Oirat-Mongolen
Van Wikipedia
De Oirat-Mongolen, ook Kalmukken, is een volk in het gebied dat zich in het oosten van Mongolië en westelijk China bevindt en tevens in een gebied in het zuidwesten van Rusland (Kalmukken in Kalmukkië) en het oosten van Turkije bevindt. De naam Oirat kan zijn afgeleid van een verbastering van de oorspronkelijke naam Dörvn Öörd, die "De geallieerde vier" betekent. Het volk bestaat uit de Khoshuud, Juun Ghar, Torgud (Тургуды), en Dörböd (Дервюды) stammen. Binnen het Burkanismegeloof onder de Altaj wordt de mythische held Oirat Khan gezien als de messias die hen zal bevrijden van de Russische en (historisch) Chinese overheersing.
Historisch wordt de naam Oirat-Mongolen gebruikt voor het volk in het hedendaags Mongolië en China en wordt Kalmukken gebruikt voor het volk in Rusland en Turkije, maar etnologisch gaat het om hetzelfde volk. Het volk wordt soms tot de westelijke Mongolen gerekend, maar zowel geographisch als historisch zijn ze lange tijd onafhankelijk geweest van Mongolië en werden pas tijdens het bewind van Dzjengis Khan onderworpen.
[bewerk] Geschiedenis
Het volk wordt in de 13e eeuw voor het eerst genoemd als een "bosvolk", dat door sjamanistische stamhoofden werd geregeerd. In het begin streden ze tegen Dzjengis Khan, maar spoedig allieerden ze zich met hem en namen aan vele expedities mee.
Tussen 1439 en 1454 werd het volk aangevoerd door Esen Tayisi en nam bezit van Mongolië. In 1449 werd China aangevallen en werd Zhu Qizhen, de keizer van de Ming-dynastie, gevangengenomen. Daarna maakte Esen Tayisi echter de fout zichzelf als khan te benoemen en werd vervolgens afgezet omdat die titel alleen aan de familie van Dzjengis Khan voorbehouden was. Aan het eind van de 16e eeuw verhuisde een gedeelte van het volk naar het westen en kwam in hedendaags Rusland en Turkije aan.
Tijdens de 17e eeuw werd in het oostelijk gedeelte nog een groot rijk gesticht door de Juun Ghar stam. Op het hoogtepunt van hun macht strekte Dzjoengarije zich van de Chinese Muur tot de rivier Don en van de Himalaya tot Siberië. Dit was tevens het laatste grote nomadische rijk van Azië.
