige leeftijd in Freiburg im Breisgau, op 26 oktober 1957. Het grootste deel van zijn leven had hij buiten Griekenland doorgebracht. Vanwege zijn kritiek op de Grieks-Orthodoxe Kerk, werd hem een begraafplaats op een kerkhof geweigerd, hoewel hij niet ongelovig was. Kazantzakis rust nu op zijn eigen verzoek in zijn geboortestad Iraklion in Kreta, waar een houten kruis zijn graf siert. Op zijn eenvoudige grafzerk staat een citaat uit zijn Alexis Zorbas: “Ik hoop niets. Ik vrees niets. Ik ben vrij.” / “Δεν ελπίζω τίποτα. Δε φοβούμαι τίποτα. Είμαι λέφθερος.”

Kazantzákis was een veelzijdig kunstenaar, met een zeer omvangrijk literair oeuvre: filosofische werken, gedichten, romans, reisbeschrijvingen en toneel, maar ook vertaalwerk. Zijn belangrijkste dichtwerk is het epos Odyssee (1938), dat begint waar de Odyssee van Homerus eindigt. Hoewel hij overduidelijk linkse sympathieën had, probeerde hij in zijn werk, zowel op politiek als op godsdienstig terrein, beide partijen tot hun recht te laten komen: zijn interesse gaat uit naar mensen, nooit hun principes. Vooral met zijn romans verwierf hij grote internationale bekendheid, ook al omdat enkele werden verfilmd: De laatste Verzoeking – Christus wordt weer gekruisigd (door Jules Dassin op Kreta zelf verfilmd) - Alexis Zorbas (“Zorba de Griek”) - Kapitein Michalis. De inhoud van zijn omstreden romans bracht hem niet alleen in conflict met de Grieks-orthodoxe Kerk, zelfs de paus liet De laatste Verzoeking op de Index der Verboden Boeken plaatsen.

Kazantzakis noemde zichzelf geen Griek, maar Kretenzer. Zoals Kreta even ver van Europa ligt als van Afrika of Azië, en zowel bij het ene als bij het andere hoort, of toch weer niet, zo valt ook Kazantzakis niet te catalogeren. Hij is diep gelovig én atheïst, anarchist, humanist en Stoïcijn, beurtelings en niet zelden tegelijk. Hij behoort tot geen enkele school, en heeft ook geen school gemaakt, net zoals zijn landgenoot El Greco.

{{{afb_links}}}	Zie ook	{{{afb_rechts}}}	{{{afb_groot}}}
Griekenland · Oude Griekenland · Geschiedenis van Griekenland · Griekse literatuur